Leita ķ fréttum mbl.is

Rök fyrir hįum stżrivöxtum standast ekki

Ég hef oftar en einu sinni bent į žaš, aš rökin fyrir žvķ aš halda stżrivöxtum hįum standast ekki.  Hér į landi er nśna žaš įstand, sem į mįli hagfręšinga kallast "stagflation", ž.e. óšaveršbólga samfara stöšnun eša samdrętti ķ hagkerfinu.  Hagfręšingar hafa bent į, aš ķ slķku įstandi virka ekki hefšbundin hagfręšilögmįl viš peningamįlastjórnun.  Auk žess męlir veršbólgan fortķšina og žvķ eru stżrivextir Sešlabankans aš endurspegla aš hluta įstandiš eins og žaš var ķ mars og aprķl ķ fyrra.  Vissulega stendur 3 mįnaša veršbólga hįtt nśna, en strax ķ nęstu tveimur męlingum veršur mikil breyting į žessu.  Munurinn į 3 mįnaša veršbólgu og 12 mįnašaveršbólgu veršur ķ febrśar oršinn į bilinu 4 - 5% og fer hratt vaxandi uns žessi munur nęr allt aš 10%, ef ekki meira, į vormįnušum.

Annars vil ég benda į sķšustu fęrslu mķna og nokkrar ašrar sem ég hef ritaš um žetta efni į žessu įri:

Hafa stżrivextir eitthvaš meš gengi krónunnar aš gera ķ žessu įrferši?

Bull rök fyrir hįum stżrivöxtum

Hvaš žurfa raunstżrivextir aš vera hįir?  (sjį lķka athugasemdir viš žessa fęrslu)

Višsnśningurinn hafinn?  (sjį lķka athugasemdir viš žessa fęrslu)

Nś verandi vaxtastig er aš ganga aš hagkerfinu daušu.  Žaš er sį sjśkt og ef viš skošum lķfkerfi žess, ž.e. fyrirtękin, heimilin og peningaflęšiš, žį sjįum viš aš öll žessi kerfi eiga ķ miklum vanda.  Eru meš verulega skerta virkni.  Ef žetta vęri sjśklingur, žį fęrum viš fljótlega aš skoša hvaš žaš vęri sem stušlaši aš žessari skertu virkni.  Mķn nišurstaša er hįir vextir og mikil afborgunarbyrši af lįnum.  Žetta įstand er ekkert nżtt, žaš hefur bara versnaš.  Stżrivextir eru bśnir aš vera hęrri en 10% samfellt frį žvķ ķ október 2005, ž.e. 3 įr og 3 mįnuši.  Į žessu tķmabili hafa raunstżrivextir, ž.e. stżrivextir umfram veršbólgu, verši meira en 6% stóran hluta žessa tķma.  Hvaša bull er žaš aš vera meš allt aš 9,85% raunstżrivexti ķ innan viš 4% veršbólgu, eins og geršist ķ įgśst 2007.  Žaš er sem sagt bśiš aš vera murka lķfiš śr sjśklingnum hęgt og bķtandi og nś er svo komiš aš öll lķfkerfin eru aš stöšvast.  Meš žessu įframhaldi endar žetta bara į einn veg.  Restin af žjóšfélaginu tekur kollsteypu ķ hyldżpi vaxtaorkurs.

Taflan sżnir 12 mįnaša veršbólgu, stżrivextir og raunstżrivextir

  

Vķsitala

Veršbólga

Stżrivextir

Raunstżriv.

2005

október

248,4

4,63%

10,25%

5,62%

 

nóvember

248

4,25%

10,25%

6,00%

 

desember

248,9

4,14%

10,50%

6,36%

2006

jan.06

249,7

4,39%

10,50%

6,11%

 

febrśar

249,5

4,09%

10,75%

6,66%

 

mars

252,3

4,47%

10,75%

6,28%

 

aprķl

255,2

5,45%

11,50%

6,05%

 

maķ.06

258,9

7,56%

12,25%

4,69%

 

jśnķ

261,9

8,04%

12,25%

4,21%

 

jślķ

263,1

8,41%

13,00%

4,59%

 

įgśst

264

8,55%

13,50%

4,95%

 

september

265,6

7,57%

14,00%

6,43%

 

október

266,2

7,17%

14,00%

6,83%

 

nóvember

266,1

7,30%

14,00%

6,70%

 

desember

266,2

6,95%

14,25%

7,30%

2007

jan.07

266,9

6,89%

14,25%

7,36%

 

febrśar

268

7,41%

14,25%

6,84%

 

mars

267,1

5,87%

14,25%

8,38%

 

aprķl

268,7

5,29%

14,25%

8,96%

 

maķ.07

271

4,67%

14,25%

9,58%

 

jśnķ

272,4

4,01%

13,30%

9,29%

 

jślķ

273

3,76%

13,30%

9,54%

 

įgśst

273,1

3,45%

13,30%

9,85%

 

september

276,7

4,18%

13,30%

9,12%

 

október

278,1

4,47%

13,30%

8,83%

 

nóvember

279,9

5,19%

13,75%

8,56%

 

desember

281,8

5,86%

13,75%

7,89%

2008

jan.08

282,3

5,77%

13,75%

7,98%

 

febrśar

286,2

6,79%

13,75%

6,96%

 

mars

290,4

8,72%

15,00%

6,28%

 

aprķl

300,3

11,76%

15,50%

3,74%

 

maķ.08

304,4

12,32%

15,50%

3,18%

 

jśnķ

307,1

12,74%

15,50%

2,76%

 

jślķ

310,0

13,55%

15,50%

1,95%

 

įgśst

312,8

14,53%

15,50%

0,97%

 

september

315,5

14,01%

15,00%

0,99%

 

október

322,3

15,89%

18,00%

2,11%

 

nóvember

327,9

17,14%

18,00%

0,86%

 

desember

332,9

18,12%

18,00%

-0,12%

 


mbl.is Hįir vextir og höft
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Athugasemdir

1 Smįmynd: Gušmundur Jónsson

Žaš sem skiptir lķka mįli ķ žessu er aš kerfiš virkar ekki nema hęgt sé aš sjį aršsemi ķ tölum į blaši ef svo mį segja.  Ég var į fundi hjį bankastjóra um daginn og hann lķtur svo į aš bankinn sé aš tapa į framkvęmdalįni sem ber 18% vexti. Žaš byggir hann į žvķ aš veršbólgan er 18,1%. Žó vissulega sé rétt aš ef veršbólgan er fallandi žannig aš nęsta gildi fari nišur fyrir18% veršur einhver aršur af lįninu. En žaš er žetta stóra  " ef " sem gerir žaš aš verkum aš erfitt er aš lękka stżrivexti. 

Gušmundur Jónsson, 10.1.2009 kl. 14:29

2 Smįmynd: Įsgrķmur Hartmannsson

Žessi tafla žķn sżnist mér benda til žess aš veršbólga stżrist af einhverju allt öšru en stżrivöxtunum.

Veršbólgan fer upp og nišur svona framan af, į mešan vextirnir fara bara upp.

En, jafnvel meš žetta svart į hvķtu fyrir framan sig taka žeir žarna 3 vitringar ekkert eftir neinu.

Įsgrķmur Hartmannsson, 10.1.2009 kl. 14:32

3 Smįmynd: Kristinn Sigurjónsson

Eina rįšiš til aš auka lausafé og sparnaš er aš hękka vexti.  Ef žaš į aš hvetja til žess aš fólk og fyrirtęki safni fyrir žvķ sem žau ętla aš kaupa, žį er ekki önnur leiš en aš hękka vexti.   žeir sem fóru verstir śt śr kreppunni voru žeir sem skuldušu mest og žeir sem fóru best śt śr henni voru žeir sem įttu mest.   Žaš er skrķtiš aš žegar žaš vantar lausafé aš fara žį aš hvetja til eyšslu (lękka vexti)

Kristinn Sigurjónsson, 10.1.2009 kl. 17:09

4 Smįmynd: Marinó G. Njįlsson

Įsgrķmur, tafla sżnir fyrst og fremst įhrifaleysi eša neikvęš įhrif stżrivaxta į veršbólgu.

Kristinn, žś gleymir žvķ aš ķ hverjum mįnuši fara ķgildi 12% af launum landsmanna ķ sparnaš.  Žaš eru fį žjóšfélög ķ heiminum sem eru meš jafn hįtt hlutfall.  Hin hlišin į žessu er, aš žaš er ekki hęgt spara mikiš žegar vextir hafa ķ 39 mįnuši veriš meira en 10%.  Og į sķšustu mįnušum, žį hefur bankakerfiš sogaš til sķn 30-50% af rįšstöfunartekjum heimilinna ķ formi vaxta, veršbóta og afborgana.  Hvernig į aš vera hęgt aš spara ķ slķku įstandi?

Kristinn, žś segir aš žeir séu aš koma best śt śr kreppunni sem įttu mest.  Ég er ekki sammįla žér.  Žeir eru aš koma best śt śr kreppunni, sem eru aš fį gjöf frį rķkisstjórninni.  Ķ raun og veru hefšu allir sem įttu meira en ķ gildi 20.000 evra įtt aš tapa öllu um fram žaš.  Ķ stašinn var hundrušum milljarša variš ķ aš verja sparnaš fólks ķ bönkunum og žaš mun verša į kostnaš fólks, eins og mķn, sem sett höfum sparnaš sinn ķ steinsteypu eša žeirra sem settu sparnašinn ķ hlutabréf.  Žaš er veriš aš mismuna fólki eftir žvķ hvernig žaš  kaus aš geyma sparnaš sinn.  Žannig aš žessi hreina og klįra mismunum er įstęšan fyrir žvķ aš fólk sem įtti peninga į innlįnsreikningum kemur vel śt śr kreppunni.

Marinó G. Njįlsson, 10.1.2009 kl. 19:48

5 Smįmynd: Sigurjón

Hafšu žökk fyrir žessa grein Marinó.  Gott aš vita aš einhverjir fylgist meš į žessum tķmum...

Sigurjón, 11.1.2009 kl. 02:36

6 Smįmynd: Marinó G. Njįlsson

Bara svo žaš valdi engum misskilningi, žį lękkaš Sešlabankinn ekki stżrivexti śr 14,25% ķ 13,30% ķ jśnķ 2007 heldur breytti ašferš sinni viš śtreikninn.  Mišaš viš gömlu ašferšina voru žvķ raunstżrivextir 0,95% hęrri frį jśnķ 2007 en sżnir ķ töflunni.  Žetta er žvķ mišur hluti af žvķ, sem ekki er hęgt kalla annaš en, fölsunum Sešlabankans til aš reyna aš fegra efnahagsstöšuna hér į landi.  Ķ fyrra breytti SĶ sķšan ašferšum viš aš meta erlendar skuldir og nśna um įramót hętti hann aš halda viš gengisvķsitölu.  Žetta segir mér bara aš SĶ er bśinn aš gefast upp.  Auk žess sem hann er gjörsamlega bśinn aš glata trśveršugleika sķnum.

Marinó G. Njįlsson, 11.1.2009 kl. 15:48

7 identicon

Sęll Marķnó.


Žaš er ekki hęgt aš rökstyšja žetta meš žessari töflu žaš eru mörg önnur atriši hér sem skipta mįli sem ekki eru tekin meš sem hafa bein og óbein įhrif į krónugengiš og vaxtahękkunin er ašgerš sem hefur fjölžętt įhrif.  Nśna eru neikvęšir vextir og fólk hefur lķtiš traust į bankastofnunum og žaš eru geymdar stórar fjįrhęšir fyrir utan hagkerfiš. Bankanna skortir lįnsfé enda eru žessar stofnanir nśna vera vel borguš atvinnubótavinna. Žaš viršist ekki veriš bśiš aš endurfjįrmagna bankanna.

Gengi ķslensku krónunnar ekki tekiš alvarlega neins stašar fyrir utan Ķsland og žaš hef ég sannreynt sjįlfur aš žaš er mjög erfitt aš flytja fjįrmagn til Ķslands.  Žaš eru stofnašir reikningar fyrir fyrirtęki erlendis til aš forša žvķ aš fęra peningana til Ķslands.  Žessi höft gera žaš aš verkum aš žaš er ekki mögulegt aš fį erlenda fjįrfestingu inn ķ landiš.  Vęntanlega munu fleirri fyrirtęki flytjast erlendis eins og CCP žar sem ómögulegt er aš fį erlent hlutafé og gjaldeyrislögin gera žaš ómögulegt.

Hruniš kom ekkert sérstaklega į óvart hérna į Noršurlöndum enda bśiš aš spį žessu į žrišja įr. Enginn norręn fjįrmįlafyrirtęki hafa komiš nįlagt Ķslandi sķšustu 3 įrin. Hagkerfiš į Ķslandi hefur veriš skilgreint sem sjśkt sérstaklega sķšustu 1-2 įrin. Žaš reyndist einnig lķtiš į bak viš žetta ”ęvintżri” allt saman og viršist sem žetta er aš breytast ķ ”hryllingssögu” žar sem žjóšin kemur til meš aš greiša žetta meš vöxtum og skeršingu į opinberri žjónustu og skattahękkunum nęsta įratuginn.
Višskiptasišferšiš hefur veriš į enn lęgra plani į Ķslandi en mašur gat ķmyndaš sér. Krosseignatengsl, innherjavišskipti, veršlaus skśffufyrirtęki/eignarhaldsfélög. Žetta reyndist aš miklum hluta veršlaus vešsett froša og svikamilla.
Annars er ég hręddur um aš žeir geta ekki komis upp meš svo stóran halla į rķkisrekstrinum . 160 miljarša halli (sem gęti oršiš miklu meiri) žegar heildartekjur rķkissins fyrir 2009 eru įętlašar 390-400 miljaršar er nįnast ekki hęgt. Žetta gęti oršiš skelfilegt įstand žegar žaš žarf aš fara aš greiša af erlendum lįntökum og endurreisa fjįrmįlageirann auk žess koma lögum yfir žetta lögleysuįstand sem hefur vašiš uppi į sķšustu įrum. Mér finnst ólķklegt aš IMF lįni ķslenska rķkinu peninga fyrir žessu. Žaš aš ekki skera nišur nśna ķ fjįrlögum žżšir aš nišurskuršurinn skellur af fullum žunga 2010 enda žurfa žį fjįrlög aš verša hallalaus. Hiš ”nżja-” fįtęka og skuldsetta Ķsland žarf nśna aš lifa viš žaš nęstu įrin aš hafa einungis 2/3 af žeim tekjum sem žaš įšur hafši og af žvķ dregast stórar fjįrhęšir vegna afborganna og vaxta af erlendum lįnum og kostnašur vegna rannsókna og mögulegra lögsókna į einstökum ašilum žessa mįls og endurfjįrmögnun fjįrmįlakerfisins. Žetta gęti žżtt 50% samdrįtt į rķkisśtgjöldum er mér sagt. Žaš veršur reynt aš hlķfa heilbrigšis og menntakerfi en žaš mį bśast viš stórfelldum samdrįtti. Žessar ašgeršir nśna um meš samžęttingu į heilbrigšisstofnunum og aš leggja nišur St. Jósefsspķtala er bara lišur ķ žessum 160+ miljarša fjįrlögum. Žannig aš žessi harmsaga er rétt aš byrja. Til višbótar kemur fjöldaatvinnuleysi sem er aš hluta skolliš į en mun koma af fullum žunga meš vorinu.

Ķslenska rķkiš er aš mér er sagt ekki einu sinni bśiš aš fį vilyrši til aš fjįrmagna fjįrlögin 2009 enda vill enginn lįna Ķslendingum og žaš er talaš um aš Ķsland sé ķ raun gjaldžrota. Žaš aš takast ekki aš hafa hallalaus fjįrlög nśna rżrir okkur trausti. Fręšilegt er hugsanlegt aš rķkiš verši uppiskroppa meš fé į mišju įri ef fjįrmögnun į hallanum kemst ekki ķ boks. Augljóst er aš žaš verša engin erlend lįn til boša til aš fjįrmagna halla į fjįrlögum 2010 og nęstu įra.
Žaš er ljóst aš IMF treystir ekki stjórnvöldum og žeir vilja fį įfangaskķrslu nśna ķ febrśar. Enda ętla žeir aš skipta lįninu nišur ķ 8 greišslur į hverjum įrsfjóršungi og meta įrangurinn.  Žetta er aš vera ķ "tossabekknum" ašrir lįnveitendur bķša og sjį.
http://www2.glitnir.is/Markadir/Greining/Frettir/GreiningISB.aspx?BirtaGrein=622645

Hmmmmm… og ķ žessari umręšu tala menn į Ķslandi aš rķkiš eigi aš yfirtaka skuldir heimilanna ķ žessu įstandi sem er nįttśrulega fjarstęšukennt blašur žaš veršur alla vega aš fį samžykki fyrir žvķ hjį IMF sem hefur ęriš annaš aš gera nśna į sķšustu mįnušina og žaš gerir hlutina ekki aušveldari fyrir okkur.

Žvķ mišur viršst strśtahugsunin, žaš aš stinga hausnum ķ sandinn og gera ekkert vera landlęg ķ ķslenskri efnahagsstjórn og žaš hefur oršiš okkur įkaflega dżrkeypt og gęti aukiš enn į vanda okkar. Menn keyršu fram hjį hundruš af ašvörunarskyltum og ašvörunaroršum og hruniš varš aš lokum stašreynd.
Žaš viršist miklu pśšri eytt ķ Ķslandi ķ umręšu um annan gjaldmišil. Žaš er nįttśrulega žvķ mišur innantómt blašur. Žaš mįl er ekki einu sinni ķ höndum Ķslendinga sjįlfra. Žaš eru lįnadrottnar okkar sem rįša žvķ, enda į žetta aš vera fjįrmagnaš į erlendum lįnum frį IMF enda vill enginn annar lįna okkur. Žótt viš fęrum ķ Evrópubandalagiš į morgun og žaš gęti kanski veriš skynsamlegt, Žį žżšir žaš ekki aš viš veršum undanžegin skilyršum myntbandalagsins (evruupptöku) og žau lśta aš hallalausum fjįrlögum og skuldastöšu sem tekur vęntanlega 10 įr aš komast ķ. Auk žess žarf gjaldmišill žjóšarinnar aš hafa stöšugt gengi gagnvart Evru ķ a.m.k. 2 įr. Evrópubandalagiš hefur ķ raun lķtinn įhuga į Ķslandi enda skiptum viš litlu mįli, en žeir įlķta vęntanlega svo aš žaš verši vęntanlega aušveldara aš draga Noreg inn og Ķsland er "litla óęta hornsķliš" sem žeir nota til aš tętla "laxinn" inn.

Ķslensku bankarnir eru komnir meš nżja kennitölu en skuldir žeirra erlendis žarf aš greiša. Žaš er bśiš aš klippa allt ķslenska bankakerfiš śt śr fjįrmįlakerfi heimsins og öll gjaldeyrisvišskipti Ķslands fara ķ gegnum Manhattan ķ New York.

Fleyting krónunnar hefur greinilega gjörsamlega mistekist og žann 3.12. hętti Evrópski Sešlabankinn aš skrį gengi hennar og allir bankar į noršurlöndum eru einnig hęttir.
Žaš er engin gengisskrįning ķ Noregi, eša ķ öšrum löndum į netsķšu Den norske bank sem er stęrsti banki Noregs kemur eftirfarandi tilkynning: “Islandske kroner suspendert: Grunnet markedssituasjonen stilles det inntil videre ikke kurser i islandske kroner. Žaš er mjög, mjög erfitt aš flytja pening til Ķslands og enginn tekur viš ķslenskm krónum. Einu dollararnir sem viš gętum keypt fyrir krónur koma frį Zimbabve enda er ķslenska krónan og Zimbabwe dollarinn einu myntirnar sem ekki eru skrįšar.

Žaš sem ég óttast er aš žaš geti skolliš į óreiršir. Žegar kreppan var ķ Finnlandi fyrir tępum 2 įratugum žegar Sovétrķkin hrundu voru matarskammtanir ķ skólum og sśpueldhśs į götum. Žaš įstand vakti į žeim tķma ekkert sérstaka athygli į Ķslandi ef ég man rétt. Vona svo sannarlega aš žetta žróist ekki ķ žessa įtt en žvķ mišur er ekki aš įstęšulausu aš fólk fyllist svartsżni.

Vandamįliš nśna er geygvęnlegt og aš geta ekki nįš jafnvęgi ķ rķkisrekstrinum er hręšilegt og mun kosta okkur geysilega mikiš.   Ég er ekki bjartsżnn į nęstu mįnuši ef fram vindur sem horfir.

Umręšan beinist žvķ mišur ķ įtt aš veruleikafyrrtri óskhyggju.  Nśna veršur aš róa og ausa og um žaš viršist ekkert talaš. Men eru ennžį aš glįpa ķ baksżnisspegilinn og halda aš hęgt er aš spóla til baka.  Ašgeršir og ašgeršarleysi sķšustu mįnaša og įra veršur nś ekki aftur tekiš. 

Žaš mį samt ekki missa móšan žó į móti blįsi. Žaš eru önnur gildi mikilvęgari en peningar. Žaš eru margir góšir listamenn og rithöfundar į Ķslandi. Efnishyggjan hefur žvķ mišur veriš alsrįšandi sķšustu įrin en žaš eru sem betur fer allt önnur gildi sem skipta meira mįli. Ef hagkerfiš fęrist 2 įratugi aftur ķ tķmann, įrin 1989-1992 voru góš įr ķ minningunni og mann skorti ekkert.  Žaš veršur stórfellt atvinnuleysi og menn verša aš endurmeta śtgjöld rķkisins ķ ljósi įstandsins. 
Žaš sem mér žykir furšulegt er aš nįnast ekkert er talaš um kvótakerfiš varla į aš gefa žetta ķ annaš skiptiš ... eša hvaš?  Į ekki rķkiš aš selja veišileyfin og śtgeršin getur keypt af rķkinu eša į aš gefa žetta einstaklingum.  Var žaš ekki žetta sem var byrjunin į bullinu?  Eša erum viš ennžį ekki bśin aš fatta žaš?

Gunnr (IP-tala skrįš) 12.1.2009 kl. 15:32

8 identicon

Ę sendi žetta óvart allt of langt og morandi af stafsetningarvillum sem žś vonandi getur litiš framhjį.

Glešilegt įr!  og vonandi 2009 verši ekki eins slęmt eins og viš og fleirri óttumst.

gunnr (IP-tala skrįš) 12.1.2009 kl. 15:40

9 Smįmynd: Marinó G. Njįlsson

Sęll Gunnr og glešilegt įr.  Vandamališ er aš mašur veit ekkert hver stašan er.  Mašur hefur ekki hugmynd um hvort einhverju veršur bjargaš og žį til hvaša rįša veršur gripiš.  Tilfinning er aš fleiri fjįrmįlastofnanir eigi eftir aš falla og jafnvel aš einhver af žrķburunum eigi ekki eftir aš lifa žetta af.  Staša SPRON er sögš vera mjög slęm og žaš žurfi nįnast kraftaverk til žess aš žeir hafi žaš af.  Ķ október og nóvember var stašan hjį žeim svo slęm, aš starfsfólk žakkaši fyrir hver mįnašamót sem žaš fékk launin sķn śtgreidd.

Žaš var nįttśrulega algjörlega vonlaust aš hafa hallalaus fjįrlög fyrir 2009.  Ég er ekki viss um aš kröfur IMF um hallalaus fjįrlög vegna 2010 standist.  Eina leišin til žess er grķšarlegur nišurskuršur eša mikil sala eigna.  Mér finnst žessi krafa žeirra śt ķ hött og beri žess vott aš žeir kunna aš gera kröfur en hafi aldrei žurft aš standast slķkar kröfur sjįlfir sem rįšamenn žjóšar.

Vandamįliš viš krónuna er aš Sešlabankinn er ekki aš gera neitt.  Hélt bankinn aš krónan žyrfti bara hjįlp ķ örfįa daga og eftir žaš vęri allt ķ fķnu lagi.  Stjórn bankans viršist byggjast į aš hreyta ónotum ķ fólk en gera ekki neitt.  Hann er stikkfrķ, en samt eru žau ępandi mistökinn sem bankinn hefur oršiš uppvķs aš undanfarin įr.  Og grķpi hann til einhverra ašgerša, žį er žaš allt of lķtiš allt of seint.  Žaš veršur engin breyting hérna fyrr en skipt er um stjórnendur ķ Sešlabankanum.

Talandi um Sešlabankann.  Davķš lżsti žvķ yfir ķ Kastljóssvištalinu vķšfręga aš Glitnir hafi bošiš bankanum "įstarbréf" sem reyndust vera meš tryggingu ķ norska olķuišnašinum.  Hann hefši betur žegiš žessi "įstarbréf", žar sem nś er bankinn kominn ķ žrot vegna žess aš meš ašgeršum sķnum, sem leiddi til falls bankanna, eru skuldabréfasöfn Sešlabankans oršin aš "įstarbréfum".  Gjörsamlega veršlausum pappķrum.  Svona gerist žaš oft aš sök bķtur sekan.  Žaš er ekki einu sinni hęgt aš nota oršiš vanhęfi yfir žetta, žar sem žį vęri ég aš gera lķtiš śr fullt af vanhęfu fólki, sem sżnt af sér mun meiri skynsemi en žetta.  Svo eiga fjįrmįlafyrirtękin aš koma meš nż veš eftir aš Davķš rśstaši žeim gömlu.  Ef žetta vęri ekki svo sorglegt, žį vęri kannski hęgt aš hlęja af žessu.

Og hefur žś tekiš eftir hinni žrśgandi žögn Sešlabankans.  Žaš heyrist ekkert frį bankanum eins og honum komi hrun fjįrmįlakerfisins ekki viš.  Stórfuršulegt.  Enda er bśiš aš beina umręšunni frį vanhęfi stjórnenda bankans meš endalausum smjörklķpum.  Hver voru rök Sešlabankans fyrir yfirtökunni į Glitni?  Hvaša leišir ašrar voru skošašar?  Hverjir komu aš žessari įkvöršun? Hvernig stendur į žvķ aš Alžingi var snišgengiš?  Hvernig stendur į žvķ aš embęttismašur er allt ķ einu farinn aš stjórna žvķ hvaš rķkisstjórn Ķslands gerir?  Af hverju snišgekk Davķš ašalhagfręšing bankans og aš ég tali nś ekki um višskiptarįšherra?  Hvers vegna var ekki tķminn nżttur betur og įkvöršunin tekin af meiri yfirvegun?  Af hverju žurfti aš afgreiša žessi mįl ķ skjóli myrkurs?  Af hverju var eigendum bankans ekki gefiš svigrśm til aš bjarga bankanum sjįlfir?  Af hverju var staša Sešlabankans ekki sterkari en raun bar vitni aš hann hafši ķ raun ekki efni į 85 milljaršar neyšarlįni?  Mér žętti fróšlegt, ef einhver fjölmišill tęki sig til og spyrši žessara spurninga og annarra ķ žessum dśr.  Sķšan vildi ég gjarnan sjį undir lappirnar į öllu bankastjórnum Sešlabankans og fį lįnaša menn śr sešlabönkum nįgrannalanda okkar til aš ašstoša okkur viš aš hreinsa til og bjarga žvķ sem bjargaš veršur.

Mér sżnist eftir žvķ sem tķminn lķšur aš sķfellt meiri lķkur séu į žvķ aš allt fari hér fjandans til.  Hér flżtur mešan ekki sekkur, en margir fljóta vegna žess aš laugin er botn full af sokknu fólki og žaš heldur hinum uppi.  Į sama tķma kemur utanrķkisrįšherra ķ vištal og bulliš sem vellur upp śr blessašri manneskjunni.  Ég tók andköf einum tķu sinnum meš ešalkratinn Helgi Seljan ręddi viš hana.  (Sem lżsir enn einu vanhęfinu.  Aš lįta Samfylkingarmanninn Helga Seljan ręša viš formann Samfylkingarinnar ķ drottningarvištali.)  Tengsl žessa fólks viš raunveruleikann eru engin.  Tengsl rįšamanna viš almenning eru minni en engin.   Žaš er nįttśrulega vonlaust aš įstandiš batni, ef žetta er fólkiš sem er aš sinna björgunarstörfunum.

Ég hef sagt aš lķfkerfi hagkerfisins séu fyrirtękin, heimilin og peningaflęšiš.  Fyrirtękin eru lömuš, heimilin ķ losti og peningaflęšiš er stopp.  Sjśklingurinn er ekki daušvona.  Hann er tęknilega daušur.  Peningaflęšiš nęr ekki aš bera nęgilegt sśrefni til fyrirtękjanna og heimilanna til žess aš žau nįi aš styrkja sig.  Mįttur žeirra er smįtt og smįtt aš žverra. Grafskriftin veršur "Žaš var allt ķ lagi" undirritaš af Geir H. Haarde og Ingibjörgu Sólrśnu Gķsladóttur.

Marinó G. Njįlsson, 12.1.2009 kl. 16:24

10 identicon

Žvķ mišur Marķnó, held aš žaš sé Game-Over hjį okkur.  Viš höfšum séns meš hallalausum fjįrlögum og stórfelldum nišurskurši.  Fólk er ótrślega lķtiš upplżst į Ķslandi um žetta.
Žaš sem er aš gerast nśna er aš risastórir fjįrfestingarsjóšir eru aš fara yfirrum og žaš śt um allan heim og viš stefnum ķ heimskreppu sem gęti oršiš dżpri en 1930. Margir spį žvķ aš óbreyttu aš žetta muni gerast nśna fyrir sumariš.  Austur-Evrópa er aš hruni kominn og žaš žarf grķšarlegt fé til aš hindra hrun hennar.  Žjóšverjarnir fóru ekki meš ķ ašgeršir meš EB žeir ętla aš bjarga sér sjįlfir į sama euroflekanum. 

Spįi žvķ aš viš į Ķslandi keyrum į 1. farrżmi beint nišur ķ skķtinn. Žaš sem hefur veriš talaš um sem nišurskurš er bara kattaklór žaš sem ég tala um er alvöru nišurskuršur, annars er hętta į žvķ aš rķkiš hafi ekki meiri fé til aš greiša nišur afborganir og žjónustu, laun og landiš hafi ekki lengur gjaldeyri. Tel aš rķkiš žurfi aš skera nišur śtgjöld 40-50% 160milj. hallli mešan heildartekjurnar eru um 400milj. auk žess bętist viš kostnašur viš bankahrun og kostnašur af vöxtum og greišslum erlendra lįna. Aš halda žaš aš einhver lįni okkur pening til aš skipta śt ķ € eša $ er nįttśrulega veruleikafyrrt. Hinn möguleikinn er kannski aš viš veršum tekin yfir af Noregi og jįtumst žeim į hönd og veršum fylki žar ef žeir žį vilji okkur.

Žetta mun gerast žegar allt fjįrmįlakerfi heimsins hrynur og allir eru aš bjarga sér sjįlfir.  Fólk ķ öšrum löndum sveltur.  Viš erum meš 4 sjśkrahśs og fólk į vöktum allan sólarhringinn til aš taka į móti fęšingum meš 20 - 30 km radķus og tekur nokkrar mķnśtur meš žyrlu.
Žaš eru kennd hagfręši, višskiptafręši og lögfręši į 3 hįskólum ķ kringum Reykjavķk.  Žaš er 500 miljónum variš til stjórnmįlaflokkana.  Utanrķkisžjónustan og auk žess er haldiš uppi atvinnubótavinnu fyrir žśsundir manna ķ gjaldžrota bönkum svo mį lengi lengi telja.
Sumir eru svo veruleikafirrtir aš žeir halda aš rķkiš geti yfirtekiš skuldir heimilanna.
Lķfeyrissjóšir koma til meš aš róa lķfróšur. Sem betur fer var ekki fariš meš lķfeyrir landsmanna ķ žetta bankadęmi. Sešlabankinn var neyddur til aš lįna bönkunum pening og žeir voru gagnrżndir haršlega fyrir ekki aš lįna Glitni.  Man eftir umręšunni um bankarįn sögunnar frį triljónkrónuskularanum okkar og Kaldbaksmanninum og žessu trśši fólk žį. 

Gunnr (IP-tala skrįš) 13.1.2009 kl. 08:04

11 Smįmynd: Marinó G. Njįlsson

Gunnr, ég skrifaši fęrslu hér ķ haust, žar sem ég varaši viš falli fjįrfestingasjóšanna.  $53.000 milljaršar ķ CDS og $516.000 milljaršar ķ afleišum (sjį fęrslu mķna Ašstęšur į fjįrmįlamarkaši felldu bankana, žó hśn fjalli vissulega mest um annaš).  Žaš er svo mikiš af eiturpillum ķ gangi, aš žaš mun taka mörg įr aš fletta ofan af žessu.  Kaldhęšnin er aš lķklegast er upplżsingatęknin veigamikil įstęša fyrir žvķ aš žetta var allt hęgt.  Raffęrslur, rafeyrir, hraši, snerpa, upplżsingaflęši eru allt tól og tęki sem menn hafa notaš til aš verša į undan meš nżja og betri hugmynd, sem reynist svo ekki svo góš.

Žś hefur įhyggjur af Evrópu, en ég held viš ęttum ekki aš hafa minni įhyggjur af Bandarķkjunum.  Žašan eru allar žessar eiturpillur komnar.  Nż hśsnęšislįnakreppa er į leišinni og hśn veršur lķklegast tvöföld ef ekki žreföld į viš hina fyrri.

Ég sé fyrir mér verri kosti en aš verša fylki ķ Noregi.  Raunar held ég aš žessi tvö lönd gętu unniš vel saman.  Viš erum komin įkaflega nįlęgt greišslužroti rķkisins.  Sešlabankinn er tęknilega gjaldžrota.  Ašeins lķtill hluti lįna til rķkisins eru komin og óljóst um framhaldiš.  IMF stendur frammi fyrir aš žurfa $150 milljarša til aš hjįlpa žjóšum um allan heim.  Mér sżnist sem hjįlpin sem hefur veriš lofaš muni ekki berast ķ žvķ męli sem lofaš var.  Viš munum žurfa aš grķpa til róttękari ašgerša, en ķ mķnum huga er nišurskuršur ekki lausnin heldur aš beina peningunum annaš.  Aušvitaš mį hagręša, en žaš er betra aš gera žaš ķ sįtt og samlyndi viš starfsfólk, t.d., heilbrigšisstofnanaa, en sem fyrirmęli aš ofan įn nokkurs samrįšs.

Marinó G. Njįlsson, 13.1.2009 kl. 09:31

12 identicon

Sammįla. Žetta er furšulegt įstand mašur veršur aš klķpa sig ķ höndina til aš finna aš žetta er raunveruleiki en ekki draumur. Įstandiš ķ USA er nįttśrulega geigvęnlegt en hruniš ķ Austu-Evrópu er stašreynd nś žegar og bankar fyrst upp į. 
Žaš hefur ekkert land sem ekki hefur lent ķ styrjöld sem mun upplifa žvķlķkt hrun sem er į Ķslandi nśna spįi žvķ aš ekkert land mun verša eins hart śti ķ žessari kreppu.
Okkur eru nęr allar bjargir bannašar og sveiflan fer frį aš verša meš rķkustu til fįtękustu OECD löndunum.  Allt gerist žetta į vįlegustu tķmum ķ efnahagsmįlum sķšustu 100 įrin.

Skjóliš nśna žarf aš nota vel, jį žetta er skjóliš undan storminum og žaš mį bśast viš atvinnuleysistölum nęr 25% kannski ennžį hęrri, fjöldagjaldžrotum.  Žaš viršist sem rķkisstjórnin, žjóšin öll, fjölmišlar sé nįnast lamašir og ręša einungis aukaatriši og draumsżnir.
Ég lķki žessu viš aš flugvél er aš hrapa og ķ staš žess aš spenna sig fasta og leggjast nišur er fólk aš spranga um ķ vélinni og rökręša hvort flugstjórinn sé meš hanska eša liturinn į sśrefnisgrķmunum sé ljótur og aš žaš komi enginn meš mat brįšum eša "duty free" varning.

Žaš er ķ raun erfitt aš segja hvaš į aš gera til aš koma okkur upp śr og vęntanlega er žaš aš verša of seint. Žetta sem er aš gerast hjį okkur nśna hefur aldrei gerst neins stašar og žaš veršur fylgst meš okkur.  Hitti norskan bankamann ķ Oslo fyrir jól og žaš viršist eins og žeir žar viti mikiš betur hvaš er aš gerast į Ķslandi en fólk flesst.žeir eru aš spį ķ žaš hvaša rugl sé hér ķ gangi.  Viš ęttum hreinlega aš leggjast į hnén og bišja um ašstoš žaš er greinilega gjörsamlega ófęrt fólk bęši į žingi og annars stašar.  Žvķ mišur held ég aš ekki skipti mįli hvort viš fįum kosningar finnst ekkert vitręnt hafa komiš fram frį neinum flokki eša žį grķmuklęddum ungmennum.
Nśna žarf aš keyra skipulega inn ķ storminn, betra aš skipulega skera nišur į vitręnan og gegnumhugsašan hįtt en aš allt hrynur, rķkiš verši uppiskroppa meš fé mešan allt hrynur stjórnlaust.  Žaš veršur aš lįta žaš sökkva sem er fyrirfram dęmt og žęr hagstjórnarašgeršir sem žarf aš gera nśna žarf aš gera meš hlżju hjarta en köldum haus. 

Gunnr (IP-tala skrįš) 13.1.2009 kl. 10:16

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Höfundur

Marinó G. Njálsson
Marinó G. Njálsson
Upplýsingaöryggi og persónuvernd eru mínar ær og kýr, þó ég blaðri um allt og ekkert hér á blogginu. Er í Hagsmunasamtökum heimilanna og berst fyrir réttlæti fyrir heimili í landinu.  Loks er ég faggiltur leiðsögumaður.  Netfangið mitt er mgn@islandia.is og netfang fyrirtækisins oryggi@internet.is.

Heimsóknir

Flettingar

  • Ķ dag (2.11.): 1
  • Sl. sólarhring: 14
  • Sl. viku: 104
  • Frį upphafi: 1679734

Annaš

  • Innlit ķ dag: 1
  • Innlit sl. viku: 93
  • Gestir ķ dag: 1
  • IP-tölur ķ dag: 1

Uppfęrt į 3 mķn. fresti.
Skżringar

Nóv. 2024
S M Ž M F F L
          1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband