Afstaða PwC til endurskoðunar vekur undrun mína

Ég get ekki annað en furðað mig á því viðhorfi PwC til ytri endurskoðunar, að hlutverk fyrirtækisins sé eingöngu að skoða gögn sem lögð eru fram án þess að sannreyna að þau séu rétt.  Raunar trúi ég því ekki að fyrirtækið hafi almennt viðhaft slík vinnubrögð, þó það hafi opinberlega haldið slíku fram. Hér hefur eitthvað skolast til. Ég neita að trúa öðru.

Nú starfa ég m.a. við úttektir og hef fylgst með vinnu innlendra og erlendra úttektarmanna.  Í öllum þeim úttektum hefur mikilvægasti þáttur úttektanna snúist um að sannreyna gildi upplýsinga.  Ekki að efast um hlutirnir séu réttir, heldur fá að skoða undirliggjandi gögn til að rekja hvernig komist var að niðurstöðunni.  Fá að sjá skjöl, rekja slóð ákvarðana, fara yfir útreikninga (þar sem það á við), sannreyna niðurstöðuna.  Hingað til hef ég upplifað alls konar hluti, allt frá því að menn lesi yfir það sem þeir fá í hendur og kvitta upp á án þess að sýna nokkra þekkingu á því sem þeir eru að gera, til þess að slóðin er rakin lið fyrir lið til að skilja helstu undirliggjandi þætti.

Úttekt, hvort sem hún heitir endurskoðun, innri úttekt eða vottunarúttekt er alltaf byggð á stikkprufum.   Ekki er hægt að ætlast til þess að menn skoði allt sem þarf að skoða, en mikilvægt er að veigamestu atriðin séu skoðuð minnst árlega og tekin sé stikkprufa úr öllum þáttum starfseminnar (sem úttekt/endurskoðun nær til) á nokkurra ára tímabili.  Úttekt/endurskoðun getur aldrei byggst á því að taka orð eða tölur á blaði trúanlegt án þess að staðreyna hlutina.

Krefur PwC um bætur

Athugasemdir

[Guðmundur Ásgeirsson, 3.12.2010 kl. 11:42]

Var það ekki Reagan sem sagði "trust, but verify"?

[Arnór Baldvinsson, 3.12.2010 kl. 16:33]

Sæll Marinó,

Mér heyrist á PwC að hlutverk endurskoðenda sé eingöngu að leggja saman tölur í ársreikningum til að sjá hvort þær stemmi! 

Svona til samanburðar og fróðleiks fór ég á stúfana og gróf upp siðareglur Bandarískra endurskoðenda frá Public Company Accounting Oversight Board á http://pcaobus.org/Standards/Auditing/Pages/default.aspx og American Institute of CPAs (Certified Public Accountants) á http://www.aicpa.org/Research/Standards/AuditAttest/Pages/SAS.aspx og http://www.aicpa.org/Research/Standards/AuditAttest/DownloadableDocuments/AU-00110.pdf)

Ég fann líka fróðlega grein í CPA Journal á http://www.nysscpa.org/cpajournal/2008/208/essentials/p32.htm frá því í Febrúar 2008.  Þar fann ég m.a. þennan gullmola, sem mér fannst einkar áhugaverður:

"AU section 316.15-–16 emphasizes how important it is that audit team members have a questioning mind. The auditors should be aware of the management’s incentives to commit fraud as well as the opportunity for fraud to be perpetrated. This evaluation requires an awareness of the culture and environment of the firm that might enable management to rationalize committing fraud. Furthermore, audit team members should be diligent in obtaining appropriate evidence to support their judgments. "

Á þessu sýnist mér að a.m.k. hér í Bandaríkjunum sé endurskoðendum uppálagt að hafa augun opin og sannreyna upplýsingar - Trust but verify, eins og Guðmundur sagði. Jú Reagan notaði þetta oft en hann fékk þetta lánað úr rússnesku - doveryai, no proveryai (Доверяй, но проверяй) - trust, but verify (a.m.k. þannig þýðir Google þetta;)

Kveðja,

[Marinó G. Njálsson, 3.12.2010 kl. 16:51]

Eins og ég sagði, þa´held ég að eitthvað hafi skolast til í túlkun á tilkynningu PwC og trúi því þar til órækar sannanir fyrir hinu gagnstæða koma í ljós.  Ég er samt á því að eitthvað hafi farið verulega úrskeiðis, en spurningunni sem ekki hefur verið svarað er:  Hvar liggja mistökin?

[Arnór Baldvinsson, 3.12.2010 kl. 21:25]

Sæll Marinó,

Maður veit ekki hverju maður á að trúa!  Rakst á þetta yfir síðdegiskaffinu:  http://www.mbl.is/mm/vidskipti/frettir/2010/12/03/fa_um_25_prosent_lana_endurgreidd/

810 milljarðar til félaga án tekna!  Maður bara skilur ekki baun!

Kveðja,