11.3.2013 | 21:43
Ver verštrygging sparnaš landsmanna?
Allir eru lķklegast sammįla žvķ aš mikilvęgt er aš verja sparnaš landsmanna. Hef ég veriš žar ķ fararbroddi frį žvķ haustiš 2008. Munurinn į mér og mörgum öšrum er aš ég vildi freista žess aš verja eins og kostur er allan sparnaš.
Ég byrjaši strax eftir aš Glitnir var tekin yfir aš spyrja hvort hęgt hefši veriš aš verja eign almennra hluthafa, žó fagfjįrfestar hefšu tapaš sķnu. Mįnušina į undan hafši ég vakiš athygli į skuldavanda heimilanna og bent į aš eign heimilanna ķ hśsnęši sķnu vęri hluti af sparnaši žeirra. Ég setti spurning viš aš valfrjįls sparnašur ķ bönkunum hafi veriš varinn meš neyšarlögunum, en lögbundinn sparnašur ķ lķfeyrissjóšunum var lįtinn rżrna.
Tilefni žessara skrifa er grein Hrafns Magnśssonar ķ Morgunblašinu ķ dag. Ķ grein sinni eyšir Hrafn stóru plįssi undir 34 įra gamalt mįl og undanfara žess. Nęst förum viš aš ręša umferšaröryggi śt frį reynslunni af vinstri umferš!
En fyrst Hrafn telur aš speki okkur eldri manna eigi erindi viš okkur, žį langar mig aš vitna ķ orš enn eldri manna, en žeirra sem Hrafn vitnar til. Hér er um aš ręša umsögn Landsbanka Ķslands frį 1966 um frumvarp aš lögum, žar sem ętlunin var aš veita heimild til verštryggingar.
Samžykkt žessara įkvęša, žótt ašeins sé i heimildarformi, getur ašeins vakiš tįlvonir um śrlausnir eftir ófęrum leišum og dregiš athyglina frį ašalatrišinu, aš til er ein örugg leiš til verštryggingar į sparifé, sem sé aš foršast žaš, sem veršrżrnuninni veldur, sjįlfa veršbólguna.
Žaš var sem sagt skošun žeirra sem teljast til kynslóšar afa minna og amma aš verštrygging sparifjįr fęli bara ķ sér tįlvonir.
Ólafslög og afleišing žeirra
Žaš er alveg hįrrétt hjį Hrafni aš Ólafslögum var ętlaš aš bregšast viš miklum vanda sem var ķ hagkerfinu. Žaš er lķka rétt aš sparnašur fólks ķ formi bankainnstęšna brann upp į įrunum įšur en lögin voru sett, en ķ stašinn jókst sparnašur fólks hratt ķ steinsteypunni. Er žvķ ekki viss um aš heildarsparnašur hafi lękkaš į žessum įrum, hann fęršist til. Sjįlfur tapaši ég stórum hluta fermingapeninga minna į veršbólgubįlinu.
Ólafslögin hęgšu ekki į veršbólgunni. Nei, žau juku į hraša hennar.
Skošum nokkrar tölur um veršbólgu:
Grafiš sżnir mešalveršbólgu hvers įrs į tķmabilinu 1940-2012. Į mišju žessu tķmabili sjįum viš ógnvaldinn mikla, ž.e. óšaveršbólguna į 8. og 9. įratugnum. Spyrjum okkur nśna hverju breytti verštryggingin? Sķšustu fimm įrin įšur en verštryggingin var lögleidd, žį var mešalveršbólgan 40,1% og 29,4% sķšustu 10 įrin. Fyrstu fimm įrin eftir aš verštryggingin var lögleidd var mešalveršbólgan hins vegar 55,6% og 39,7% fyrstu 10 įrin. Fęra mį fyrir žvķ nokkuš gild rök aš verštryggingin hafi aukiš veršbólguhrašann en ekki dregiš śr honum. En lįtum žaš nś vera. Skošum tķmabiliš frį 1940 til 1970. Į žvķ tķmabili var mešalįrsveršbólga 11,2% og žrįtt fyrir žaš lögšust bankastjórar Landsbanka Ķslands hf. gegn žvķ (sbr. tilvķsaša umsögn aš ofan) aš veitt vęri heimild ķ lögum fyrir verštryggingu.
Ég get alveg skiliš aš illa brenndir sparifjįreigendur hafi tekiš verštryggingunni fagnandi įriš 1979, en žörfin fyrir verštrygginguna hvarf įriš 1992, žegar mešalįrsveršbólgan fór nišur ķ 4,0%.
Stöšugleiki en skuldasöfnun
Tķmabiliš frį 1992 til 2007 er žaš tķmabil ķ lżšveldissögunni sem hefur haft mestan stöšugleika veršlags. Mašur hefši žvķ haldiš aš žetta ętti aš vera žaš tķmabil žegar mest eignarmyndun hefši oršiš hjį almenningi. Žegar mašur aftur skošar žetta tķmabil, žį getur veriš aš eignir hafi hękkaš ķ verši, en žęr lķtiš gert annaš en aš halda ķ viš skuldir. Ašeins 2005, 2006 og 2007 (ž.e. bóluįrin) varš einhver marktękur višsnśningur į žvķ aš skuldir jukust jafnt og žétt sem hlutfall af virši fasteigna. Śr žvķ aš vera 25% įriš 1990 upp ķ aš vera 43% įriš 2008 (sjį mešfylgjandi mynd) og raunar upp ķ um 47% fyrir įriš 2010, sem er sķšasta įriš sem ég hef įr įreišanlegar tölur fyrir.
Žessi mynd er fengin śr verštryggingarskżrslunni sem Gylfi Magnśsson lét gera.
Hér er ešlilegast aš įlykta, aš verštryggingin skipti miklu mįli viš aš hękka skuldir heimilanna, žar sem į mest öllu žessu tķmabili stóšu hśsnęšiskaupendum bara til boša verštryggš lįn.
Ķ įrslok 2011 voru verštryggšar skuldir heimilanna metnar vera um 1.285 milljaršar kr. samkvęmt upplżsingum sem ég sótti į vef Sešlabankans, žegar ég var aš undirbśa erindi į fundi um verštrygginguna ķ janśar 2012. Žó ekki sé hęgt aš lesa žaš beint śt śr tölum SĶ hve veršbętur eru stór hluti af žessari tölu, žį mį samt nįlgast žessa tölu meš einföldum śtreikningi. Sį śtreikningur leiddi mig aš žeirri nišurstöšu aš žessi tala skiptist ķ 600 ma.kr. sem teknir voru aš lįni og 685 ma.kr. sem bęst höfšu ofan į lįnin sem veršbętur! Žetta er skżringin į žvķ aš eignarmyndun er svo hęg. Heimilin nį ekki einu sinni aš halda ķ skottiš į veršbótunum sem hrannast į skuldir žeirra.
Verštrygging og sparnašur
Margir af helstu postulum verštryggingarinnar halda žvķ statt og stöšugt fram aš įn verštryggingarinnar, žį muni sparnašur fólks brenna upp. Byrjum nś į žvķ aš skilgreina ķ hverju sparnašur fólks felst.
Almenningur į sparnaš sinn ķ m.a. eftirfarandi formi:
- Fé ķ banka. Įętlaš er aš einstaklingar eigi um 1.200 milljarša kr. į innlįnsreikningum ķ bönkum, žar af 214 ma.kr. verštryggt. Kemur žó ķ ljós aš megniš af innstęšum er ķ eigum mjög lķtils hluta žjóšarinnar og flestir eiga lķtiš sem ekkert sparifé.
- Lķfeyrissparnašur. Samkvęmt nżjustu tölum eru eignir lķfeyrissjóšanna upp į nįlęt 2.500 ma.kr.
- Hśsnęši. Hįtt ķ 90% heimila bżr ķ eigin hśsnęši. (Kannski ég ętti aš setja eigin innan gęsalappa.) Mišaš viš aš hśsnęšisskuldir eru nįlęgt 1.300 ma.kr. og žęr eru um 47% af fasteignavirši, žį eiga heimilin tęplega 1.500 ma.kr. ķ hśsnęši sķnu mišaš viš fasteignamat. Sé mišaš viš markašsvirši, žį er žessi tala eitthvaš hęrri. Žrįtt fyrir žetta er fólk į aldrinum 25-45 įra meš neikvęša eign upp į 80 ma.kr. samkvęmt nżlegum gögnum.
- Ašrar eignir. Žetta er óręš tala sem ég ętla ekki aš giska į, en ķ henni eru bķlaeign, peningabréf, veršbréf, hlutabréf, listmunir, sumarhśs og margt annaš sem heimilin eiga.
Af žessum eignum er ótrślega lķtill hluti hįšur verštryggingunni. Fęstir eru meš sparifé sitt į verštryggšum reikningum vegna binditķmans. Ekki mį verštryggja reikninga nema féš sé bundiš ķ lįgmarkstķma, sem er einhver įr. (Verš aš višurkenna vanžekkingu mķna į žessu, žar sem ég hef ekki getaš leyft aš geyma fé į verštryggšum reikningi ķ lķklegast 17 įr!) En sem sagt mjög lķtill hluti sparifjįr ķ bönkum er verštryggšur. Žį er žaš lķfeyririnn. Ein alręmdasta žjóšsagan sem gengur ķ žjóšfélaginu er aš lķfeyrir sé verštryggšur. Žetta er tóm žvęla. Ef lķfeyrir vęri verštryggšur, žį mętti ekki skerša hann eša hękka. Hann fylgdi bara veršbólgunni. Žeir sem fį greiddan lķfeyri vita aš žannig gerast ekki kaupin į eyrinni. Hśsnęšiš er ekki verštryggt, en žaš eru aftur skuldirnar! Eina leišin til aš fólk vilji halda įfram aš greiša af skuldum sķnum hefur falist ķ žvķ aš fasteignaverš haldi ķ viš hękkun skulda. Į žvķ er misbrestur um žessar mundir og hefur gerst įšur, eftir aš verštryggingin var tekin upp. Žį eru žaš ašrar eignir og öll vitum viš aš žęr eru ekki verštryggšar.
Žaš er žvķ ótrślega lķfseig lygasaga aš verštryggingin sé til aš vernda sparnaš.
Verštryggingin sparifjįr og lķfeyrissjóširnir
Į 8. įratugnum var, eins og įšur hefur komiš fram, umtalsverš veršbólga ķ landinu. Hśn nęldist um 1650% og žį tek ég mešalvķsitölu įrsins 1980 og ber saman viš mešalvķsitölu įrsins 1970. Nęsta įratug į eftir, žegar verštryggingin var į fullu, žį reyndist veršbólgan um 1700%. Sem sagt verštryggingin vann ekkert į veršbólgunni. Hśn jók hana ef eitthvaš var! En hvernig var žetta į įratugunum į undan? Į žeim 5. var veršbólgan um 230%, 89% į žeim 6. og 210% į žeim sjöunda. Sķšustu tvo įratugi hefur hśn svo veriš 37% į žeim 10. og 82% į žeim sķšasta. Viš höfum sem sagt veriš meš lęgri veršbólgu sķšustu 20 įr, en žau 30 įšur en allt fór śr böndunum vegna lélegrar hagstjórnar. Og žaš var einmitt į seinni hluta žessara 30 įra sem bankastjórar Landsbanka Ķslands tölušu um aš eina leišin til aš verštryggja spariféš vęri aš losna viš veršbólguna.
Eins og fyrirkomulag verštryggingarinnar er ķ dag, žį er varla hęgt aš tala um aš sparifé sé verštryggt. Viljum viš nefna hlutina réttum nöfnum, žį eru žaš fjįrfestingar ķ tilteknu formi veršbréfa sem eru verštryggšar. Lķfeyrissjóširnir eru mjög stórir eigendur verštryggšra fjįrskuldbindinga og liggja į bilinu 6-700 milljaršar (ef ekki meira) ķ verštryggšum skuldabréfum ĶLS. Žį er rétt aš spyrja sig aš žvķ hvaša mįli skipta žessar eignir fyrir lķfeyrissjóšina.
Ég bż nś ekki yfir sömu žekkingu į eignasöfnum lķfeyrissjóšanna og Hrafn Magnśsson gerir, en ég žarf svo sem ekki žį žekkingu til aš sjį ķ hverju vöxtur eigna lķfeyrissjóšanna hefur legiš undanfarin 10 įr eša svo (og svo bż ég aš žvķ aš hafa kynnt mér žetta ašeins). Į įrunum 2002-2007 var mjög verulegur hluti įvöxtunar lķfeyrissjóšanna ķ óverštryggšum eignum. Um tķma var vöxtur óverštryggšra eigna sjóšanna svo ör, aš žeir voru ķ vandręšum meš aš halda sig innan fjįrfestingarstefnu sinnar! Nś įriš 2008 var allt ķ mķnus hjį sjóšunum nema verštryggšu eignirnar. Sķšustu fjögur įr eru žaš aftur óverštryggšar eignir sem fęra mestu įvöxtunina og svo einstaka gjafagjörningar af hįlfu fyrrverandi fjįrmįlarįšherra. Ķ dag męlti svo nśverandi fjįrmįla- og efnahagsrįšherra fyrir frumvarpi sem mišar aš žvķ aš veita lķfeyrissjóšunum rétt til aš fjįrfesta ķ enn meira af óverštryggšum eignum!
Aš loknum - Bara veriš aš tala um neytendalįn
Žetta er oršin löng grein, en įšur en ég hętti, žį verš ég aš fį aš hnżta ķ nokkur atriši ķ grein Hrafns. (Tek žaš fram aš ég žekki Hrafn ekki af neinu nema góšu, hvort heldur žegar hann var framkvęmdastjóri Landsamtaka lķfeyrissjóša eša žegar ég į spjall viš hann ķ Salalaug.) Ég er bśinn aš benda į aš atlaga aš verštryggingunni kemur atlögu aš sparnaši landsmanna ekkert viš. Jį, skuldavandi heimilanna er verštryggingunni aš kenna, vegna žess aš vęru heimilin bara aš kljįst viš veršbólguna įn verštryggingarinnar, žį vęri enginn skuldavandi. Hrafn bendir į aš verštryggšur sparnašur heimilanna nemi 214 milljöršum, en ég vil ķ stašinn benda į aš verštryggšar skuldir nema į milli 1.200 - 1.300 milljöršum. Hvort ętli skipti meira mįli fyrir heimilin aš verštryggja 214 ma.kr. eša losna viš verštryggingu af 1.200 ma.kr.?
Varšandi verštryggšar eignir lķfeyrissjóšanna, žį erum viš sem berjumst fyrir afnįmi verštryggingarinnar, bara aš tala um afnįm hennar gagnvart neytendalįnum. Séum verštryggšar eignir lķfeyrissjóšanna um 1.500 ma.kr., žį hljóta ašrar eignir en beint eša óbeint ķ neytendalįnum aš vera um helmingur tölunnar.
Hrafn talar um aš lįnžegar hafi veriš aš sligast undan greišslubyrši óverštryggšra lįna įšur en verštryggingin var sett į įriš 1979. Śtlįnsvextir voru heil 20%. Įriš 1979 var mešalveršbólga 43,9%, žannig aš 20% vextir voru hrein gjöf hafi launažróun fylgt veršbólgunni. Ég man enn žegar karl fašir minn fór og greiddi af hśsnęšislįni hjį SPRON. Hann įtti eftir aš greiša einhvera 5 gjalddaga og afborgunin var upp į minnir mig 250 kr. (gamlar). Bętum 20% vöxtum af 1.250 kr. ofan į og heildargreišslan var 500 kr. Žaš var um einn žrišji af tķmakaupi mķnu žetta sumar!
Žaš er bjarnargreiši aš lįna ungu fólki verštryggt til langs tķma. Flest ungt fólk mun skipta um hśsnęši innan nokkurra įra, žegar fjölgaš hefur ķ fjölskyldunni. Fyrir žaš er ekkert lįnsform óhagstęšara en einmitt žaš verštryggša. Įstęšan er einfaldlega sś gildra sem felst ķ verštryggingunni, ž.e. aš fyrstu įrin bętir hressilega į höfušstólinn og eftirstöšvarnar hękka hratt. Viš sölu, žį situr fólk uppi meš aš hafa greitt hįar fjįrhęšir ķ stuttan tķma, en eftirstöšvarnar hafa hękkaš mun meira. Žaš er ķ žessu sem mestur hagnašur fjįrmįlafyrirtękja af verštryggingunni felst. Ž.e. aš lįnin séu greidd upp į fyrri hluta lįnstķmans, įšur en afborganahluti lįnsins fer aš verša rįšandi hluti greišslunnar.
Hrafn vill ekki tilraunastarfsemi. Viš žessu vil ég segja: Įriš 1979 var fariš af staš meš tilraun, ž.e. verštryggingu fjįrskuldbindinga, sparnašar og launa. Fjórum įrum sķšar įttušu menn sig į žvķ aš verštrygging launa var feigšarflan. Almennt sparifé hefur ekki veriš verštryggt ķ mjög mörg įr, heldur eingöngu žaš sparifé sem innstęšueigendur vilja binda til langs tķma. Einnig hefur veriš horfiš frį verštryggingu fjįrskuldbindinga til skamms tķma, ž.e. innan viš 5 įra. Menn hafa sem sagt smįtt og smįtt komist aš žvķ, aš tilraunin sem hófst 1979 var ekki eins vel heppnuš og bśist var viš. Nś eru ašeins tveir flokkar hennar eftir og žó ég myndi helst vilja aš bįšir yršu slegnir af, žį nęgir mér aš sett verši bann viš verštryggingu langtķma fjįrskuldbindinga neytenda. Ég held nefnilega aš sömu rök gildi um verštryggingu mišaš viš vķsitölu neysluveršs og verštryggingu mišaš viš gengi, aš žeir einu eiga aš vera meš verštryggšar skuldir sem eru meš verštryggšar tekjur.
Višurkennum žį stašreynd, aš tilraunin sem hófst meš Ólafslögum er komin į endastöš. Hśn misheppnašist kannski ekki fyrr en menn kunnu ekki aš blįsa hana af!
Verjum sparnaš landsmanna | |
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt |
Flokkur: Efnahagsmįl | Breytt 5.12.2013 kl. 23:59 | Facebook
Heimsóknir
Flettingar
- Ķ dag (14.11.): 1
- Sl. sólarhring: 6
- Sl. viku: 30
- Frį upphafi: 1679974
Annaš
- Innlit ķ dag: 1
- Innlit sl. viku: 29
- Gestir ķ dag: 1
- IP-tölur ķ dag: 1
Uppfęrt į 3 mķn. fresti.
Skżringar
Eldri fęrslur
2018
2017
2016
2015
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
Tenglar
Upplżsingaöryggi og persónuvernd
- Betri ákvörðun ráðgjafarþjónusta Marinós G. Njálssonar
- CISA, CISM, COBIT, Val IT
- Staðlaráð Íslands
- Heimasíða Persónuverndar
Hagsmunabarįtta
- Hagsmunasamtök heimilanna
- Hugmyndir að úrræðum fyrir almenning
- Færa þarf höfuðstól lánanna niður
- Fólk þarf leið út úr fjárhagsvandanum
- Innlegg í naflaskoðun og endurreisn
- Er raunhæft að afnema verðtrygginguna eða setja henni skorður?
- Aðgerðaráætlun fyrir Ísland
- Hinn almenni borgari á að blæða
- Leið ríkisstjórnarinnar er röng
- Innantómar aðgerðir til stuðnings heimilunum
- Tillögur talsmanns neytenda
- Á hverju munu Íslendingar lifa?
- Verðbólga sem hefði geta orðið
- Aðgerða þörf strax - Tillaga að aðgerðahópum
- Mikilvægast að varðveita störfin
- Hvar setjum við varnarlínuna?
- 385 milljarða til bankanna og reikningurinn til heimilanna
- 2009 gengið í garð, ár endurreisnar, en hvernig endurreisn viljum við?
- Jöklabréf, erlend lán og vaxtaskiptasamningar
Fęrsluflokkar
- Áhættustjórnun
- Bloggar
- Dægurmál
- Efnahagsmál
- Endurreisn
- Ferðalög
- Ferðaþjónusta
- Heimspeki
- HRUNIÐ
- Icesave
- Íbúðalánasjóður
- Íþróttir
- Lánamál
- Leiðsögn
- Lífeyrissjóðir
- Lífspeki
- Menning og listir
- Menntun og skóli
- Neytendavernd
- Persónuvernd
- Skuldamál heimilanna
- Snjóhengjur
- Stjórnmál og samfélag
- Trúmál og siðferði
- Tölvur og tækni
- Umhverfismál
- Upplýsingaöryggi
- Utanríkismál/alþjóðamál
- Viðskipti og fjármál
- Vinir og fjölskylda
- Vísindi og fræði
Athugasemdir
Frįbęr samantekt hjį žér į sögu verštryggingarinnar og afleišingum.
Ég stakk žó ašeins viš tķmabiliš frį 1992-2007sem mesta stöšugleikatķmabiliš.
Žetta er tķmabiliš žegar Davķš Oddson var forsętisrįherra eša fram til 2005.
Žaš vęri rįš aš skoša hvaš hann hafi gert rétt į žessu tķmabili., og öšruvķsi en fyrirrennarar hans.
Eggert Gušmundsson, 11.3.2013 kl. 22:27
Ég skal segja žér hvaš var gert rétt į žvķ tķmabili:
Einar Oddur Kristjįnsson hann kom į žjóšarsįttarsamningunum. Mešan įhrif žeirra vöršu, žį var stöšugleiki.
Mišaš viš žaš sem žś segir, žį hefši Davķš ekki įtt aš fara ķ Sešlabankann.
Raunar byrjušu hlutirnir aš fara śrskeišis ķ marslok įriš 2001, žegar Sešlabankinn hélt aš krónan gęti flotiš!
Marinó G. Njįlsson, 11.3.2013 kl. 22:31
Ķ žessari frįbęru grein žinni hér aš ofan kemur upp spurning ķ hugann sem ég vil beina til žķn Marinó.
Žetta tķmabil sem žś tala um 1992 til 2007 var tķmabil sem byggšist į sölu eigna (einkavęšing) til einkavina. Meš žvķ aš selja eignir žjóšarinnar og halda sköttum nišri žį vorum viš aš nżta eignasafniš til framfęrslu į Rķkisrekstri og til aš greiša nišur skuldir. Meš žvķ aš selja eignirnar į gjafverši til einavinafélagsins og greiša skuldir žį var veriš aš kasta krónunni til aš halda ķ aurinn. Eignirnar voru margfalt meira virši en žęr voru seldar į. Žessar eignir gįfu af sér hagnaš (veršmętasköpun) sem var langt umfram žį vexti sem žurfti aš greiša fyrir lįnin erlendu. Žegar Davķš Oddsson var bśinn aš selja allt sem hann gat žį fór hann frį og eftirlét Haldóri til aš "klśšra" fjįrmįlunum į endanum. Allir trśšu žvķ aš Halldór hefši klśšraš en žaš var Davķš sem gerši žaš įn žess aš eftir žvķ vęri tekiš. Į žessum tķma var ekki mikil eftirspurn eftir lįnsfjįrmagni hjį rķkinu og vextir žvķ lįgir og engin veršbólga svo heitiš gęti. Žegar Davķš fékk žį hugdettu aš hann vęri óskeikull ķ stjórnun į rķkinu žį gęti hann žess vegna tekiš aš sér aš stjórna peningastofnun rķkisins Sešlabankanum. Žar varš honum į ķ messunni, hann setti Sešlabankann į hausinn eins og ķslenska rķkiš meš sölu eigna fyrir slikk.
Varšandi vertryggingu žį er žaš glapręši aš ętla aš fara aftur ķ sömu fjįrglęfraförina eins og farin var ķ rķkisstjórnartķš Davķšs žegar ekkert er eftir til aš selja af eigum rķkisins. Žaš er ekki bošlegt fjįrmagnseigendum aš taka af žeim veršbętur ekki frekar en žaš er bošlegt aš taka verštrygginguna frį launžegum žessa lands. Žś getur skošaš gröf allt aftur til įrsins 930 en žaš mun ekki sanna neitt sem kemur ķ stašinn fyrir verštryggingu į bęši laun og lįn. Markmišiš er RAUNLAUN OG RAUNLĮN. Spurningin er žessi: Af hverju villt žś ekki verštryggingu ķ landi ótryggrar krónu į bęši laun og lįn?
Gušlaugur Hermannsson, 11.3.2013 kl. 23:04
Žaš į aš afnema verštryggingu og setja bann viš gengisfellingum til aš hjįpa heimilunum.
Bann į gengisfellingar į aš vera ķ Stjórnarskrįnni, Ómar Ragnarsson og Žorvaldur Gylfason žaš mundi auka stušning viš gęluverkefniš ykkar og vęri vert mįlefni.
Kvešja frį Houston
Jóhann Kristinsson, 11.3.2013 kl. 23:17
Tvennt Lķfeyrir flestra opinberra starfsmanna er verštryggšur, og žaš er drjśgur hluti žjóšarinnar (full drjśgur e.t.v.).
Og sķšan žaš sem Marķnó skautar algjörlega framhjį, žegar hann talar um vaxtagreišslur og veršbętur, en žaš er aušvitaš, hverjar hefšu vaxtagreišslur heimilinna oršiš ef lįnin hefšu veriš į nafnvöxtum? Žegar žęr tölur eru komnar til samanburšar viš verštryggšu lįnin, er fyrst hęgt aš ręša kost og löst verštryggingarinnar fyrir heimilin.
Hins vegar er hįrrétt aš verštryggingin hemur ekki veršbólgu. Enda er henni ekki ętlaš aš gera slķkt.
Haukur (IP-tala skrįš) 12.3.2013 kl. 00:12
Žetta er nś röng söguskošun hjį žér meš Einar Odd. Žeir voru a.m.k. tveir sem beittu sér fyrir žjóšarsįttinni svo nefndu. Žaš var vissulega Einar Oddur og sķšan Asmundur Stefįnsson sem hafši unniš aš žessari samningagerš allar götur frį 1983.
En til žess aš žessi hugmynd gęti gengiš upp varš aš fį Gušmund J meš ķ mįliš įsamt Verkamannasambandinu.
Žessi ašferš viš samninga var naušsynleg vegna Steingrķmslaganna frį žvķ ķ maķ 1983 žegar samnings-réttur verkalżšshreyfingarinnar var skertur alvarlega.
En ég var žįtttakandi ķ žessari umręšu frį upphafi frį 1984 og tók žįtt žessum samningageršum og einnig ó samningunum 1990
kristbjörn įrnason (IP-tala skrįš) 12.3.2013 kl. 00:16
Žaš er vel hęgt aš hafa fasta vexti eins og er hér ķ BNA. Var aš skrifa undir lįn fyrir $60,000 į 4.375 vexti ķ 30 įr.
Jafnar greišslur śt allt lįniš $298 į mįnuši.
Į 30 įrum greiši ég $102,000 fyrir höfušstól og vexti.
Aušmanna elķtan er bśinn hammra į žessu ķ 30 įr ef ekki lengur aš bankar og ašrar fjįrmįlastofnanir eiga aš gręša į tį og fingri og launafólk į aš greiša gróšan, hvort sem žau missi heimilin eša ekki.
Žaš veršur erfitt aš breyta hugsunarhįtt landsmanna af žvķ aš margir trśa aušmanna elķtuni.
Kvešja frį Houston.
Jóhann Kristinsson, 12.3.2013 kl. 00:38
Frįbęr samantekt hjį žér Marinó. Takk fyrir žessa grein.
Žessi tala sem žś heldur fram aš sé veršbótahluti skulda heimilanna, ž.e. 685 ma.kr. er įn efa ekki fjarri lagi. Žaš sem oft vill gleymast ķ umręšunni er vandi sem kallast peningamagn ķ umferš, nokkuš sem aš mig minnir Ólafur Margeirsson og gott ef ekki Gunnar Tómasson o.fl. hafa fjallaš eitthvaš um. Žessir 685 ma.kr. eru peningamagn sem skrifašir hafa veriš inn ķ hagkerfiš, įn raunverulegrar innistęšu og hafa vitanlega bein įhrif į peningamagn ķ umferš ķ hagkerfinu, hagkerfiš bólgnar śt (meš verštryggingu er lķklega engin leiš fęr til aš minnka peningamagn ķ umferš). Žaš myndar sķšan žį kröfu į skuldarann til framtķšarinnar aš hann skapi žau veršmęti sem til žarf svo hann geti raunverulega skilaš žessum fjįrhęšum inn ķ hagkerfiš. Til žess hefur hann ķ raun engin trygg tęki.
Og Gušlaugur Hermannsson, žaš er bśiš aš prófa aš hafa verštryggingu į bęši laun og lįn, sś tilraun var dęmd mislukkuš eftir mjög skamman tķma og afnumin vegna gengdarlausrar vķxlverkunar įriš 1983 (minnir mig). Og samt hallaši verulega į skuldarann ķ žeim śtreikningum sem notašir voru viš annars vegar śtreikning į veršbótum skulda og hins vegar veršbótum launa (sbr. barįttumįl Sigtśnshópsins svokallaša, sem er sķšan kapituli śt af fyrir sig hvernig leyst var śr!). Viš viljum held ég ekki fara žangaš aftur! Ekki frekar en aš viš köllum eftir žvķ aš farin verši einhver fastvaxtaleiš sem brennir upp eignir eins og mönnum er tķšrętt um aš gerist ef verštryggingin veršur afnumin. Enginn kallar eftir žvķ kerfi aftur. Žetta eru bilašar plötur spilašar aftur og aftur annaš hvort af žvķ aš menn vilja ekki skilja hlutina, eša af žvķ aš žeir skilja žį ķ raun og veru ekki.
Ein bilaša platan enn er sķšan sś aš enginn muni vilja lįna mér peningana sķna ef žeir fįst ekki verštryggšir til baka. En vitanlega er mönnum žį frjįlst aš geyma fé sitt undir kodda sķnum og reyna aš fį betri įvöxtun žar en fęst meš öšrum fjįrfestingar/įvöxtunar kostum sem engu aš sķšur munu finnast į frjįlsum markaši, įn verštryggingar į neytendalįn. Žaš žarf kannski bara aš hafa ašeins meira fyrir hlutunum ķ fjįrstżringum lķfeyrissjóšanna og vķšar.
Karl Ólafsson, 12.3.2013 kl. 01:07
Jóhann, fastir vextir ganga upp ķ BNA af žvķ aš veršbólga žar er 0,5-3% vęntanlega og lįnveitandinn tekur įhęttuna af žvķ aš hśn verši ekki t.d. višvarandi hęrri en 4% žar. Žetta er erfišara aš gera hér žar sem bśast mį viš aš veršbólgan (m.v. fyrri reynslu) geti sveiflast į bilinu 4-15% og jafnvel meš alvarlegum skotum upp ķ 30-40%. Žaš er nįttśrulega undirliggjandi vandamįliš sem veldur žvķ aš afnįm verštryggingarinnar er ekki lausn allra okkar vandamįla. Til višbótar viš afnįmiš žarf lķka breytta hagstjórn, jafnvel breytta mynt og breyttan hugsunarhįtt lįntakans sem į aldrei aš taka hęrra lįn en svo aš hann treysti sér til aš stašgreiša breytilega vexti į lįnstķmanum. Ķ alvarlegri veršbólguskotum mį alveg reikna meš aš til žurfi aš koma möguleiki į aš bęta vöxtum viš höfušstól skuldar, en slķkt veršur aš heyra til undantekninga. Veršbólguskot sem veldur hękkun vaxta veršur aš slį į neyslu hratt til aš nį aftur nišur veršbólgunni, ef hagkerfiš og stżring žess ķ gegnum stżrivexti į aš eiga séns į aš virka.
Karl Ólafsson, 12.3.2013 kl. 01:19
Žaš er ekki mjög langt sķšan aš veršbólgan var rśm 14% ķ BNA, ekki koma meš svona fyrrur og žaš var engin verštrygging į lįnum frekar en nś.
1980 var veršbólgan eftir farandi ķ BNA 13.9 14.2 14.8 14.7 14.4 14.4 13.1 12.9 12.6 12.8 12.6 12.5 13.5.
Veršbólguskotiš er bśiš til af bönkunum og er kallaš gengisfelling. Žess vegna veršur aš banna gengisfellingar, afnema verštryggingu og landiš fęr stapķlt veršlag.
Žetta er gömul aušmanna elķtu klisja aš segja aš landiš fer ķ hundana nema žaš sé verštrygging og gengisfellingar.
Žaš sem verra er aš fólkiš ķ landinu trśir žessu.
Kvešja frį Houston
Jóhann Kristinsson, 12.3.2013 kl. 01:37
Hm, alltaf spurning hvaš mašur kallar 'ekki mjög langt sķšan' ķ žessu sambandi.
Žessar tölur eru hér:
http://www.usinflationcalculator.com/inflation/historical-inflation-rates/
og jį, žaš hafa komiš veršbólguskot ķ BNA eins og žś lżsir. Žaš breytir ekki žvķ aš į sķšustu 30 įrum hefur veršbólga į įrsgrundvelli fariš yfir žessi 4,375% sem žér bjóšast sem fastir vextir tvisvar sinnum. Žess vegna er bankinn tilbśinn aš vešja į aš žessu prósenta muni skila honum tiltekinni įvöxun į 30 įra lįnstķma.
Žś ert eitthvaš aš misskilja mig ef žś heldur aš ég haldi žvķ fram aš hér žurfi aš vera verštrygging. Lestu fyrstu athugasemd mķna. Ég held žvķ hins vegar fram aš į mešan viš bśum viš ISK munum viš ekki geta fengiš 30 įra lįn į föstum vöxtum allan lįnstķman, nema žeir vextir séu 15-20%. Žaš er meiniš okkar. Verštryggingin į engan rétt į sér, žar erum viš į sama mįli skal ég segja žér, en fastir lįgir vextir eru draumsżn į mešan viš bśum viš ISK. Gengisfellingar er svo annar handleggur og aftur, žaš snżr alfariš aš ISK og žeirri stašreynd aš viš höfum ķ įratugi heldur lifaš um efni fram og umfram žaš sem śtflutningur okkar raunverulega stendur undir.
Karl Ólafsson, 12.3.2013 kl. 01:49
Ok hvaš er ekki langt sķšan hjį žér? 2008 var veršbólga eftirfarandi 4.3 4.0 4.0 3.9 4.2 5.0 5.6 5.4 4.9.
Gjaldmišill skiptir ekki mįli ef žaš er stbķlt veršlag ķ landinu, og žaš gerist ekki nema aš verštrygging og gengisfellingar séu bannašar.
En fólk er oršiš svo gegnum sósa į įróšri aušmanna elķtunar og trśir aš žetta sé eina leišin til žess aš landiš fari ekki į hausinn aš vera meš verštryggingu og gengisfellingar.
Hverjir eru įnęgšir meš įstandiš eins og žaš er ķ dag; aušmanna elķtan og hverjir eru žaš sem eru aš tapa öllu sem žeir eiga, launžegar og žį sérstaklega ungir launžegar.
Jį aušmanna elķtan veršur aš gręša hvort sem launžegar missi heimili sķn eša ekki.
Kvešja frį Houston
Jóhann Kristinsson, 12.3.2013 kl. 02:09
Datt ķ hug žegar minnst var į žjóšarsįttarsamninga Einars Odds.Vilmundur Jósefsson kom meš tillögu um daginn um aš fastsetja gengiš ķ 5 įr og gera kjarasamninga til sama tķma.Žaš vęri gaman aš fį įlit žitt į žeirri tillögu Marinó.Sjįlfum lķst mér ekki illa į hana ef žetta yrši śtfęrt į réttan hįtt.
Jósef Smįri Įsmundsson, 12.3.2013 kl. 07:02
Žaš er einföld lausn į žessu. Af hverju ekki aš veita neytendalįn ķ erlendri mynt? Vextir yršu žį mjög lįgir eins og bešiš er um hér aš ofan. Žaš eru sķšan vitaš aš ISK mun falla gagnvart EUR į lįnstķmanum og lįnveitandinn myndi fį "veršbętur" į lįnin ķ formi gengishagnašar.
Heimilin myndu žį sjį aš žaš er stöšug veiking krónunnar sem orsakar mesta veršbólgu og aš lausnin felst ķ žvķ aš semja um aš fį laun ķ EUR.
Langtķmalausnin er sķšan aš skipta śt ISK fyrir einhverja mynt sem bķšur upp į stöšugleika og kjósa sķšan stjórnmįlamenn sem geta stżrt žjóšarskśtunni meš stöšugleika sem fyrsta markmiš.
;)
Maelstrom, 12.3.2013 kl. 10:02
Öruggasta trygging innlįna er lķtil veršbólga og stöšugleiki. Lķtil veršbólga og stöšugleiki byggist fyrst og fremst į sįtt į vinnumarkaši og ašstęšum svo fyrirtęki fįi dafnaš. Žaš var ekki fyrr en viš žjóšarsįttina, 1990, sem stöšugleiki nįšist į okkar hagkerfi. Žį hafši verštrygging stašiš yfir ķ nęrri įratug, įn žess aš nį tökum į vandanum, nema aš mjög takmörkušu leyti.
En žaš er annar vandi sem fylgir verštryggingu. Afborgun verštryggšra lįna er mun léttari fyrstu įrin og žeir sem eru aš koma žaki yfir höfuš sér taka lįn eftir afborgunargetu.
Žvķ mį segja ašverštryggš lįn haldi uppi verši fasteigna. Ef žessi lįn vęru ekki ķ boši, yrši fólk aš taka lęgri lįn og eftirspurn į hśsnęšismarkaši minnkaši. Verš fasteigna myndi lękka.
Žaš er aušvitaš engin glóra ķ žvķ aš ungt fólk sem er aš koma sér upp hśsi, skuli žurfa aš taka lįn meš höfušstól sem jafngildir fjórum til sexföldum heildartekjum. Žaš sér aušvitaš hver mašur aš slķkt gengur ekki upp. Af heildarlaunum hefur fólk tiltölulega lķtiš rįšstöfunarfé, eftir aš skattar, gjöld og naušsynjar hafa veriš greiddar og ofanį afborgun höfušstóls leggjast vextir. Ef lįniš er verštryggt er dęmiš enn verra.
Žį er heldur engin glóra ķ žvķ aš einu kostir sem fólk hafši til lįntöku fyrir hśsnęši, hafi lengst af veriš verštryggš lįn. Žar meš er bśiš aš binda žetta fólk til 20 eša 40 įra og žaš į sér enga björg žegar skelfingar eins og bankahrun dynja yfir. Viš skulum ekki horfa framhjį žeirri stašreynd aš bankahruniš haustiš 2008 er ekki fyrsta bankahruniš ķ heiminum og alls ekki žaš sķšasta. Žį geta einnig önnur įföll duniš į okkur, sem leiša til óšaveršbólgu, s.s. strķš. Jafnvel žó nokkuš megi ganga śt frį žvķ aš hér į Ķslandi muni ekki brjótast śt styrjöld, er ljóst aš ef slķkar hörmungar ganga yfir t.d. Evrópu, mun žaš hafa vķštęk og slęm įhrif hér.
Žegar eru mįlsmetandi menn innan landa ESB farnir aš opinbera žennan ótta sinn. Hafa mešal annar bennt į aš fyrir 100 įrum, įri fyrir fyrri heimstyrjöldina, fullyrtu stjórnmįlamenn aš aldrei myndi brjótast śt strķš innan Evrópu. Sķšan hafa tvęr heimstyrjaldir įtt sķn upptök žar og nokkur minni strķš veriš hįš, žaš sķšasta žegar Jśgóslavķa lišašist ķ sundur.
Lķkur į öšru bankahruni hérna eša einhverjum žeim ašstęšum sem muni valda veršbólguskoti, hafa aukist verulega. Žvķ er mikilvęgt aš afnema verštrygginguna sem allra fyrst. Žó enn séu margir sem geta stašiš ķ skilum, munu fįir ef nokkrir lifa af annan skell. Žetta į aš vera forgangsverkefni til aš leggja allt sem hęgt er į vogarskįlar framtķšarinnar.
Samhliša žessu žarf aš fara ķ ašgeršir til aš leišrétta žann forsendubrest sem hér varš haustiš 2008.
Žessar ašgerširn eru naušsynlegar til aš halda žjóšarskśtunni į floti, aš öšrum kosti mun hśn sökkva. Ef stjórnmįlamenn hafa kjark til aš stķga žessi tvö skref, munu žeir hafa gert allt sem ķ žeirra valdi stendur svo Ķsland geti stašiš af sér hugsanlegar hörmungar erlendis.
Gunnar Heišarsson, 12.3.2013 kl. 11:46
Karl ólafsson. Žś ert aš blanda žessu saman meš veršbólgu og verštryggingu. Launžeginn į rétt į sambęrilegri tryggingu į veršgildi launa sinna eins og fjįrmagnseigandinn į rétt į verštryggingu į fjįrmagni sķnu. RAUNLAUN OG RAUNLĮN er krafa byggš į jafnręšisgrundvelli og hefur žaš ekkert meš veršbólgu aš gera. Veršbólgan er hagstjórnarvandamįl sem į ekki aš leysa į kostnaš launžegans. Žetta er svo augljóst mįl aš žaš hljóta allir aš sjį žaš. Žś fęrš ķ laun undanrennu en skuldar nżmjólk. Žś žarft fleiri undanrennulķtra til aš nį upp ķ nżmjólkina ķ fituinnihaldi. Veršbólga er vandi rķkistjórnar og Sešlabanka Ķslands en ekki launžega žessa lands.
Gušlaugur Hermannsson, 12.3.2013 kl. 12:06
Jęja, mikil skrif ... žetta er allt sérstakt.
Žaš er eins og aš Marķnó gefi sér hvert svariš sé og veriš sé aš finna forsendur til aš komast aš žessu rétta svari. Rétt eins ķ stęršfręšinni, žegar lausnin er aftast og veriš er aš finna leišina "afturįbak".
Forsenda 1: veršbólgugrafiš. Hvernig er hęgt aš fį žaš śt aš verštrygging sé óvenju slęm nśna fyrir skuldara, veršbólgan er nokkurnveginn "ešlileg" ķ sögulegu ljósi.
Žaš sem er ekki ešlilegt er aš taka "all in" stöšu gegn veršbólgu (meš verštryggšu lįni) til 40 įra. Mišaš viš ellilķfeyrisaldur 68 įra žį er hįmarksaldur žess sem ętti aš ķhuga slķkt lįn 28 įra; ellegar veršur hann ķ skuld į öllum tekjumyndunartķma. (Enginn hugsaši svona en žaš er ekki veršbólgunni aš kenna, heldur vanhugsun mešal lįntaka).
Varšandi žróun į greišslubyrši og nżtilkomna erfišleika hjį mörgum žį er žaš žróun LVT og NVT sem skiptir mįli, hękki LVT umfram NVT žį veršur aušveldara aš borga af lįni, sé žróunin į hinn veginn veršur žetta žyngra.
Forsenda 2: graf GM. Frį 2005 var grķšarlegur vöxtur ķ erlendum lįnum og žaš sést ķ žvķ aš žį hękka eignir mest. Skuldsetning hefst "hófleg" žótt ég gefi lķtiš fyrir žęr tölur. Hvernig hefur žróunin veriš ķ öšrum löndum? Ég myndi byrja į žvķ aš skoša žaš įšur en ég dręgi ašrar įlyktanir af žessu.
Höfundur ókunnur, 12.3.2013 kl. 13:19
Góš grein Marķnó...
Velti fyrir mér žeim oršum sem margir višhafa er žeir benda į veršbólgu annarra rķkja annarsvegar og okkar veršbólgu hinsvegar. Segja svo aš viš getum ekki tekiš af veršbęturnar hér vegna veršbólgunnar hér...
Ķ mķnum huga er žetta einfallt žegar į mannamįli er sagt aš "veršbętur eru veršbólguhvetjandi", žaš er aš ef viš hefšum ekki veršbętur žį vęri ekki žörf į veršhękkunum sem aftur žżšir minni veršbólga...
Kvešja
Ólafur Björn Ólafsson, 12.3.2013 kl. 16:26
Ég sé aš hér hefur veriš mikiš fjör ķ dag. Er į hlaupum nśna, en geri žessu vonandi betri skil ķ kvöld.
Verš žó aš svara tveimur atrišum:
1. Kristbjörn, žaš er hįrrétt aš žaš žurfti tvo til og vęri gott ef slķkir tveir menn fyndust ķ dag.
2. besser.blog.is, žį gaf ég mér engar nišurstöšur fyrirfram, heldur er bara aš svara įkvešnum fullyršingum. Žannig aš ég er aš koma meš rök móti žeirri fullyršingu aš verštryggingin verji sparnaš. Ég hef veriš óhręddur viš aš koma meš andstęš sjónarmiš viš mķna skošun.
Marinó G. Njįlsson, 12.3.2013 kl. 17:04
Vissulega er verštrygging rakin til veršbólgu, og višbrögšin į sķnum tķma (1979) voru aš aš lękna einkennin, en ekki aš rįšast aš rótum vandans, sem eru fólgin ķ žeirri ótrślegu stašreynd aš einkafyrirtęki (einkabankar)geta bśiš til peninga śr engu (og skuld ķ leišinni).
Žeir hafa haft leyfi til žessa ķ žvķ kerfi sem viš höfum bśiš viš(og hafa haft ķ tvęr aldir og žessu hefur ekki enn veriš breytt). Hömlum į žetta leyfi var allt aš žvķ afnumiš ķ ašdraganda hrunsins (afnįm bindiskyldu og lękkun eiginfjįrhlutfalls). Sś aukning peningamagns ķ umferš var hrikaleg og hafši sömu įhrif og allar fyrri aukningar į peningamagni. "veršbólgu".
Kreppan var bśin til af bankamönnum, vķsvitandi!
Ólafur Jónsson (IP-tala skrįš) 12.3.2013 kl. 17:29
Skemmtilegur žrįšur. Sumir vilja banna "gengisfellingu". Ašrir tala um "tryggingu į veršgildi launa".
Fólk sem talar svona lifir ķ barnslegum heimi žar sem einhver stór pabbi getur lagaš allt og tryggt allt. Heimurinn er žvķ mišur ekki svona. Ef framleišsla samfélags dregst saman, dregst ešlilega kaupmįttur žeirra sem eru ķ samfélaginu, aš öllu jöfnu, saman aš sama skapi. Žaš er hęgt aš fresta slķkum samdrętti meš lįntökum en žaš kemur aš skuldadögum og žaš er enginn stór pabbi sem getur bara tekiš fram veskiš og skrifaš įvķsum sem kemur ķ veg fyrir gengisrżrnun og tryggir veršgildi launa.
Sjįlfstętt, sjįlfbjarga fólk tryggir sķn eigin laun meš žvķ aš framleiša eitthvaš sem ašrir vilja borga fyrir. Börn tryggja sig meš žvķ aš eiga góšan pabba. Er ekki kominn tķmi til aš hętta žessum barnaskap og fulloršnast?
Höršur Žóršarson, 12.3.2013 kl. 19:04
ķ hvaša banka vinnur žś Höršur?
Kvešja frį Houston
Jóhann Kristinsson, 12.3.2013 kl. 19:13
Žaš hefur veriš og er mikiš lagt upp śr žvķ aš verja sparnaš fólks. Žaš er įgętt aš passa uppį aš fólk tapi ekki sparnaši sķnum.
En hvaš meš žśsundir ef ekki tugžśsundir landsmanna sem įttu sinn sparnaš, ęvisparnaš ķ hśsnęši sķnu.
Hafši kannski greitt milljónir innį ķbśš eša hśs og tekiš lįn fyrir rest.
Ķ flestum ef ekki öllum tilvikum er sį sparnašur "gufašur upp" og eina sem fólkiš stendur uppi meš er skuld sem hękkar og hękkar viš hverja afborgun.
Hvar eru žeir sem vilja verja sparnaš žessa fólks? Er žetta fólk meš minni rétt ķ aš sparnašur žeirra sé varinn?
Ķ žessum višskiptum viršast margir finnast sjįlfsagt aš annar ašili višskiptanna (lįntaki) taki į sig alla stökkbreytingu lįnanna vegna hrunsins.
Hruns sem margar sömu fjįrmįlastofnanir og nś hįlfpartin gręša į įstandinu, bįru aš mörgu leyti įbyrgš į. Allavega hluta įbyrgšar.
Afhverju į annar ašili višskiptanna aš tapa öllum sķnum sparnaši į mešan hinn ašilinn gręšir į žessu öllu saman.
Žaš er talaš um aš lķfeyrissjóširnir tapi. Veistu, lķfeyrissjóširnir töpušu milljöršum ef ekki tugum milljarša į braski sķnu ķ góšęrinu.
Žeir sem tóku žį įkvöršun aš kaupa sér žak yfir höfuš fjölskyldu sinnar eiga ekki aš žurfa aš dekka žaš.
Og į mešan halda žessir toppar ķ lķfeyrissjóšunum sķnum ofurlaunum eins og ekkert hafi ķ skorist žrįtt fyrir aš hafa braskaš milljöršum af fjįrmunum lķfeyrisžega.
Žaš er eitthvaš rotiš ķ žessu öllu saman. Aš taka lįn fyrir ķbśš er ekki, eša į ekki aš vera įhęttufjįrfesting.
Einar (IP-tala skrįš) 12.3.2013 kl. 21:58
Verštryggingin ER hinn undirliggjandi vandi - bofs.blog.is
Indexation considered harmful - bofs.blog.is
Gušmundur Įsgeirsson, 13.3.2013 kl. 20:20
Bęta viš athugasemd [Innskrįning]
Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.