Leita ķ fréttum mbl.is

Bloggfęrslur mįnašarins, september 2011

Illugi braut lög, en žaš er allt ķ lagi - Viršingu Alžingis setur nišur

LEX lögmannsstofa hefur komist aš žeirri nišurstöšu aš stjórnarmenn Sjóšs 9 hafi brotiš lög.  Stofan hefur einnig komist aš žeirri nišurstöšu aš žetta lögbrot sé hiš besta mįl žar sem žaš var bara minnihįttar.  Lögmannsstofan kemst einnig aš žeirri nišurstöšu aš ešlilegir og góšir višskiptahęttir hafi ekki veriš hafšir ķ heišri.  En žaš er lķka allt ķ lagi.

Śt frį žessari nišurstöšu ętlar Illugi Gunnarsson aš taka sęti aftur į Alžingi.  Mašur sem braut lög og hafši ekki ķ heišri ešlilega og góša višskiptahętti, sem varš til žess aš félagar ķ Sjóši 9 töpušu milljarša tugum, ef ekki meira, af fé sķnu.

Viršing Alžingis žverr

Žvķ mišur er žetta dęmi um hve margir žingmenn eru langt frį žvķ aš vera vandir aš viršingu sinni.  Fjįrmįlarįšherra er stašinn aš žvķ aš segja ósatt ķ vištali viš Morgunblašiš og žaš er allt ķ lagi.  Forsętisrįšherra fylgist ekki betur en svo sem žingstörfum, aš hśn veit ekki hvaš hefur veriš samžykkt žar.  Kemur fram ķ fjölmišlum og fullyršir aš utanrķkisrįšherra hafi fariš eftir žingsįlyktunartillögu sem aldrei var lögš fram, hvaš žį samžykkt.  Tveir efnahags- og višskiptarįšherrar koma ķ pontu į Alžingi og ljśga aš žingheimi.  Ķ stašinn fyrir aš bišjast afsökunar og leišrétta mįl sitt, žį festa žeir sig frekar ķ žvęlunni.  Umręša į Alžingi snżst um śtśrsnśninga og brandara, einhvers konar męlskukeppni, frekar en brżn mįlefni žjóšarinnar, en žaš er allt ķ lagi.

Hvaš er ķ gangi hjį alžingismönnum?  Er ķ lagi aš brjóta lög og halda sķšan įfram trśnašarstörfum fyrir žjóšina?  Er allt ķ lagi aš vera meš einhvern sandkassaleik ķ žingsal til aš sżna hinum hvaš mašur getur veriš snišugur?

Steinunn Stefįnsdóttir, ašstošarritstjóri Fréttablašsins, kemst vel aš orši ķ pistli ķ dag:

Kjörnir fulltrśar žjóšarinnar standa ķ ręšustóli og reyna aš snśa śt śr hver fyrir öšrum, gjamma frammķ og rķfast viš forsetann eins og óžekk börn og eiga svišiš fyrir bragšiš.  Raddir žeirra žingmanna og rįšherra sem halda til streitu mįlefnalegri umręšu, og žeir eru vissulega margir og įgętir, beinlķnis drukkna ķ kappręšumenningu Morfķsmannanna, stóryršunum og fśkyršunum.

Žvķ mišur er žetta žaš Alžingi sem blasir viš fólkinu ķ landinu, kjósemdum, og er žaš nema von aš fólk hafi ekki geš ķ sér aš veita žeim stušning ķ skošanakönnunum, žrįtt fyrir aš vera žrįspurt.  Forvitnilegt vęri aš vita hver stašan var eftir fyrstu spurningu.

Um daginn sagši japanskur rįšherra af sér.  Hann sagši sannleikann um mįl sem ekki mįtti ręša.  Ž.e. aš svęši kringum Fukusima kjarnorkuveriš vęri daušasvęši.  Hér į landi hanga žingmenn og rįšherrar į sętum sķnum eins og enginn vęri morgundagurinn.  Žeir žekkja ekki takmörk sķn, žegar kemur aš hęfi til įkvaršana eša žįtttöku ķ atkvęšagreišslu.  Allt of margir eru bśnir aš glata sjįlfstęši sķnu til eigin skošana.  Hefur sérstaklega veriš įhugavert aš horfa į žingmenn hringsnśast ķ skošunum vegna žess aš formašur žeirra hefur skipt um skošun, og žaš ekki einu sinni heldur margoft.

Įrni Pįll heldur įfram aš rugla saman nżju og gömlu bönkunum

En ég verš ķ lokin aš ręša Įrna Pįl Įrnason.  Hann hefur lżst žvķ yfir aš śtreikningar bankanna séru svo flóknir aš hann skilji žį ekki.  Žetta kom berlega ķ ljós um daginn žegar hann bar fram rangar upplżsingar yfir Alžingi um meintar afskriftir Ķslandsbanka III, Arion banka og Landsbankans.  Hann fullyrti aš žessir bankar hefšu afskrifaš 503,3 ma.kr.  į įrunum 2009 - 2010.  Žegar honum var bent į žaš ķ žęttinum Į Sprengisandi ķ gęr aš žetta vęru ekki allt raunverulegar afskriftir, žį sagši hann eitthvaš į žį leiš aš bankarnir žyrftu samt aš afskrifa žetta ķ bókum sķnum.  Įrni Pįll hefur oft višurkennt vanžekkingu sķna į stęršfręši, en žarna sżndi hann og sannaši aš hann hefur heldur ekki vit į bókhaldi.  Nżju bankarnir žrķr geta ekki afskrifaš žaš, sem ekki var fęrt til eignar hjį žeim.  Daginn sem rįšherra, Fjįrmįlaeftirlit og alžingismenn skilja žaš, veršur stór dagur ķ lķfi žjóšarinnar.  Žann dag hętta menn nefnilega aš ljśga aš žjóšinni um žessar afskriftir.

Eins og ég benti į um daginn, žį hafa komiš fram upplżsingar um rķflega 630 ma.kr. afskriftir og žęr veriš eignašar nżju bönkunum.  Til žess aš žetta geti stašist, žį hefšu žessi sömu bankar žurft aš hagnast um rķflega 740 ma.kr. fyrir afskriftir, en įrs- og įrshlutareikningar žeirra bera žess engin merki.  Svo Įrni Pįll geti hugsanlega skiliš žetta, žį langar mig aš skżra žetta betur śt.

A.  Ķ október og nóvember 2008 var geršur samningur milli hrunbankanna og nżju kennitölunnar um flutning innlendra lįnasafna frį hrunbankanum til nżju kennitölunnar.  Įšur en žessi flutningur įtti sér staš, fór fram endurmat į žessum lįnasöfnum hjį hrunbönkunum.  Žetta endurmat gaf mun lęgra virši lįnasafnanna, en staša žeirra var fyrir endurmatiš.  Munurinn hljóp į, skv. skżrslu fjįrmįlarįšherra, 1.800 til 2.120 ma.kr. af lįnasöfnum sem voru aš nafnvirši 4.000 ma.kr.  Hrunbankarnir fęršu žvķ lįnasöfnin nišur ķ hina endurmetnu upphęš og "seldu" nżju kennitölunni lįnasöfnin į hinu endurmetna verši meš žvķ fyrirvara aš endanlegt uppgjör ętti sér staš įriš 2012.

B.  Nżju kennitölurnar fęršu innlendu lįnasöfnin til eigna hjį sér.  Bankinn sem nśna heitir Arion banki fęrši lįnasöfn upp į 455,5 ma.kr., sį sem heitir Ķslandsbanki fęrši lįnasöfn upp į 631,4 ma.kr. og sį sem heitir Landsbankinn fęrši lįnasöfn upp į 739,4 ma.kr.  Ķ endurskošušum stofnefnahagsreikningi bankanna žriggja žį höfšu tölurnar breyst ķ 324,7 ma.kr., 482,6 ma.kr. og 655,7 ma.kr.  Sķšan bęttust lįn viš hjį Arion banka, sem voru į žeim tķma ķ eigu Eignasafns Sešlabanka Ķslands ehf., žannig aš žessi 324,7 ma.kr. uršu eitthvaš hęrri tala.  Afskriftirnar sem framkvęmdar voru ķ hrunbönkunum uršu eftir žar.  Žęr fęršust ekki į milli.

Mišaš viš žetta, er žaš enn ein hagręšingin į sannleikanum aš segja aš nżju bankarnir hafi žurft aš afskrifa um 623 ma.kr.  Žaš er rangt og žess sér hvergi staš ķ įrs- og įrshlutareikningum bankanna.  Žeir hafa kannski afskrifaš um einhverja milljarša og hugsanlega milljarša tugi, en ekkert fram yfir žaš.  En Įrni Pįll er bara lögfręšingur og segist ekki kunna aš reikna.  Er skelfilegt aš sjį žaš stašfest aftur og aftur ķ stašlausum mįlflutningi rįšherrans.


mbl.is Ekkert athugavert viš fjįrfestingarstefnu Sjóšs 9
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Varš heimurinn hęttulegri fyrir 10 įrum eša geršist aš löngu fyrr?

Ķ dag 11. september eru 10 įr frį žvķ aš geršar voru ótrślega vel undirbśnar hryšjuverkaįrįsir į tvęr borgir ķ Bandarķkjunum, New York og Washington.  Tala lįtinna skipti žśsundum og fleiri hundruš žśsund hafa lįtist ķ įtökum ķ Afganistan og Ķrak sem beint eša óbeint mį rekja til hefndarašgerša Bandarķkjanna vegna įrįsanna.  Hvorugt af žessu ętla ég aš fjalla um.

Oft er sagt aš 11. september 2001 hafi heimurinn oršiš hęttulegri en įšur.  Ég er ekki viss um aš žaš sé rétt.  Ég held aš 11/9 2001 hafi veriš birtingarmynd žess aš heimurinn hafi žróast smįtt og smįtt yfir ķ aš vera mjög hęttulegur ķ įr og įratugi žar į undan.  Raunar hafi vissri pressu veriš létt žennan dag og heimurinn ķ reynd oršiš öruggari.

Frį stofnun Ķsraelsrķkis įriš 1948 hefur byggst upp grķšarleg spenna ķ Mišausturlöndum.  Spenna sem Vesturlöndin hafa ekki gefiš nęgilegan gaum eša tališ nęgilega hęttuleg til aš leysa į farsęlan hįtt.  Ķ įrhundruš hefur veriš įgreiningur um nżtingu įkvešinna landsvęša į milli gyšinga, hinna kristnu Vesturlanda og mśslima sem bśa fyrir botni Mišjaršarhafs og löndunum žar ķ kring.  Eftir lok sķšar heimstyrjaldarinnar žį fylltust Vesturlöndin sektarkennd vegna helfarar nasista į hendur gyšingum og įkvįšu aš slį tvęr flugur ķ einu höggi, ž.e. aš enda skęrur viš hersveitir gyšinga sem höfšu herjaš į breska hernum į svęšinu og finna evrópskum gyšingum samastaš ķ nżju landi.  Nišurstašan var stofnun Ķsraelsrķkis.

Nś ętla ég ekkert aš tjį mig um réttlęti žessarar įkvöršunar og mun ekki taka afstöšu til kröfu gyšinga til žessa lands.  Hvorugt skiptir mįli varšandi žessa fęrslu.  Nei, efni hennar er afleišingarnar af žeim óleystu mįlum sem komu upp ķ kjölfar stofnunar Ķsraelsrķkis.

Greinilegt er aš stofnun nżs rķkis į svęši žar sem fólk af ólķkum uppruna bjó var įkaflega illa ķgrunduš og ekki sķst illa undirbśin įkvöršun.  Efast ég žar į engan hįtt um réttmęti žess aš gyšingar eignist sitt rķki, en hvernig var stašiš aš žvķ var augljóslega kolrangt.  Stórir hópar Palestķnumanna sem bjuggu į žvķ svęši, sem féll undir hiš nżja rķki, voru ósįttir viš įkvöršunina, įkvįšu aš una henni ekki og flytja frekar af landi sķnu.  Fluttust žeir aš mestu til Jórdanķu, en einnig til annarra landa ķ kring.  En žaš voru ekki bara Palestķnumenn sem voru ósįttir viš hiš nżja rķki, nįgrannar žessu litu einnig į žaš sem žyrn ķ sķšu žjóšanna.  Reyndu žau į einum tķmapunkti aš eyša rķkinu meš hernaši, en tókst ekki betur til en svo aš bķša afhroš.  Sķšan hafa veriš hįšar nokkrar styrjaldir sem allar eiga žaš sammerkt aš Ķsrael hefur haft betur eša ķ versta falli nįš aš halda ķ horfinu.  Ekki er hęgt aš tala um sigurvegara, žar sem aldrei hefur komist į varanlegur frišur sem allir ašilar geta lifaš viš.

Žaš er žessi vangeta alžjóšasamfélagsins aš leysa įgreininginn į milli Ķsraels og nįgranna žeirra sem er megin įstęšan fyrir žvķ aš heimurinn hefur smįtt og smįtt oršiš hęttulegri.  Haldi menn aš hernašarašgeršir leysi vandann, žį hefur hiš gagnstęša komiš ķ ljós.  Meš auknum hernaši hefur spennan og žar meš hęttan įvallt aukist.  Kynslóš eftir kynslóš af mśslimum hefur alist upp viš hatur į Ķsrael og Vesturlöndum.  Žó hóparnir hafi veriš misstórir eftir löndum, žį eru žeir žarna, og ķ sumum löndum er nįnast hęgt aš segja aš žetta hatur sé landlęgt.

Birtingarmynd gerandans ķ žvķ óréttlęti, sem mśslimum ķ nįgrannalöndum Ķsrael fannst bęši žeir og trśbęršur žeirra ķ Palestķnu höfšu veriš beittir, var fyrst og fremst Bandarķkin.  Af žeirri įstęšu fęršist hatur į fólks smįtt og smįtt yfir į Bandarķkin, en žau fóru ekki leynt hve mikiš žau studdu tilvist Ķsraelsrķkis aš ónefndum alls konar ašgeršum sem Bandarķkin hafa stašiš fyrir ķ Mišausturlöndum.

Óleyst mįl eiga til aš vinda upp į sig og verša sķfellt erfišari višfangs.  Svo er reyndin meš žetta mįl.  Vesturlandabśar hafa mįtt reyna į eigin skinni hina stigmagnandi ógn sem stafaši af óįnęgšum mśslimum ķ Mišausturlöndum og noršanveršri Afrķku.  Alls konar atvik komu upp og hryšjuverkaįrįsir uršu sķfellt svęsnari.  Um tķma voru žaš tķš flugrįn, flugvél var sprengd upp yfir Lockerbie ķ Skotlandi, sprengjur sprengdar į flugvöllum, saklausir feršamenn myrtir ķ flugstöšvum, sprengju sprengdar hér og žar.  Meš hverju įrinu sem leiš varš ógnin var hryšjuverkum meiri og heimurinn žvķ hęttulegri til aš bśa ķ.  Persaflóastrķšiš varš sķšan enn frekar til aš hella olķu į eldinn.

Flugrįnin og įrįsirnar į Tvķburaturnana ķ New York og Pentagon ķ Washington voru til vitnis um hve hęttulegur heimurinn var oršinn.  Hver sem stóš aš baki žessu įrįsum var greinilega til ķ aš grķpa til įkaflega róttękra ašgerša viš aš koma sķnum mįlstaš į framfęri og tryggja framgang sinna mįla.  Įrįsirnar voru afleišing af žessum įsetningi, ž.e. raunbirting hęttunnar.  Raunar mį segja aš heimurinn hafi oršiš hęttu minni ķ kjölfar įrįsanna, vegna žess aš žeim var lokiš.  Meš įrįsunum fękkaši hęttunum um eina (eša tvęr) og žaš ekki neina smįvęgilega.

Dagana eftir 11/9/2001 var eins lķtil hętta samfara žvķ aš fljśga milli staša į hnettinu og hęgt var aš hugsa sér.  Dagana fyrir hafši aftur veriš įkaflega hęttulegt aš fljśga og hįmarki nįši hęttan fyrir faržega vélanna fjögurra sem notašar voru ķ įrįsirnar.

Žaš er margt lķkt meš hryšjuverkum og nįttśruhamförum.  Minnstar lķkur eru į nżjum stuttu eftir aš atburšur hefur įtt sér staš og žęr aukast sķfellt eftir žvķ sem fjęr dregur.  Sušurlandsskjįlftinn 2008 gerši žaš lķklegast aš verkum aš dregiš hefur verulega śr hęttunni af nżjum stórum jaršskjįlfta nįlęgt Hveragerši og Selfoss į nęstu įrum.  Hafi nżr jaršskjįlfti ekki rišiš yfir fyrir 2088, žį er hęttan į nżjum skjįlfta aftur oršin umtalsverš.

Varš heimurinn hęttulegri 11/9/2001?  Mitt svar er nei.  Hann varš, žó furšulegt sé, öruggari af žeirri einföldu įstęšu, aš mjög sjaldgęft er aš mannskęš hryšjuverk verši strax ķ kjölfar mannskęšra hryšjuverka.  Žaš sem aftur geršist 11/9/2001 er aš almenningur varš betur mešvitašur um hętturnar ķ umhverfi okkar.  Hann įttaši sig betur į žvķ hve langt žeir sem stóšu aš įrįsunum voru tilbśnir aš ganga til aš vinna mįlstaš sķnum brautargengi.  Aš almenningur varš mešvitašri um hve mikil ógnin er gerši, eins furšulegt og žaš viršist hljóma, heiminn öruggari, žar sem besta vörn viš afleišingum ógna er aš vera mešvitašur um hvaš gęti gerst og kunna aš bregšast viš hęttumerkjum ķ umhverfinu.  Afleišingar nįttśruhamfara eru almennt tvenns konar, ž.e. beint tjón af hamförunum og sķšan röskun sem tjóniš veldur į daglegum störfum fólks, fyrirtękja og stjórnvalda.  Žannig er žetta lķka meš hryšjuverk.  Žau leiša af sér beint tjón, en sķšan leiša žau lķka af sér röskun sem er oftar en ekki mun kostnašarsamara en hiš beina tjón. 

Sé menn bśnir undir aš bregšast viš hugsanlegri röskun, žį verša afleišingarnar minni.  Žetta kom vel ķ ljós 11/9/2001.  Žrįtt fyrir aš mörg fyrirtęki hefšu misst stóran hluta starfsemi sinnar, žį voru žau nettengd allan tķmann.  Vefir fyrirtękjanna voru ašgengilegir įn truflunar allan žann dag og nęstu daga.  Ašrar starfsstöšvar fyrirtękjanna voru "virkar", ž.e. fólk var starfandi žar og hafši ašgang aš öllum naušsynlegum gögnum fyrirtękis sķns.  Įstęšan var sś, aš nokkrum įrum įšur hafši veriš reynt aš fella Tvķburaturnanna meš žvķ aš sprengja mikilvęgar stošir ķ kjallara žeirra.  Fyrirtękin ķ byggingunum tóku žaš alvarlega og bjuggu sig undir ašra slķka įrįs, žó svo aš engum hafi dottiš ķ hug aš hśn yrši framkvęmd į žann hįtt sem gert var.  Meš žvķ aš bśa sig undir röskun er dregiš śr hęttunni sem fylgir ógninni.  Žess vegna varš heimurinn į vissan hįtt hęttuminni 11/9/2001.  Hvort hann hafi haldist hęttuminni sķšan er svo allt annaš mįl og atburšunum 11/9/2001 ķ sjįlfu sér óviškomandi.


Liverpool vann Stoke 8 - 0..

..žegar Gušjón Žóršarson stjórnaši Stoke lišinu.  Žaš var į Britannia, en vissulega ķ deildarbikarnum.  Kannski telja žau śrslit ekki meš, en ég veit aš stušningsmenn Stoke hafa aldrei fyrirgefiš Gušjóni žaš tap.
mbl.is Liverpool hefur aldrei unniš į Britannia
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Eigum viš aš trśa aš hagnašur bankanna hafi veriš 740 ma.kr. fyrir afskriftir?

Į sķšustu dögum hafa birst fréttir um meintar afskriftir og nišurfęrslur bankanna žriggja hjį fyrirtękjum og einstaklingum.  Samkvęmt efnahags- og višskiptarįšherra žį hafa bankarnir žrķr afskrifaš 503 ma.kr. hjį fólki og fyrirtękjum og samkvęmt Samtökum fjįrmįlafyrirtękja (SFF) hafa fjįrmįlafyrirtękin fęrt nišur skuldir heimilanna um 140 ma.kr.  Samtals gerir žetta (žegar bśiš er aš taka tillit til tvķtalningar) 620 ma.kr.  Žetta eru afskriftir og nišurfęrslur frį žvķ aš nżju bankarnir voru stofnašir (eša žvķ sem nęst).  Į sama tķma hafa žessir sömu bankar skilaš 120 ma.kr. ķ hagnaš.

Žaš er ašeins til eitt orš um žessar meintu afskriftir:  Skįldskapur.  Eša ętti ég aš segja: LYGI.

Žegar lįn er afskrifaš, eins og sagt er aš bankarnir hafi gert, žį kemur žaš til gjalda ķ bókhaldi.  Hafi bankarnir žrķr afskrifaš 620 ma.kr. og samt haft 120 ma.kr. ķ hagnaš, žį žżšir žaš aš žeir voru meš 740 ma.kr. ķ hagnaš fyrir afskriftir.  Mįliš er aš ekkert ķ bókhaldi fjįrmįlafyrirtękjanna bendir til slķks.

Hvers vegna dettur Įrna Pįli Įrnasyni aš koma ķ ręšustól ķ Alžingi og leggja žar fram falsašar upplżsingar?  Eša hvernig dettur SFF aš ljśga aš almenningi um afskriftir sem hvergi sjįst ķ bókhaldi bankanna žriggja?  Er žaš kannski vegna žess, aš flestir trśa öllu sem sagt?  Mér misbżšur stórlega hįttsemi rįšherra og SFF.  Logiš er aš fólki aš nżju bankarnir séu svo góšir og séu aš afskrifa ķ stórum stķl, žegar stašreyndin er aš žeir eru óforskammašir fjįrplógar og eru aš reyna aš innheimta į hęrra verši kröfur sem voru afskrifašar ķ hrunbönkunum.  Nżju bankarnir žrķr keyptu kröfur, sem žegar höfšu veriš afskrifašar ķ hrunbönkunum.  Nżju bankarnir žrķr fęršu kröfurnar til bókar hjį sér į hinu afskrifaša virši, en innheita žęr eins og hrunbankarnir hafi ekki afskrifaš žęr.

620 ma.kr. afskriftir finnast ekki ķ bókhaldinu

Ekki žarf mikla hęfileika ķ aš lesa įrsreikninga til aš sjį, aš hvergi ķ įrsreikningum bankanna žriggja er talaš um 620 ma.kr. afskriftir.  Eftir dóma Hęstaréttar um ólögmęti gengistryggingar er ekki einu sinni aš finna hįar afskriftir vegna lękkunar lįna.  Nei, žegar betur er gįš, žį greina allir bankarnir frį žvķ aš afskriftir lįna hafi fariš fram ķ hrunbönkunum og aš bókfęrt virši ķ nżja bankanum eigi ekkert skylt viš bókfęrt virši fyrir afskrift ķ hrunbankanum.

Hvers vegna er žį veriš aš telja fólki trś um aš bankarnir hafi afskrifaš svona mikiš?  Jś, til žess aš lįta žį lķta vel śt, žegar fįrįnlegar hagnašartölur lķta dagsins ljós.  Hagnašartölur sem eru byggšar į žvķ aš bankarnir eru aš fęra til tekna aš žeir eru hękka bókfęrt virši lįna višskiptavina.  Sé žetta skošaš nįnar, žį er žetta óheyrileg ósvķfni og spurning hvort hér sé ekki um lögbrot aš ręša.   A.m.k. er žetta gjörsamlega sišlaust.

Dęmi um ósvķfni bankanna

Hér er tilbśiš en dęmigert dęmi um ósvķfni nżju bankanna.

30/9/2008 er bókfęrt virši lįns ķ einum af bönkunum žremur 40 m.kr.

9/10/2008 er žetta lįn fęrt nišur ķ bókum bankans ķ 20 m.kr.  Sama dag er žaš fęrt yfir ķ nżja bankanna į 20 m.kr. og hann tekur į móti į sig 20 m.kr. skuldbindingar vegna innstęšna.

1. nóvember fęr lįntakinn sendan greišslusešil frį nżja bankanum og žar kemur fram aš eftirstöšvar lįnsins séu 40 m.kr., ekki 20 m.kr. eins og lįniš er skrįš ķ bókum bankans.  Žessar 20 m.kr. sem žarna munar koma hvergi fram ķ bókhaldi bankans, a.m.k. er žęr ekki aš finna ķ įrsreikningi vegna 2008.  Hvernig getur bankinn innheimt žaš sem ekki er til ķ bókum bankans?  Ef til vęri varśšarfęrsla žar sem 20 m.kr. mismunurinn vęri fęršur, žį vęri ekkert hęgt aš segja, en hśn er ekki einu sinni til.

Viš endurmat į lįninu įriš 2009 er metiš aš 24 m.kr. fįist greiddar af lįninu.  Bókfęrt virši lįnsins er hękkaš og hękkunin talin til tekna.

Viš endurmat į lįninu įriš 2010 er metiš aš 28 m.kr. fįist greiddar af lįninu.  Bókfęrt virši lįnsins er hękkaš og hękkunin talin til tekna.

Įriš 2011 fer viškomandi lįntaki ķ gegn um 110% leiš bankans og fundiš er śt aš 110% af eignum lįntakans er 32 m.kr.   Bókfęrt virši lįnsins er hękkaš og hękkunin talin til tekna.  Jafnframt er mismunurinn į stöšu lįnsins, sem nśna er komiš ķ 44 m.kr., og 32 m.kr. fęrt reiknaš į einhverjum hlišarreikningi sem afskrift.

Žannig hefur bankinn fengiš 12 m.kr. ķ hagnaš af lįninu, en segist jafnframt hafa afskrifaš 12 m.kr. af sama lįni (žó žaš komi ekki fram ķ įrsreikningi).

Svona veršur hagnašur bankanna til.  Hann fęst meš žvķ aš innheimta lįn sem afskrifuš höfšu veriš ķ hrunbankanum eins og žau hafi aldrei veriš afskrifuš.  Sķšan er allt sem hęgt er aš fį aukalega śt śr lįninu, fęrt sem hagnašur.  Til žess aš hagnašurinn lķti ekki of illa śt, žį er jafnframt greint frį žvķ aš restin hafi veriš afskrifuš.  Sem sagt ķ annaš sinn eru sömu krónurnar "afskrifašar" af sama lįninu.

Afslįtt skal skila til višskiptavinarins

Dómstólar hafa komist aš žvķ, aš svona hįtterni brjóti ķ bįga viš lög.  Fyrir nokkrum įrum ętlaši kona nokkur aš kaupa vöru af fyrirtęki, en verktaki sem vann fyrir hana baušst til aš kaupavöruna fyrir konuna.  Verktakinn fékk góšan afslįtt af vörunni, en lét konuna greiša fullt gjald, sem auk žess var hęrra en žaš verš sem fyrirtękiš hafši bošiš konunni.  Hśn fór ķ mįl og nišurstaša var aš verktakanum bar aš framselja afslįttinn til konunnar.

Margt er lķkt ķ žessum mįlum.  Hrunbankarnir afskrifušu lįn įšur en žau voru flutt yfir ķ nżju bankana.  Lįntakinn er neyddur til aš eiga višskipti viš nżja bankann, žó svo aš hann hefši mögulega geta fengiš hagstęšari kjör hjį hrunbankanum.  Nżi bankinn telur sig eiga rétt į aš innheimta lįn į fullu verši, žrįtt fyrir afskrift hrunbankans, afskrift sem kom nżja bankanum ekkert viš, žar sem hśn er framkvęmd ķ bókhaldi hrunbankans.

Nęr ómögulegt er fyrir einstaka lįntaka aš höfša mįl vegna lįna sinna.  Nżi bankinn getur alltaf boriš fyrir sig, aš žetta tiltekna lįn hafi ekki veriš afskrifaš hjį hrunbankanum vegna žess aš afskriftir fóru ekki fram lįn fyrir lįn, heldur eftir mun einfaldari forskrift.  Eina leišin til aš hnekkja žessu vęri, ef allir lįntaka hvers banka fyrir sig tękju sig saman og fęru ķ mįl.  Ólķklegt er aš žaš gerist.

Hvers vegna ber Įrni Pįll lygar fyrir Alžingi?

Greinilegt er aš rķkisstjórn Jóhönnu Siguršardóttur er ķ slęmum mįlum.  Hlutirnir hafa ekki gengiš eins vel og hśn og Steingrķmur J. hefšu óskaš.  Žess vegna er fariš śt ķ žaš aš bera į borš almennings og žaš sem verra er, žingsins alls konar skreyttar upplżsingar.  503,3 ma.kr. afskriftir er svaka flott tala, en mįliš er aš hśn er lygi.  Žessar afskriftir fóru ekki fram 2009 og 2010, eins og efnahags- og višskiptarįšherra fullyršir ķ svari sķnu.  Žęr fóru aš mestu fram ķ október og nóvember 2008 ķ bókum hrunbankanna.  Langstęrsti hluti upphęšarinnar rataši ALDREI inn į eignarhliš bókhalds nżju bankanna.  Mįliš er aš rįšherrann kemst upp meš aš bera žessa vitleysu fyrir žingiš vegna žess aš žar kveikir enginn į vitleysunni. Og ekki eru fjölmišlar skįrri.  Žeir eru hęttir.  Bśnir aš gefast upp.  Nenna ekki lengur aš fletta ofan af lyginni og blekkingunum.  Birta tölur gagnrżnilaust af žvķ aš žeir nenna ekki öšru eša vegna žess aš annars verša žeir ekki lengur ķ nįšinni hjį rįšherrum og rķkisstjórn.  Mešan fjölmišlar leyfa rįšherrum og SFF aš vera bull og lygar į borš, žį halda žessir ašilar įfram aš bulla og ljśga.  Hęttiš žessari mešvirkni og segiš hinum forföllnu lygurum aš orš žeirra séu ekki marktęk, žar sem žau innihaldi bara blekkingar, hugaróra og lygar.  Hversu oft sem einhver segir aš svart sé hvķt, žį breytir žaš žvķ ekki aš svart er ekki hvķtt NEMA aš viš leyfum žeim aš breyta stašreyndum og hlišra til sannleikanum.

Stjórnvöld og SFF komast upp meš aš beita blekkingum eša ljśga aš okkur vegna žess aš viš sem hlustum erum mešvirk.  Žaš er okkar aš segja: "Stopp viš tökum ekki meiru af žessu bulli, segiš okkur sannleikann."  Žvķ mešan žaš er ekki gert, žį hęttir hinn óforbetranlegi lygari ekki aš ljśga aš okkur.


Skķtugir skór fjįrmįlafyrirtękjanna, neytendavernd og lögleysa

Athugun hinna ólķku ašila į starfshįttum margra fjįrmįlafyrirtękja ķ undanfara hrunsins hefur leitt ķ ljós aš vķša óšu žessi fyrirtęki yfir višskiptavini sķna į skķtugum skónum.  Alls konar lög voru ekkert aš vefjast fyrir fjįrmįlafyrirtękjunum og höfšu žau gjarnan hlutina eftir eigin höfši.  Fetti Fjįrmįlaeftirlitiš fingur śt ķ hįttsemi žeirri var žvķ mętt meš ókleifar mśr af lögfręšingum og mįlarekstur dreginn į langinn śt ķ hiš óendanlega meš alls konar lagaklękjum.  Žaš eina sem žessum fyrirtękjum virtist ekki detta ķ hug var aš fara aš lögum, jį, og koma fram viš višskiptavini sķna af viršingu.

Gušmundur Andri Skślason, talsmašur Samtaka lįnžega, birtir pistil į Pressunni ķ gęr (8.9.2011) um eitt žessara fyrirtękja sem viršist telja lög vera fyrir ašra.  Ekki dettur žvķ heldur ķ hug aš virša dóma Hęstaréttar, ef marka mį lżsingu Gušmundar.  Ég hef nokkrum sinnum deilt į ašferšir SP-fjįrmögnunar og ekki uppskoriš annaš en hótanir um mįlsókn vegna meišyrša.  Stašreyndin er aš tvö fjįrmįlafyrirtęki skera sig śr hvaš varšar žęr kvartanir sem til mķn berast:  SP-fjįrmögnun og Lżsing.  Svo furšulega vill til aš bęši žessi fyrirtęki hafa fengiš į sig dóma ķ Hęstarétti um aš žau hafi fótum trošiš lögin.  Af  sögum sem ég hef heyrt, żmist beint frį višskiptavinum žessara fyrirtękja eša eftir öšrum leišum, žį hefur minna breyst ķ starfshįttum fyrirtękjanna en tilefni er til.  Sögur eins og sś sem Gušmundur Andri segir heyri ég žvķ mišur allt of oft.

Hvaš er žaš meš stjórnendur žessara fyrirtękja og lögfręšižekkingu žeirra?  Skilja žeir ekki dóma Hęstaréttar frį 16. jśnķ 2010?  Hęstiréttur dęmdi ķ dómum nr. 92/2010 og 153/2010 leigusamningana žeirra vera lįnssamninga.  Hversu žver žarf mašur aš vera sem ekki skilur žennan žįtt ķ dómunum?  Ég tek eftir žvķ aš jafnvel hęstaréttarlögmenn skilja ekki žennan žįtt, ef marka mį skrif eins žeirra nżlega.  Um leiš og Hęstiréttur kvaš śr um aš leigusamningar vęru lįnssamningar, žį ógilti hann ķ reynd öll įkvęši samninganna sem sneru aš leigužęttinum.  Žaš sem meira er, aš um leiš féllu viškomandi samningar undir lög um neytendalįn.

Neytendavernd er nįnast engin hér į landi.  Stofnanir sem eiga aš sinna žeim žętti eru żmist geršar įhrifalausar af löggjafanum eša stjórnendum žeirra.  Hvort sem žęr heita Neytendastofa, talsmašur neytenda eša Neytendasamtökin, žį eru žessir ašila gjörsamlega bitlausir (eša įhugalausir) žegar kemur aš žvķ aš kljįst viš endalaus brot fjįrmįlafyrirtękja į neytendum.  Efnahagsbrotadeild rķkislögreglustjóra hafši ekki įhuga į slķkum brotum og mörg dęmi eru um aš deildin hafi hafnaš aš taka slķk mįl fyrir.  Nś er hśn komin til embęttis sérstaks saksóknara og efast ég stórlega um aš žaš skipti mįli.

Mešan fjįrmįlafyrirtęki hunsa nišurstöšur Hęstaréttardóma sem falliš hafa gegn hinum og žessum fjįrmįlafyrirtękjum, ž.e. neyta aš višurkenna fordęmi dómanna, žį er enginn tilgangur ķ žvķ aš Hęstiréttur fjalli um mįl žessara fyrirtękja.  Mešan Fjįrmįlaeftirlitiš lętur sem ekkert sé, žegar fjįrmįlafyrirtękin hunsa dóma Hęstaréttar, žį er engin tilgangur ķ žvķ aš fį dóma frį Hęstarétti.  Hér į landi viršist rķkja lögleysa, a.m.k. er viršingarleysi margra fjįrmįlafyrirtękja fyrir lögunum slķkt aš varla er hęgt aš tala um aš lög hafi merkingu.

Ķsland er bananalżšveldi.  Žaš er ekkert meira um žaš aš segja.  Ef žaš vęri žaš ekki, žį vęri bśiš aš rétta hlut almennings vegna žess tjóns sem fjįrmįlafyrirtękin ollu.  Hér vęri virk neytendavernd.  Fjįrmįlafyrirtękjunum dytti ekki ķ hug aš hunsa dóma Hęstaréttar og vaša į skķtugum skónum yfir višskiptavini sķna.  Stęrsta sönnunin fyrir žvķ aš Ķsland er bananalżšveldi, er aš eini mašurinn sem kęršur hefur veriš fyrir hruniš er forsętisrįšherrann sem sżndi vanhęfi ķ starfi, en ekki mennirnir sem ollu hruninu.  Žeir viršast ósnertanlegir lķklegast vegna žess aš žeir eru meš völd, eiga peninga og vini į réttum stöšum.  Hvers vegna er ekki bśiš aš įkęra Sigurš Einarsson, Hreišar Mį Siguršsson, Sigurjón Ž. Įrnason, Halldór J. Kristjįnsson, Lįrus Welding og alla stjórnarmenn bankanna fyrir aš hafa valdiš žjóšinni ómęldu tjóni?  Hvers vegna?


Gott aš Arion banka gangi vel, en eru tölurnar ekki eitthvaš skrķtnar?

Mikiš er gott aš Arion banka gangi vel, en 10,2 ma.kr. koma einhvers stašar frį.  Bankinn skżrir žaš meš vaxtatekjum upp į 11,2 ma.kr. og žóknanatekjum upp į 5,1 ma.kr. sérstaklega frį nżjum dótturfélögum, žį endurmat bankinn eignir sķnar og fęrši žaš honum 3,9 ma.kr.  Įhugavert er aš sjį greišslu til rķkissjóšs upp į 6 ma.kr. og vonandi halda slķkar greišslur įfram um ókomin įr svo viš skattgreišendur fįum endurgreitt žaš sem viš lögšum bankanum til.

Mér finnast tölur Arion banka vera žó eitthvaš skrķtnar.  Ķ sķšustu viku birtu Samtök fjįrmįlafyrirtękja upplżsingar um aš fjįrmįlafyrirtękin hefšu fęrt nišur lįn heimilanna um 143,9 ma.kr. frį bankahruni.  Ķ gęr birtist sķšan svar Įrna Pįls Įrnasonar um afskriftir fjįrmįlafyrirtękjanna į įrunum 2006 - 2010 og žar kom fram aš afskriftir vegna 2009 og 2010 hefšu numiš 22,4 ma.kr.  Ef žessar tölur eru réttar, žį nam "nišurfęrsla" lįna heimilanna 121,5 ma.kr. į fyrstu sex mįnušum žessa įrs.  Mišaš viš aš Arion banki į um 30% af lįnum heimilanna, žį hefšu um 36 ma.kr. įtt aš koma ķ žeirra hlut.  Vissulega höfšu lįn Arion banka til višskiptavina eitthvaš lękkaš frį įramótum eša um 3,5 ma.kr. (sjį įrshlutareikning bls. 7 og skżringar 12 bls. 16 og 30 - 31 bls. 21 og 22) en žaš er nokkuš langt frį 36 ma.kr. sem Samtök fjįrmįlafyrirtękja gįfu upp og žį į eftir aš taka inn ķ "nišurfęrslu" vegna fyrirtękja og annarra lögašila.

Sé skżring 12 skošuš, en hśn er um Impairment of loans and receivables (viršisrżrnun lįna og śtistandandi skulda), žį kemur ķ ljós aš  sś tala er var rétt um 4,9 ma.kr. į fyrstu sex mįnušum 2010 og 6,2 ma.kr. fyrstu sex mįnuši žessa įrs.

Ķ skżringu 30 kemur fram aš varśšarfęrsla vegna lįna og śtistandandi skulda (provision on loans and receivables) stóš ķ 41,8 ma.kr. 31.12.2010, en hafši lękkaš ķ 40,7 ma.kr. 30.6.2011 og ķ skżringu 31 er stašfest aš varśšarfęrsla vegna hugsanlegs taps og afskrifta į tķmabilinu hafši lękkaš um rśmlega 1 ma.kr. frį įramótum.

Žessar tölur eru ekki aš ganga upp ķ mķnum huga nema aš Arion banki hafi ekki žurft aš leišrétta vegna gengistryggšra lįna heimilanna sem neinu nemur.  Hér er žvķ einhver skįldskapur ķ gangi hjį annaš hvort žeim sem settu upp įrshlutareikning Arion banka eša aš Samtök fjįrmįlafyrirtękja eru aš bulla.

Oršiš nišurfęrsla er notaš um fjįrmįlagjörning žegar eign er fęrš nišur.  Nś segir ķ tilkynningu SFF aš lįn heimilanna hafi veriš fęrš nišur um 143,9 ma.kr. og af svari Įrna Pįls mį rįša aš yfir 120 ma.kr. af žeirri upphęš hafi veriš fęrš nišur į žessu įri (žó svo aš dómar Hęstaréttar um ólögmęti gengistryggingar hafi falliš į sķšasta įri).  Nišurfęrsla og varśšarfęrsla eru skyld hugtök, žó ekki sé gengiš eins langt žegar um varśšarfęrslu er aš ręša.  En hafi Arion banki fęrt nišur um 36 ma.kr., eins og SFF gefur ķ skyn, žį hefši annaš af tvennu įtt aš eiga sér staš:

A.  Fęrsla upp į žį upphęš veriš fęrš į varśšarreikning og sķšan ķ afskriftir meš tilheyrandi tapi, en staša varśšarreiknings veriš hin sama į eftir.

B.  Fęrsla upp į žį upphęš veriš fęrš af varśšarreikningi yfir ķ afskriftir meš tilheyrandi tap og staša varśšarreiknings lękkaš sem žvķ nemur.

Hvorugt af žessu įtti sér staš.  Hvers vegna ętli žaš hafi veriš?  Jś, 120 ma.kr. sem SFF var aš eigna bönkunum aš hafa "fęrt nišur" var aldrei til ķ bókum bankanna og žvķ var aldrei um eiginlega "nišurfęrslu" aš ręša.  Ekki er hęgt aš fęra nišur skuld sem hvorki er til sem eign né er til varśšarfęrsla vegna ķ bókhaldi.  Aftur kemur bara tvennt til greina:

A.  SFF var meš skįldskap žegar samtökin tölušu um aš lįn höfšu veriš "fęrš nišur" um žessa 120 ma.kr.

B.  Arion banki fęrir ekki bókhald sitt rétt.

Punkturinn hjį mér er sį, aš stöšugt er veriš aš ljśga aš fólki.  Fjįrmįlafyrirtękin eru ķ svo mikilli tilvistarkreppu aš žau (eša SFF) sjį sig tilneydd til aš birta rangar upplżsingar eša segja aš raunveruleikinn sé annar en birtist ķ tölum.  Samkvęmt bókhaldi fyrirtękjanna er veršmęti lįna og śtistandandi skulda allt annaš og lęgra en žaš sem veriš er aš reyna aš innheimta.  Žaš į ekki bara viš um Arion banka, žaš į viš um žį alla žrjį.  Hvers vegna menn geta ekki bara komiš fram og višurkennt žaš, er mér meš öllu óskiljanlegt.  Af hverju geta bankastjórarnir žrķr ekki bara sagt:  "Jś, žaš er rétt aš lįn og śtistandandi skuldir eru X ma.kr., en viš bókum žetta į 55% af žvķ veršmęti.  Žrįtt fyrir žaš reynum viš aš innheimta kröfurnar aš fullu."

Furšuleg heit frį Ķslandsbanka

Mér barst ķ hendur śtprentašar skjįmyndir af stöšu lįns hjį Ķslandsbanka.  Um er aš ręša verštryggt lįn og greitt er af žvķ 15. hvers mįnašar.  Ķ vefbanka Ķslandsbanka kemur fram aš staša lįnsins (eins og hśn er birt) mišist viš stöšu žess į sķšasta gjalddaga lįnsins. Viškomandi lįntaki skošaši stöšuna ķ nokkur skipti, ž.e. 30. įgśst, 1. september og 6. september og lįniš hękkaši ķ hvert skipti.  Ž.e. staša lįns sem įtti aš mišast viš sķšasta gjalddaga lįnsins var breytileg og hękkaši stöšugt eftir žvķ sem lengra leiš frį gjalddaganum!  Bara til aš sżna žróunina, žį birti ég sķšustu fimm tölurnar ķ upphęšinni.

30. įgśst ...41.360

1. september  ...46.014

6. september   ...54.279

Hękkun upp į tępar 13 žśs.kr. į 7 dögum og samt įtti stašan lįnsins aš mišast viš stöšu į sķšasta gjalddaga.

Hér er eitthvaš einkennilegt, svo ekki sé meira sagt.  Lķklegasta skżringin er aš vöxtum sé bętt viš stöšuna, en žeir falla ekki į fyrr en į gjalddaga og sé žeim bętt viš lżsir žaš ekki stöšu į sķšasta gjalddaga.  Įhugavert vęri aš fį skżringu Ķslandsbanka į žessu.

(Fyrir misskilning, žį tók ég žvķ sem svo aš lįniš hefši veriš ķ Arion banka, en žaš var ķ Ķslandsbanka.  Bišst ég afsökunar į mistökunum.)


mbl.is Hagnašur Arion banka 10,2 milljaršar
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Eignarhaldsfélög og fasteignafélög fį 380 ma.kr. afskriftir - Önnur rekstrarfélög og einstaklingar rśmlega 120 ma.kr.

Greinilegt er hvert afskriftirnar runnu įrin 2009 og 2010.  Žęr fóru til gjaldžrota eignarhaldsfélaga af stęrstum hluta.  Einstaklingar fį innan viš 6,5% af afskriftum til žeirra sem tóku lįn fyrir hlutabréfum og öšrum fjįrfestingum ķ eiganarhaldsfélögum (heitir Annaš) ķ svari rįšherra og innan viš 4,5% af heildarafskriftum. 

Rekstrarfélög, ž.e. önnur fyrirtęki en falla undir "annaš" og fasteignafélög/fasteignavišskipti, fį rétt um 100 ma.kr. eša  innan viš 20% af heildarafskriftum.  Eignarhaldsfélögin, en žar eru nįttśrulega žeir sem töpušu mestu žegar hlutabréf uršu veršlaus, fengu 68,7% allra afskrifta žessi tvö įr og fasteignafélög og ašilar sem stunda fasteignavišskipti eru meš 7%.  Žetta žżšir aš rķflega 75% afskriftanna fer ķ žessa tvo sķšast nefndu hópa.

En hve stór hluti afslętti bankanna žriggja hefur žar sem veriš nżttur?  Samkvęmt tölum sem geršar voru opinberar ķ "bankaskżrslu" fjįrmįlarįšherra, žiš muniš skżrslan sem laumaš var inn į žing og enginn vissi af fyrr en 6 vikum sķšar, žį voru eignir aš nafnvirši 4.000 ma.kr. fluttar frį gömlu bönkunum til žeirra nżjum meš lįgmark 47% eša 1.800 ma.kr. afslętti og hįmark 55% eša 2.120 ma.kr. afslętti.   Mišaš viš žessar tölur, žį höfšu bankarnir ķ įrslok 2010 nżtt į bilinu 24 - 28% af afslęttinum.  Sķšan hefur žaš gerst aš bankarnir žurftu aš leišrétta įšur gengisbundna höfušstóla lįna heimilanna upp į 120 ma.kr. og einhverjar krónur hafa bęst viš ķ ašrar leišréttingar, nišurfęrslur eša afskriftir.

Samkvęmt gögnum frį Alžjóšagjaldeyrissjóšnum žį fengu bankarnir žrķr 365 ma.kr. afslįtt af lįnasöfnum heimilanna og 2.086 ma.kr. af lįnum fyrirtękja.  Alls gerir žetta 2.450 ma.kr. og skżrist hęrri upphęš en ķ skżrslu fjįrmįlarįšherra į žvķ aš eignirnar voru taldar aš nafnvirši 5.500 ma.kr.  Sé talan 365 ma.kr. rétt, žį eru fjįrmįlafyrirtękin (mišaš viš tölur sem komu frį Samtöku fjįrmįlafyrirtękja ķ sķšustu viku) bśin aš nżta tęplega 40% af žeirri tölu, ž.e. 144 ma.kr.  Eitthvaš er ķ farvatninu, en megniš mun fara ķ aš bśa til framtķšarhagnaš fyrirtękjanna.

Žegar ofangreindar tölur eru skošašar, žį kemur ekkert fram hve mikiš af afskriftum uršu eftir aš eignir höfšu veriš teknar af heimilunum eša eigendum fyrirtękja.  Žannig hafa fyrirtęki veriš tekin yfir ķ stórum stķl og fyrst eftir yfirtökuna eru skuldir hreinsašar af žeim.  Sama į viš um hśsnęši einstaklinga.  Yfirskuldsettar eignir hafa veriš innleystar og settar į markaš meš engar įhvķlandi skuldir.  Įhugavert vęri aš sjį sundurgreiningu į tölunum, žar sem tilgreint er hvaša afskriftir leiddu til lękkunar skulda og sömu eigendur voru įfram į eignunum.


mbl.is 503 milljaršar afskrifašir
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

Vörslusviptingar og dómar Hęstaréttar 16/6/2010

Brynjar Nķelsson, hęstaréttarlögmašur, skrifar pistil į Pressunni um vörslusviptingar.  Žar fer hann yfir aš žaš sé réttur fjįrmögnunarleigu aš vörslusvipta umrįšamann bifreišar bifreišinni ef vanefndir verša į samningi.  Ég ętla ekki aš ręša um allt sem Brynjar fjallar um en verš žó aš ręša tvö atriši. 

Brynja vitnar m.a. til tveggja dóma Hęstaréttar nr. 92/2010 og 153/2010 frį 16. jśnķ 2010 og segir dómana ekki fordęmisgefandi fyrir "leigusamninga", žar sem žeir hafi snśist um įgreining vegna gengistryggingar.  Oršrétt segir Brynjar:

Įkvęši samningsins um gengistryggingu var vikiš til hlišar en önnur įkvęši héldu gildi sķnu.

Žetta er bara ekki rétt og er sorglegt aš Brynjar skuli snśa į žennan hįtt śt śr dómunum.

Hęstiréttur tók į nokkrum įlitaefnum ķ dómum sķnum.  Eitt žeirra var hvort um lįn eša leigu vęri aš ręša.  Fer rétturinn nokkuš ķtarlega ķ žetta atriši og kemst aš žeirra nišurstöšu aš um lįnssamninga vęri aš ręša en ekki leigu samninga.  Žar meš ógildir rétturinn ķ reynd öll įkvęši samninganna sem snśa aš leigu, leigukjörum o.s.frv.  Hann vķkur til hlišar žeim atrišum samninganna er varšar žessi atriši.

Ég hef ekki žekkingu til aš vita hvort žetta skiptir mįli varšandi rétt til vörslusviptinga, en žetta atriši sżnir eitt og sér, aš Brynjar fer ekki meš rétt mįl.

Brynjar lżsir žvķ ķ grein sinni aš grundvallarforsenda bķlasamnings sé aš stašiš sé ķ skilum.  (Hann notar annaš oršalag.)  Žaš mįl sem varš til žess aš Samtök lįnžega leitušu til innanrikisrįšherra sneri aš rétti einstaklings til greišsluskjóls meš mįl viškomandi var ķ mešferš hjį umbošsmanni skuldara.  Fjįrmögnunarleigufyrirtęki hafši įkvešiš aš hunsa lög sem kvįšu į um žennan rétt lįntakans og vörslusvipta viškomandi žann bķl sem viškomandi hafši keypt į lįni frį fyrirtękinu.  Meš žvķ aš komast ķ greišsluskjól, žį hverfur skuldin ekki.  Lįnafyrirtękiš žaš fęr sķna vexti eftir sem įšur, a.m.k. žar til nišurstaša er komin ķ mįl viškomandi hjį umbošsmanni skuldara.  En hér sżnir lįnafyrirtękiš einstaka ósvķfni og hyggst taka bifreiš af einstaklingi, žrįtt fyrir aš einstaklingurinn sé aš nżta sér lög sem augljóslega vķkja įkvęšum samnings um greišslur til hlišar.

Žannig aš mér sżnist Brynjar klikka į žeim žętti.  Žaš voru ekki dómar Hęstaréttar sem ógiltu įkvęši um rétt til vörslusviptingar (a.m.k. tķmabundiš), heldur eru žaš lög um greišsluašlögun nr. 101/2010.  Ķ 11. gr. laganna er fjallaš um frestun greišslna į mešan leitaš er greišsluašlögunar.  Žar segir m.a.:

Žegar umbošsmašur skuldara hefur samžykkt umsókn hefst tķmabundin frestun greišslna, sbr. žó 3. mgr.  Į mešan į frestun greišslna stendur er lįnadrottnum óheimilt aš:

a. krefjast eša taka viš greišslu į kröfum sķnum,

b. gjaldfella skuldir samkvęmt samningsbundnum heimildum,

c. gera fjįrnįm, kyrrsetningu eša löggeymslu ķ eignum skuldarans eša fį žęr seldar naušungarsölu

..

Jį, ég fę ekki betur séš en fjįrmögnunarleigunni sé óheimilt aš nżta sér vörslusviptingarįkvęši samninganna, žar sem óheimilt er aš gjaldfella skuldina samkvęmt samningsbundnum heimildum eša aš gera löggeymslu ķ eignum skuldarans.  Nś er vörslusvipting eitt form löggeymslu og forsenda vörslusviptingar er gjaldfelling.  Śps, hvorugt er heimilt mešan viškomandi umrįšamašur er ķ greišsluskjóli.  (Aušvitaš veršur hįrtogast um žaš hvort bifreišin sé eign viškomandi.)

Ef viš leggjum nś saman žann hluta dóma Hęstaréttar sem fjalla um aš leigusamningar séu lįnssamningar og aš bęši er óheimilt aš gjaldfella skuld og gera löggeymslu ķ eign skuldara, žį fę ég ekki betur séš en aš vörslusviptingar hjį einstaklingi ķ greišsluskjóli skv. lögum nr. 101/2010 séu óheimilar.  Žaš er žvķ fjįrmögnunarleigan sem er aš brjóta lög meš vörslusviptingunni, en ekki umrįšamašur bifreišarinnar meš žvķ aš vķkja sér undan vörslusviptingunni.


Hęttur aš setja athugasemdir į Eyjuna

Eyjan tók upp nżtt athugasemdakerfi ķ gęr.  Nota žarf Facebook til aš skrį athugasemdir ķ stašinn fyrir aš fara meš žęr ķ gegn um žeirra eigin skrįningarkerfi.  Ég er einn af žeim sem nota Facebook įkaflega sparlega vegna žeirra grķšarlegu persónunjósna sem eigendur samskiptasķšunnar viršast stunda.  Ég einfaldlega treysti ekki mišlinum, enda hafa eigendur hans sżnt aš žeim er fįtt heilagt, ef marka mį fréttir utan śr heimi.

Vissulega nota ég Facebook til aš vekja athygli į skrifum į blogginu mķnu, en žó bara valdar fęrslur.  Einnig skrifa ég athugasemdir į fęrslur hjį vinum mķnum, en žęr eru fįar svona yfir žaš heila litiš.  Ķ mķnum huga er Facebook eitthvaš sem mašur notar sparlega og hlešur alls ekki inn öllum manns skošunum į hinum og žessum fréttum lķšandi stundar.  Af žessari įstęšu mun ég a.m.k. ekki žar til ég įkveš annaš, rita athugasemdir į Eyjuna.

Ég žakka žeim sem ég hef skrifast žar į fyrir samskiptin og óska Eyjunni velfarnašar.


« Fyrri sķša

Höfundur

Marinó G. Njálsson
Marinó G. Njálsson
Upplýsingaöryggi og persónuvernd eru mínar ær og kýr, þó ég blaðri um allt og ekkert hér á blogginu. Er í Hagsmunasamtökum heimilanna og berst fyrir réttlæti fyrir heimili í landinu.  Loks er ég faggiltur leiðsögumaður.  Netfangið mitt er mgn@islandia.is og netfang fyrirtækisins oryggi@internet.is.

Heimsóknir

Flettingar

  • Ķ dag (18.4.): 0
  • Sl. sólarhring: 4
  • Sl. viku: 42
  • Frį upphafi: 0

Annaš

  • Innlit ķ dag: 0
  • Innlit sl. viku: 38
  • Gestir ķ dag: 0
  • IP-tölur ķ dag: 0

Uppfęrt į 3 mķn. fresti.
Skżringar

Aprķl 2024
S M Ž M F F L
  1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
28 29 30        

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband