Hugmynd að breyttu fiskveiðistjórnunarkerfi

Ég hef hingað til haldið mig frá umræðunni um kvótakerfið, þar sem ég hef ekki talið mig hafa næga þekkingu á málefninu og eins er einhvers konar trúarbragðaofstæki í umræðunni.  Eftir að hafa lesið talsvert um þessi mál á síðustu 2 - 3 árum og þá sérstaklega í tengslum við umræðuna um fiskveiðistjórnunar- og auðlindagjaldsfrumvörp tveggja sjávarútvegsráðherra, þá langar mig að henda fram hugmynd sem ég hef verið að þróa með mér í nokkurn tíma.  (Þeir sem vilja taka þátt í umræðunni eru beðnir um að stilla sig í orðvali og sýna háttvísi.  Ég gæti átt það til að eyða út athugasemdum þar sem menn fara yfir strikið.)

Viðfengsefnið

Í nokkurn tíma hafa stjórnvöld reynt að finna leið til að koma á sátt um fiskveiðistjórnun.  Núverandi kerfi þykir ekki öllum vera gott og t.d. er það talið hamla gegn nýliðun í greininni, kvóti fer frá byggðalögum sem eiga allt sitt undir fiskveiðum, menn selja sig út úr greininni með miklum hagnaði þar sem nýtingarrétturinn er svo mikils virði.  Á móti kemur að þeir sem eru inni í greininni hafa lagt í mikinn kostnað við uppbyggingu og endurnýjum tækja og búnaðar, keypt kvóta dýrum dómi, byggt upp viðskiptasambönd og síðast en ekki síst oft skuldsett sig upp í rjáfur.

Viðfangsefnið er því að finna leið sem tekur á sem flestum af þessum atriðum beint og öðrum óbeint.  Mig langar að snerta hluta af þessu, en á málinu eru óendanlegir angar sem ekki er hægt að ætlast til þess að nokkur einn maður geti haldið utan um. 

Hugmynd að lausn

Ég sé ekki að hægt sé að gefa einhvern langan umþóttunartíma við að koma nýju kerfi á.   Best sé að gera það nánast með einu pennastriki, þ.e. allar aflaheimildir verði innkallaðar frá og með einhverjum tímapunkti, segjum 1.9.2015.  Vissulega mætti gera þetta í áföngum og er sú útfærsla rædd stuttlega síðar í færslunni.

Allar aflaheimildir verði boðnar upp á markaði fyrir utan byggðapott, strandveiðikvóta og hugsanlega sportveiði sem hluta af ferðamennsku.  Gjald vegna byggðapotts, strandveiðikvóta og sportveiðikvóta réðist þó á markaði, en öðrum en hinar aflaheimildirnar færu inn á.  Ríkisstjórnir geta á hverju á ári ákveðið lágmarksverð og þannig haft einhverja stjórn á tekjum sínum. 

Aflaheimildir á markaði væru boðnar upp til nýtingar í mismunandi langan tíma.  Styst til 1 árs og lengst til 15 ára (gætu verið önnur tímamörk).  Þegar kerfið væri komið í fulla virkni yrði skiptingin eitthvað á þessa leið (að frádregnum byggða-, strandveiði- og sportveiðikvóta): 

• 10% kvóta væri veittur til 1 árs,
• 10% til 2 ára,
• 20% til 5 ára,
• 30% til 10 ára og
• 30% til 15 ára. 

Aðrar skiptingar koma til greina og bið ég fólk um að hengja sig ekki í skiptinguna heldur horfa á hugmyndina.

Þessu fyrirkomulagi yrði þó ekki komið á í einum rykk heldur tæki það 5 ár.  Það er gert svo útgerðir geti átt heimildir sem renna út eftir 1, 2, 3,.., 14 og 15 ár, þ.e. engin útgerð þyrfti að vera í þeirri stöðu að allar veiðiheimildir renni út í lok yfirstandandi fiskveiðiárs, nema náttúrulega að hún hafi hreinlega sjálf komið hlutunum þannig fyrir.  Að kerfið nær ekki fullri virkni fyrr en á 5 árum þýðir að fyrstu árin fer stærri hluti aflaheimilda í eins og tveggja ára flokkinn. (Vissulega má færa rök fyrir því að það taki 15 ár að ná fullri virkni, en ég held að hægt sé að ná fullri virkni fyrr.)

Áfram gilda takmarkanir á hlutdeild eins aðila og skyldra aðila á aflaheimildum úr hverjum veiðistofni fyrir sig og þeim öllum, þannig að stórir aðilar geta ekki keypt upp allar veiðiheimildir.

Greitt er mánaðarlega í samræmi við veiddan afla.  Hvort það er fyrir síðast liðinn mánuð eða greitt í apríl fyrir janúar er bara útfærsluatriði.

Þar sem veiðiheimild er hlutfall af leyfilegum afla, þá breytist aflamagn hverrar útgerðar með kvóta hvers árs.  5% eru 5% hvort sem kvótinn er 200.000 tonn eða 500.000 tonn.  Ljóst er þó að ríkissjóður fær meira í sinn hlut af 500.000 tonna afla en 200.000 tonna afla hver sem tegundin er. 

Nýtingarskylda eða heimildum skilað

Handhafi veiðiheimilda skal, nema fyrirliggi sérstakar aðstæður, nýta heimildir sínar sjálfur.  Séu þær aðstæður ekki fyrir hendi, þá einfaldlega skilar viðkomandi sínum heimildum og þær leggjast við þær heimildir sem eru veittar fyrir viðkomandi fiskveiðiár.  Sama gerist þegar útgerðarfyrirtæki hættir rekstri, verður gjaldþrota eða menn hætta að sækja í tiltekna fisktegund, þá einfaldlega fer kvóti viðkomandi á markað, ónýttur til nýtingar á yfirstandandi fiskveiðiári, en síðan allur á því næsta samkvæmt reglu að ofan.

Nýliðun auðveld

Samkvæmt þessu fyrirkomulagi, þá er nýliðun í greininni auðveld.  Á hverju ári er opið fyrir nýja aðila inn í greinina og einnig ef ónýttum heimildum ársins er skilað.  Árlega fara allar aflaheimildir sem úthlutað er til eins árs á markað, helmingur af þeim sem úthlutað er til tveggja ára, fimmtungur af þeim sem úthlutað er til 5 ára, tíundi hluti þeirra sem úthlutað er til 10 ára og fimmtándi hluti þess sem úthlutað er til 15 ára.  Alls gerir þetta um 24% allra aflaheimilda á markaði miðað við skiptinguna að ofan.  Önnur skipting gæti bæði hækkað og hækkað þetta hlutfall.

Með þessu fyrirkomulagi fer enginn með aflaheimildir út úr byggðarlaginu og það kostar nýja útgerðaraðila það sama og aðra að afla veiðiheimilda.

Hvað á að gera við skuldir?

Öll útgerðarfyrirtæki eru meira og minna skuldsett.  Deila má um hvort það kerfi sem hér er stungið upp á muni gera fyrirtækjunum auðveldara eða erfiðara að standa í skilum af lánum sínum.  Mesti vandinn er tengdur lánum sem tekin voru til kaupa á aflaheimildum.  Þær heimildir verða nú kallaðar inn og boðnar út á markaði.  Aðrar lántökur tengjast ekki beint öflun heimildanna (þó hugsanlega megi í einhverjum tilfellum segja að um óbein tengsl sé að ræða) og þær fjárfestingar eða breytingar sem peningarnir voru notaðir til munu að öllum líkindum nýtast áfram í nýju kerfi.

Ég tel rétt að komið sé á einhvern hátt til móts við þá sem skuldsettu sig vegna kaupa á veiðiheimildum.  Þá er ég að horfa til fortíðar, ekki framtíðar.  Hreyfingin hefur lagt til sjóð sem hluti veiðigjalds rynni í og úr sjóðnum væri úthlutað til þeirra sem þess þurfa.  Ég held að betra væri að miða við afslátt af veiðigjaldinu, þannig að fyrstu 5 árin, þ.e. frá 1.9.2015 til 1.9.2020 fengju þeir sem væru með slík lán tiltekinn afslátt af veiðigjaldinu til að standa undir afborgunum og vöxtum af lánum vegna öflunar veiðiheimilda, sem viðkomandi hafa núna misst.  Viðkomandi útgerð greiddi þó að lágmarki það lágmarksverð sem stjórnvöld ákvarða að gilda skuli fyrir yfirstandandi fiskveiðiár.

Önnur leið er að útgerðir sem eru í þessum sporum skili heimildum sínum í skrefum, 20% á ári, frá 1.9.2015 til 1.9.2019.  Þannig greiddu þær ekki veiðigjald, samkvæmt þessari hugmynd, nema af þeim heimildum sem þær hefðu aflað sér nýjar eftir 1.9.2015.  Eldra veiðigjald gilti um eldri aflaheimildir.

Markaðsverð

Gera má ráð fyrir að markaðsverð taki að einhverju leiti mið af núverandi kvótaverði, þ.e. á varanlegum kvóta, að teknu tilliti til nýtingartímans.  Varanlegur kvóti í dag er örugglega ekki hugsaður þannig að aflverðmæti eigi að greiða hann upp á 2 árum.  Nei, verð hans er örugglega miðað við 7, 10 eða jafnvel 15 ára nýtingartíma.  Við getum því séð árlegt veiðigjald lækki umtalsvert, en veiðigjald miðað við nýtingartímann hækki.

Skuldsetning útgerðar

Miðað við þessa hugmynd ætti skuldsetning útgerða að minnka umtalsvert.  Margar útgerðir hafa beitt alls konar brögðum við að komast yfir kvóta og oft þurft að kaupa fyrirtæki með mann og mús til þess að geta aukið aflaheimildir sínar.  Sama hefur gilt um þá sem hafa viljað koma nýir inn í útgerð.  Það hefur ekki getað gerst nema með mikilli fjárfestingu í kvóta.

Þegar búið verður að vinda ofan af ofurskuldsetningu liðinna ára, þá mun svo kerfið leiða til lægri skuldsetningar til lengdar.

Önnur opinber gjöld af útgerð og stuðningur við hana

Ég hef ekki sett mig inn í hvaða opinberu gjöld útgerðin ber, en ljóst er að þau verður öll að taka til endurskoðunar.  Veiðigjaldið á, t.d., að standa undir rekstri stofnana sjávarútvegsins sem reknar eru af ríkinu.  Hvað varðar alls konar eftirlitsgjöld og skoðunargjöld, þá er eðlilegt að þau haldi sér, en spurning er hvort útgerðir geti ekki leitað til hvaða hæfs aðila sem er til að sinna slíku eftirliti og/eða skoðun. 

Á móti kemur að útgerðin nýtur opinbers stuðnings, t.d. í formi sjómannaafsláttar, sem er ekkert annað en niðurgreiðsla á launakostnaði sjómanna.  Menn geta haft hvaða skoðun sem þeir vilja á þessu, en sjómannaafsláttur og líka persónuafsláttur er ekkert annað en niðurgreiðsla á launakostnaði, þar sem laun þyrftu að hækka verulega svo launþeginn héldi sama kaupmætti ef þessir afslættir féllu niður.

Ég tel ekki þurfa að herða eftirlit heldur eigi að herða viðurlög við brotum án þess að ég ætli að fara frekar út í það hér.

Á rétt á eignarnámsbótum

Athugasemdir

[Sigurgeir Jónsson, 24.4.2012 kl. 21:47]

Strendur hvers lands hafa forgang að veiðiréttinum við þær.Þetta er alls staðar viðurkennt í flestum löndum heims, og af Sameinuðu Þjóðunum.Það þýðir það, að þú Marínó, og þitt fólk í kringum Seltjarnarnesið, hafið aðeins veiðirétt rétt út fyrir Gróttu.Þú mátt að sjálfsögðu koma með tillögur um hvernig þú vilt ráðstafa þeim veiðirétti, en þér kemur ekkert við hvernig Landsbyggðin ráðstafar sínum veiðirétti sem er um 99,9% af veiðiréttinum við Ísland.En ef þú ert með tillögu um að höfuðborgarsvæðið lýsi yfir fullveldi frá Íslandi, þá styð ég það, þótt ég sé hundrað % viss um að þið munið drepast úr hungri án Landsbyggðarinnar og þeirra auðæfa sem þar eru og borgríkið í kringum Seltjarnarnesið á ekki.

[Marinó G. Njálsson, 24.4.2012 kl. 21:54]

Mikið er þetta málefnalegt innlegg hjá þér, Sigurgeir.  Tekur svo einstaklega vel á málefninu að ég á í stökustu vandræðum með að greina samhengið!

[Brynjar Þór Guðmundsson, 24.4.2012 kl. 22:48]

Jæja já, ég ætla að gefa þér það að mér finnst þetta vera heiðarleg tilraun hjá þér en heilt yfir litið þá skortir ögn meiri raunsægju í þetta hjá þér.

"Ég sé ekki að hægt sé að gefa einhvern langan umþóttunartíma við að koma nýju kerfi á.   Best sé að gera það nánast með einu pennastriki..." Með því að taka veiðiréttindin er verið að kippa fótunum undan öllum sjáfarútvegsfyrirtækjunum landsinnis í einu; hvað svo, er stóra spurningin. Ef fyrirtækin fá ekki(/ekki næg) veiðiréttindi þá fara þau í þrot. Um það verður ekki deilt. Ef veiðiréttindin verða boðin út þá munu þeir efnameiri sem hirð'ann.Hverir verða það? Útlendigar? Bankamenn? Útrásarvíkingar? fyrrum sjómenn sem seldu sig úr greininni? Eitt sinn var Simbabve ríkasta land afríku, svo var bestu bújörðum landsins teknar úr höndum bændanna sem kunnu að yrkja jörðinna og gefnar "flokksgæðingum". Hvar stendur Simbabve í dag? "Núverandi kerfi þykir ekki öllum vera gott og t.d....kvóti fer frá byggðalögum sem eiga allt sitt undir fiskveiðum...". Hvað mig varðar, þá hugsa ég alltaf þegar ég heyri einhverja breytingu, hvernig getur þetta farið úrskeiðis?Þetta eru jú 42% af "launum" landsins ef þannig má orða það.

Hvað markaðsverð, þá er það verðlagt í dag sem árleg innkoma X10(ár) (ég vinn með fyrrum skipstjóra) enda eru útgerðir ekki hugsaðar til einnar nætur heldur frekar sem hálfgerðar eilífðarvélar sem ætla'ð erað gangi næsta árþúsundið enda geta(og eiga) fyrirtæki að fara létt með að lifa stofnendur þeirra af ef rétt er á spilunum haldið. Hvað varðar markaðsverð eftir breytingu(gangi hún eftir)mun markaðsverð líklegast verða hátt fyrstu árin, jafnvel hærra en það er nú en hvað gerist eftir það er eins og að segja til um úrslit alþingiskonsingana 2021, það er ekki einu sinni víst hvort það verði alþingi yfir höfuð.

"... opinbers stuðnings, t.d. í formi sjómannaafsláttar..."Þessi afsláttur er til kominn vegna þess að sjómennirnir borga fyrir opinbera þjónustu sem þeir geta ekki nýtt sér td ef þú ferð í "vinnuna" og ert á skipi sem er úti í 1-2 mánuði, þá geturðu ekki farið til læknis, notið löggæslu, farið í skóla með "vinnunni" eða því umlýgtsem hin almenni launamaður getur, þá liggur eðlilegast við að spyrja hvers vegna ætti þá sjómaðurinn að borga fyrir eitthvað sem hann getur ekki nýtt?Þar fyrir utan er sjómannaafslátturinn hluti af réttindum launafólks og því ekki hægt að tala um það sem stuðning við útgerðirnar. Þar fyrir utan tel ég að við eigum ekki að vera með styrkjakerfi í kringum sjáfarútveginn nema þá helst hvað varðar bætta nýtingu afurða eða tilraunir með orkugjafa/orkunýtingu skipa þar sem hvorutveggja hjálpar ríkinu. Ég hef hingaðtil stutt að "listir" séu studdar þar sem það sendur ekki undir sjálfu sér og við landbúnað(bændur) þar sem bændurnir fá svo lítið sjálfir en skila öðrum svo mikið. 

"Núverandi kerfi þykir ekki öllum vera gott og t.d. er það talið hamla gegn nýliðun í greininni, kvóti fer frá byggðalögum sem eiga allt sitt undir fiskveiðum, menn selja sig út úr greininni með miklum hagnaði þar sem nýtingarrétturinn er svo mikils virði." Síðan byrjað var að draga úr veiðum hefur forsendan fyrir nýliðun verið úr sögunni og verður ekkert til að tala um af ráði(að mínu mati) fyrr en veiðimagnið eykst verulega. Mínar hugmyndir hafa gengið út á að við (íslendingar) sitjum svolitla stund á málinu en leggjum lítið gjald á kvótaeigendur sem ekki yrði meira en 250-300 miljónir á ári sem síðan yrði varið í atvinnuuppbyggingu á þeim svæðum sem hafa orðið illa úti en ég vil taka það fram að ég er ekki sérfræðingur í þessum málefnum. Ég er samt viss um að lausn á fiskveiðideilu Íslendinga mun koma fram þegar síst skildi.

Það er samt eitt sem ég var mjög sáttur við að lesa hjá þér,  "Viðfangsefnið er því að finna leið sem tekur á sem flestum af þessum atriðum beint og öðrum óbeint.  Mig langar að snerta hluta af þessu, en á málinu eru óendanlegir angar sem ekki er hægt að ætlast til þess að nokkur einn maður geti haldið utan um. " Þetta er sterk vísbendinga að þú gerir þér grein fyrir málinu. Eins og ég sagði hér áðurað þá finnst mér þetta heiðarleg tilraun en kannski ekki nógu raunsæ,en ég er ekki sjómaður  eða útvegsmaður og er kannski ekki dómbær á þetta en ég vona að þú lýtir þetta jákvæðum augum.

[Þorsteinn J Þorsteinsson, 25.4.2012 kl. 10:24]

Komdu sæll Marino eg er nu Fyrrverandi sjomadur(lenti i slysi fyrri ari sydan og vard ad hætta a sjo)Margt af tessu eru agætis hugmindir finst mer,og fynst personulega ad tad mætti ræda tessar tylløgur nanar td tad ad utgerdir sem hafa fjarfest i kota fai einverjar bætur,tvi menn fjarfestu i tessum kota i godri tru og med samtykki stjornvalda(ekki osvipad erlendu lanunum)td fjarfesti utgerdin sem eg vann hja i um 500 torskigildis tonnum a sinum tima,en buid er ad hirda mest af tvi aftur vegna breitrar fiskveidistefnu,tannig ad i raunini hafa teir borgad fyrir eithvad sem rikid er buid ad taka af teim og eingar likur a ad fa taug tonn aftur,tetta kemur natturulega nydur a sjomønnunum lika sem mer fynst oft ad gleimist i umrædinu ad tad er margt folk sem lifir af tessu og a alt sitt undir tessu,ef td utgerd hættir i minum heimabæ,ta get eg ekki selt ibudina eda feingid vinnu.

Annad er ad eg er altaf hræddur tegar a ad fara uthluta einhverju politiskt ad radherra verdi stærsti kotakongur a Islandi tel eg ad eingaungu studli ad enta meiri spyllingu en er tegar bædi hja Althingi og Rikisstjorn,og eg veit ad margir sjomenn eru afar reidir yfir ad tad er verid ad taka atvinnu fra atvinnusjomønnum og færa teim sem seldu fra ser kotana ekki bara einu sinni tad eru dæmi upp i 2-3 sinnnum hafi menn nad ser i kota og sidan selt hann,tvi ad upp undir ja nu er eg ekki med nakvæmar tølur en mymdi telja ad milli 80 og 90% af teim sem stunda strandveidar i dag seu gamlir kotakongar sem seldu fra ser aflan,td i minni heimabygd er 1 batur ut af eg man ekki hvort teir eru 12 eda 13 sem er ekki gamall kotaeigandi,eg og flestir adrir sjomenn høfum sydur en svo nokkud a moti nylidun en tad hjalpar ekki lækninum ad halda vinnuni ef hann drepur sjuklingin.

en audvitad ma lata utgerdina borga meira hjartanlega sammala,eins og stadan er i dag ta er fyrst tekin 30% af oskiftum afla adur en min laun eru reiknud ut,eg tel mig tvi eiga rett a botum ef utgerdin a rett a botum tar sem eg hef verid ad taaka tatt i rekstrinum i fjølda ara ad visu obeint en 30% af launum minum fara til utgerdarinnar,svo sa eg ad Brynjar Tor myntist a sjomanna afslatin sem skatgrimur er ad afnema,og er honum ad flestu leiti sammala i hans røkum vardandi hann og ekki var tad af tvi ad tetta væri nein risvaxin upphæd(1-2 miljardar mynnir mig)td bædi i Danmørku Noreigi og Svitjod tar eru tessar upphædir(sjomannaafslattur)margfalt hærri a mann en hann var her a landi.Flesstir teir sem vinna i landi fa ju Dagpeninga  ef teir turfa ad ferdast eda  eru fjarri heimilinu a vegum atvinnurekanda eg er nu ekki klar a upphædini en er nokkud viss um ad hun er mun hærri en 493 kr a dag,eg tarf lika sem sjomadur ad borga minn vinnufatnad sjalfur ad visu fæ eg fatapeninga 4235 kr a manudi sem eg sidan borga fullan skatt af(adeins stigvelin sem vid notum kosta 30,000 tæp) eg er med kostnad upp a ca 80,000 a ari bara i vinnufatnad,einnig faum vid 1102 kr i fædispeninga sem einnig eru skattskildir,eftir 5 daga a sjo er eg ad borga fra 5-9000 i fædi eftir fradratt af fædispeningumeg væri sannarlega ekki a moti tvi ad fa sømu dagpeningagreidslur og obinber starfsmadur fær i dagpeninga a dag fraa Skattagrimi,eg veit ad tetta var kanski ekki alveg inni i tvi sem tu skrifadir en vildi to koma tessu a framfæri

[Ólafur Örn Jónsson, 25.4.2012 kl. 15:25]

Mér finnst þetta gott innlegg hjá þér Marino og gefur leið til að komast frá þeirri endaleysu sem öll þessi umræða og framkvæmd er komin í. Menn þurfa ekki að vera sérfræðingar í fiskveiðum til að sjá að eitthvað er að í núverandi fiskveiðistjórnun og íslenskum sjávarútvegi.

Hingað til hafa breytingar á fiskveiðistjórninni verið gerða með einu pennastriki svo það þarf ekkert að óttast slíkt þó ragnaraka áróurinn gangi út á að allt fari um koll. Staðreynidin er bara að menn halda áfram að veiða fiskinn og bera hann að landi til vinnslu. Breytingar til batnaðar munu ekki setja neinn á hausinn sem kann sitt fag.

Tvær athugasemdir við útfærsluna á þessu eru að ég tel að réttur til 5 ára sé meira en nóg og setur okkur öll við sama borð hvort sem menn eru að koma að útgerð eða hafa verið í útgerð. 

Hins vegar er staðreyndin um kvótastýringu á fiskveiðum sem er ekki að gera sig í að hámarka afraksturinn. Sóknarmarkið sem reyndist einstaklega vel og sátt var um gerði bæði að hámarka afraksturinn og gera öllum jafn hátt undir höfði. 

Sannanlegar kvótaskuldir renna að sjálfsögðu inní gjaldtöku af veiðileyfum. 

[Sigurður Þórðarson, 25.4.2012 kl. 18:57]

Marinó, þú hefur ekki áður tjáð þig um sjávarútvegsmál en þegar þú hefur legið undir feldi þá áttar þig á að margir þeirra sem hafa hingað til tjáð sig hafi margir verið haldnir trúarofstæki.  Innleggjum frá slíkum aðilum verði eytt.

Ekki veit ég hvort ég tilheyri þessu trúarofstækisfólki, sem þú hefur áhyggur af en mér þykir þakkarvert þegar menn leggi höfuðið í bleyti og leggi sitt besta fram til þjóðfélagsumræðunnar. Tek undir með Ólafi Erni að aflamark á skip er ekki góður kostur (nema í Exel) til að hámarka afrakstur af auðlindinni. 

[Hreinn Sigurðsson, 26.4.2012 kl. 13:18]

Sæll Marínó. Allt tal um það að skapa sátt er blekkingaleikur. Eitt af grunnatriðum hagfræði er að það næst aldrei sátt um skiptingu á takmarkaðri auðlind. Ég hef verið starfandi sjómaður megnið af starfsæfinni og mér þykir það mikið óréttlæti að það sé sífellt verið að skerða veiðiheimildir skipsins sem ég er á til að "aðrir" geti veitt.

Sjávarútvegurinn skilar mjög miklu í þjóðarbúið eins og er og það er sammerkt með: þínum hugmyndum, sjávarútvegsfrumvarpi Jóns Bjarnasonar, sjávarútvegsfrumvarpi Steingríms og tillögum Hreifyngarinnar, Að þær koma til meða að rýra afkomu í sjávarútvegi og þá verða allir verr settir, þá fær ríkið minni tekjur, sjómenn minni tekjur. og afkoma landsmanna allra versnar!

Þú talar um sjómannaafslátt. Ég hef alltaf litið svo á að hann sé til að koma til móts við það að ég get ekki með sama hætti og "landkrabbar" nýtt mér ýmsa þjónustu. Reyndar er sjómannaafsláttur skammarlega lítill. Sjómannaafsláttur er mikið hærri á öllum hinum norðurlöndunum. af hverju er bara talað um sjómannaafsláttinn. Það er enginn að ræða um að afnema t.d. skattfrelsi dagpeninga eða ökutækjastyrks. Þó má með sömu rökum segja að ríkið sé að niðurgreiða ferðakostnað og akstur.

[Marinó G. Njálsson, 26.4.2012 kl. 13:44]

Hér hafa komið nokkur góð innlegg.  Oft er minnst á sjómannaafsláttinn.  Ef menn eru að segja að hann hafi verið hugsaður til að mæta því að sjómenn geti ekki nýtt sér einhverja tiltekna þjónustu, þá get ég tiltekið margar stéttir sem eru í þessum sömu sporum.  Þegar menn gerast sjómenn, vitaverðir, vaktmenn í virkjunum, flugliðar o.s.frv. þá vita þeir fyrirfram að hverju þeir ganga.  Það er því launagreiðanda þeirra að greiða þeim þau laun sem bæta viðkomandi upp það sem öðrum býðst.  Svo má spyrja sig hvort fólk á Þórhöfn ætti að hafa hærra kaup, en sá sem býr á Kópavogshálsi vegna þess að sá síðarnefndi er stutt bæði frá Kringlunni og Smáralind og getur því nýtt sér með litlum tilkostnaði þjónustu beggja verslunarmiðstöðva meðan Þórshafnarbúinn getur það ekki nema ferðast um langan veg.

Nei, sjómannaafslátturinn er niðurgreiðsla á launakostnaði útgerðarinnar og ekkert annað, þó að önnur rök hafi átt við fyrir óralöngu.  Ég fékk sjómannaafslátt þegar ég var 16-17 ára dagmaður í vél á olíuskipi.  Ég man ekki til þess að hafa misst af einhverri opinberri þjónustu þessi tvö sumur, en fékk samt afsláttinn.

[Nils Gíslason (IP-tala skráð) 26.4.2012 kl. 13:54]

Sæll Marinó, og til hamingju.  Ég er mmikill spekúlant og hef hugsað mikið um þessi mál. Mér finnst þér hafa tekist að setja saman betri hugmyndir  en ég hef og þær sem ég hefi séð. Aftur, frábært. 

Mér finnst einnig mjög athyglisvert að lesa þær athugasemdir sem eru hér á síðunni.  Aðallega til að kynnast merkilegum viðbrögðum hjá viðkomandi.

Þegar ég kynnti mér tillögur Þórs Sarí, þá þótti mér sumt vera áhugavert þar.    

Hann miðaði við að sveitarfélögin fengu kvótann til "eignar" og biðu hann út á uppboði.  Ég er ekki átrúnaðarmaður á markaðsstýringu en get hugsað mér að nota hana sem tæki þegarvið á.

Þá kom í hug mér galin hugmynd:  Hvernig væri að skila kvótanum til sveitarfélaganna ! Nota þann ramma sem þú hefur sett fram, en leyfa sveitarstjórnunum að öðru leyti að fara með kvótan sinn eins og þeim finnst best í sínu tilfelli. 

Þar hugsa ég mér að sveitarfélagið safni saman þeim til fundar þeim sem koma að útgerð og fiskvinslu í sveitarfélaginu og þeir aðilar setji saman áætlun um hvernig best og hagkvæmast væri að stýra því með hagsmuni sveitarfélagsins í huga.  Það má nota uppboðs kerfi eða þjónustu samninga milli aðila.  Fiskvinslan vill kanski fá fiskinn í hafilegu magni á hverjum tíma.  Skipaeign hjá sveitarfélaginu hefur áhrif á ákvarðanir og skipulag. Sem sagt hvert sveitarfélag (eigandinn) finni hagkvæmustu leiðir fyrir sig og sína, þar á meðal þjóðarheild.

Mér þætti afar vænt um að fá smá viðbrögð rá þér varðandi þessa hugmynd

 Kærleikskveðjur.

 Nils Gíslason

[Sigurður Þórðarson, 26.4.2012 kl. 14:24]

Allar þessar tillögur "að breyttu fiskveiðikerfi"  eiga það sammerkt að hafa ekkert með breytt fiskveiðikerfi að gera.  Hér eru menn með öðrum orðum ekki að tala um hvernig sé best að nýta auðlindina. Þvert á móti snýst þetta um hvernig megi veðsetja óveidda fiska í hafi.

Hvernig væri að menn bæru saman mismunandi kerfi og hvernig þau hafa virkað?  Fljótlegt er að sjá að upptaka ESB kerfisins væri að fara úr öskunni í eldinn.  En hvað með færeyska og rússneska kerfið er TABOO að ræða það? Svo virðist mér vera og svarið liggur ef til vill í "íslenska efnahagsundrinu" krosseignatengslunum, yfirveðsetningum og "besta fiskveiðikerfi í heimi", sem skilar oftast færri fiskum á land. 

Meðan við látum kvóta stjórna veiðunum (og brottkasti)

Þá láta þeir veiðarnar stjórna kvótanum.

Reyndar mætti hugsa sér blöndu af þessum tveim leiðum, því vandséð er að hægt sé að fræðast um veiðiþol nema með veiðum.

[Sigurður Þórðarson, 26.4.2012 kl. 15:44]

Á breiðsíðum dagblaðanna sjáum við greiningardeildir bankanna gera "athugasemdir við breytt fiskveiðistjórnarkerfi"  Hundruðum milljóna hefur verið varið í PR stofur, fréttamenn og PR menn gerðir út til annarra heimsálfa. LÍÚ fjármagna svo dæmi séu nefnd tvær sérkennilegar stöður  í HÍ til þess að hafa áhrif á umræðuna.  Nánar tiltekið afstýra því að valkostir séu skoðaðir.

Í stuttu máli snýst réttugsunin ekki út á fiskveiðar heldur veðsetningar.  

[Ólafur Örn Jónsson, 26.4.2012 kl. 22:20]

Það er greinilegt á þeim pistlum sem komið hafa fram hér að sátt um Kvótakerfið er ekki í augsýn eftir 28 ár. Eins og ég hef sagt þá eigum við sóknarmark Matta Bjarna sem sátt var um. Og til að svara Hreini varðandi minni veiðiheimidir þá ræðst afli í Sóknarmarki af afköstum áhafna. Og bestu áhafir safnast á bestu skipin sem skila góðri vöru á markaðina og fá hæsta verð og mest til skipta.

Talandi um sátt þá var góð sátt um Sóknarmarkið sem var þróað í samvinnu við sjómenn og var orðið skilvirkt og mannvænt. Auka nótt hjá konunni var of velþegin

Þjóðin hefur nú orðið vitni að grímulausu ofbeldi þar sem landanir eru notaðir til að þrýsta á stofnanir þjóðarinnar sem eru að framfylgja lögum lansins. Nú eigum við að taka völdin af Alþingi og fólkið á að sjá um allar ákvarðanir varðandi fiskveiðistjórnina. Stjórnmálamönnum er ekki treystandi vegna spillingar og hagsmunapots. Fiskveiðistjórn er of stórt hagsmuna mál þjóðarinnar til að láta það fara sömu leið og bankanna.