Icesave í Hollandi: Þeir vissu ekki neitt Björgvin og Geir!

Ég er nú ekki búinn að verða mér út um bókina hans Björgvins G. Sigurðssonar, fyrrverandi viðskiptaráðherra, en ætli hún verði ekki í jólapakkanum.  Ég get samt ekki annað en furðað mig á ummælum upp úr bókinni, sem birt eru í frétt á visir.is í dag.  Þar segir:

Björgvin segir í bókinni að um tilvist reikninganna hafi hvorki hann né nokkur annar ráðherra í ríkisstjórn Geirs H. Haarde vitað fyrr en síðsumars 2008 þegar Björgvin hafi spurt forstjóra FME um stöðu Icesave í kjölfar bréfs breska fjármálaeftirlitsins til Landsbankans og FME.

Ég get ekki annað en velt því fyrir mér, hvort þessir menn hafi ekki verið með fólk í vinnu hjá sér, þar sem bankinn fór ekkert leynt með þetta.  Nú hefur komið fram í fjölmiðlum og skýrslu rannsóknarnefndar Alþingis, að yfirmenn hjá Bank of England höfðu lýst yfir áhyggjum vegna Icesave í Bretlandi.  Tóku Björgvin og Geir ekki eftir því?  Voru þeir ekki upplýstir eða var andúð Davíðs á Björgvin svo mikil að hann bannaði starfsfólki sínu að halda starfsfólki viðskiptaráðuneytisins upplýstu?

Ófáar fréttir birtust í fjölmiðlum um útrás Landsbankans til Hollands eftir að hún hófst 29. maí 2008.  Ég er ekki að kaupa það, að Björgvin og Geir hafi ekki vitað af þessu. Ég raunar sannfærður um að bankinn hafi gert þetta með blessun þeirra.

Við lestur frétta á mbl.is frá þessum tíma um þessi mál, þá eru tvær greinar sem vekja athygli mína.  Önnur birtist 7. júlí 2008, þar sem greint er frá umfjöllun Financial Times um öryggis sparifjár.  Þar er talað við Halldór J. Kristjánsson, bankastjóra Landsbankans, og haft eftir honum:

„Um þetta gilda afar skýrar Evrópureglur, en því miður hefur nokkurs misskilnings gætt um þetta,“ segir Halldór J. Kristjánsson, bankastjóri Landsbankans. Í Evróputilskipun um innlánatryggingar er kveðið á um samræmda lágmarkstryggingu. Með því hvílir sú skylda á stjórnvöldum að ef svo beri undir sé jafnskilvirkt fyrir einstaklinga að fá bætur, hvert sem bankinn á rætur sínar að rekja á innri markaði Evrópska efnahagssvæðisins.  Í hverju ríki skal vera til samtryggingarsjóður, sem gjarnan er rekinn af viðkomandi seðlabanka.

Halldór segir að í umræðu af þessu tagi sé því oft haldið fram að of lítið fjármagn sé í þessum sjóðum. Hins vegar séu sjaldnast greiddar miklar fjárhæðir inn í sjóðina fyrirfram, heldur eru þeir fjármagnaðir með lántökum eftir á ef svo ólíklega vill til að á þarf að halda.

Guðbjörn Jónsson bloggar um þessi ummæli Halldórs og verður að viðurkennast að hann kemst að kjarna málsins, þar sem hann skrifar:

Þarna viðurkennir aðalbankastjóri Landsbankans að bankarnir sjálfir greiði lítið sem ekkert í tryggingasjóð innlána og að sjóðurinn sé líklega of lítill. En fari svo að að á hann reyni muni Seðlabanki viðkomandi lands taka lán til að greiða út tryggingabætur.

Með þessu er verið að segja að, eftir að áfallið er dunið yfir og tryggingabætur greiddar, muni skattgreiðendur og sparifjáreigendur þurfa að greiða niður lánið sem tekið var til að greiða tryggingarnar út, en eigendur og stjórnendur bankanna sitja að sínum auði óskertum, því bankinn var bara hlutafélag.

Þetta segir mér bara að Landsbankamenn vissu upp á hár, að þeir væru að taka áhættu á kostnað skattgreiðenda.  Guðbjörn er að vísu mjög góður í að sjá ýmsa svona hluti, en í frétt mbl.is er hreinlega játning fjárglæframanns og það er sorglegt til þess að hugsa (í baksýnisspeglinum), að enginn innan stjórnsýslunnar hafi kveikt á þessu, nema náttúrulega að þetta hafi allt verið gert í samráði og með samþykki stjórnvalda.

Hin fréttin, sem vakti athygli mína, er frá 5. ágúst 2008.  Fréttin fjallar um afskriftir, en þar er klausa sem lýsir gríðarlegum misskilningi manna á eðli innlána:

Bankarnir hafa styrkt stöðu sína við erfitt efnahagslegt árferði og dregið m.a. úr skuldsetningu og hafa Kaupþing og Landsbanki aukið til muna hlutfall innlána í fjármögnun sinni með erlendu innlánsreikningunum Icesave og Kaupþing Edge.

Ég skil ekki hvernig blaðamaðurinn getur dregið þá ályktun að skuldsetning hafi minnkað við aukningu innlána.  Eina leið fyrir banka að minnka skuldsetningu er með aukningu eiginfjár.  Innlánin breyttu bara eðli skuldsetningarinnar og juku, samkvæmt orðum Halldórs að ofan, áhættu skattgreiðenda.  Líklegast er blaðamaðurinn að endursegja upp úr fréttatilkynningu einhverrar greiningardeildar eða endursegja það sem viðmælandi hefur sagt honum. Niðurstaðan er samt sú, að íslensku bankarnir voru skipulega að færa áhættuna af rekstrinum frá hluthöfum til skattgreiðenda.

Athugasemdir

[Jakobína Ingunn Ólafsdóttir, 21.11.2010 kl. 20:47]

Takk fyrir góðan pistil Marinó. Það á sjálfsagt ekki eftir að renna upp sá dagur þar sem ég átta mig á það hvað menn voru að hugsa í stjórnsýslunni.

Það komu lika merkileg rök í fyrra frá seðlabankastjóra Hollands. Seðlabanki Hollands hefur eftirlitsskyldu með lausarfjárstöðu banka í Hollandi og ber að kanna að þeir aðilar sem opna þar útibú uppfylli skilyrði. Seðlabankastjórinn telur að hann hafi fullnægt eftirlitsskyldu sinni vegna þess að hann HRINGDi Í JÓNAS FR OG SPURÐU HANN HVORT EKKI VÆRI ALLT Í LAGI MEÐ BANKANNA.