Rangur fréttaflutningur RÚV - Ruglar saman skuldastöðu og greiðsluvanda

Vegna fréttar á RÚV um að tillögur Hagsmunasamtaka heimilanna nýtist bara 1.500 heimilum í skuldavanda, þá vil ég taka eftirfarandi fram:

Tillögur Hagsmunasamtaka heimilanna nýtast yfir 20.000 heimilum í skuldavanda, en bæta stöðu um 1.500 heimilum í alvarlegum greiðsluvanda.  Á þessu er mikill munur.  Aðeins ein önnur tillaga nýtist jafn mörgum heimilum í skuldavanda, þ.e. tillaga um að lækka skuldir að 100% af fasteignamati eigna, og aðeins tvær nýtast fleirum í alvarlegum greiðsluvanda, þ.e. sértæk skuldaaðlögun sem þegar er boðið upp á og lækkun vaxta í 3%, en hún er jafnframt dýrasta tillagan sem metin var.

Það er síðan annað mál hvort við viljum hjálpa öllum sem eru í skuldavanda, þar sem í þeim hópi er mjög stór hópur, sem er hreinlega með húsnæðisskuldir upp á punt eða vegna þess að það var hagstæðara fyrir viðkomandi að taka húsnæðislán en að flytja peninga sína úr öðrum fjárfestingum!  Yfir 3.500 fjölskyldur eru í þessari stöðu.

Því er einnig haldið fram að sértæk skuldaaðlögun muni nýtast best, en sértæk skuldaaðlögun er ekkert annað en eignaupptaka.  Hún gengur út á að fólk losi sig við eignir til að eiga fyrir stökkbreyttum skuldum.  Ekki á leiðrétta neitt fyrr en búið er að hafa af fólki flestar eignir á niðursettu verði.  Viljum við virkilega svipta tug þúsundir manna afrakstri ævistarfs síns?  Ef svo er, þá vitum við jafnframt að landflótti mun stóraukast og kreppan mun dýpka.  Verði þeim að góðu sem vilja þetta réttlæti.

Í færslu hér um daginn sagði ég að engin ein leið bætti stöðu allra.  Ég hef ekki skipt um skoðun. Samkvæmt gögnum sem nefndin vann með eiga nokkur þúsund heimil ekki fyrir lágmarksneyslu samkvæmt neysluviðmiðum.  Einhverjir í þessum hópi eru neyslugrennri en viðmiðin segja til um og er það bara mjög gott, en aðrir eru upp á matargjafir eða náð og miskunn annarra komnir.  Á bilinu 10.700 til 17.700 fjölskyldur eiga ekki fyrir reiknuðum afborgunum fasteignalána, hvað þá afborgunum annarra skulda.  (Lægri talan miðast við lægra neysluviðmið.)  Þær tillögur sem skoðaðar voru munu áfram skilja stærstan hluta þessa hóps eftir á köldum klaka.  Hans bíður lítið annað en gjaldþrot og röðin eftir matargjöfum.

Stjórnvöld verða að vakna til lífsins um alvarlegan vanda margra heimila.  Hvert er það þjóðfélag sem við ætlum að bjóða börnunum okkar?

10.700 heimili í greiðsluvanda

Athugasemdir

[Aðalsteinn Agnarsson, 10.11.2010 kl. 20:57]

Mætum á Austurvöll kl. 16.00, minnum Jóhönnu á loforð

sem hún gaf okkur, Frjálsar handfæra veiðar, sem leysa

fátæktar og atvinnu vanda Íslendinga, ókeypis!

[Sigurður Sigurðsson, 10.11.2010 kl. 21:01]

Góð færsla að venju. Rúv er eins og venjulega að matreiða fréttir í samræmi við óskir stjórnvalda.

[Gunnar Skúli Ármannsson, 10.11.2010 kl. 21:28]

Ég er búinn að taka hattinn svo oft ofan fyrir ykkur í HH að hann er frosinn. Takk fyrir eljuna.

Núna eru það sennilega tunnurnar sem taka við.

[Neytandi (IP-tala skráð) 10.11.2010 kl. 22:01]

Takk fyrir góða færslu Marinó

Segðu okkur annas eitt; afhverju er alltaf talað um greiðsluvanda en sjaldan sem aldrei talað um skuldavanda í fjölmiðlum ?

Ég þekki fáa sem eru hættir að standa skil af húsnæðislánum þótt  margir ráði vissulega ekki við greiðslurnar og séu komnir í vanskil. 

Hinsvegar þekki ég marga sem enn greiða af lánum en eru að gefast upp.  Fólk nennir þessu ströggli í ákveðinn tíma en þegar ekkert ljós er við enda gangsins þá endum við sem erum ekki enn í vanskilum á því að gefast upp !

Það á að ræða um skuldavanda sem innifelur bæði greiðsluvanda og yfirveðsetningu.  Það má ekki gleyma því að allir sem voru með veðsetningu yfir 60% af áætluðu söluverði 2007 eru í dag yfirveðsettir og hvað þá ef fasteignaverð lækkar um önnur 20% til viðbótar !

Er það í hag þjóðarinnar og bankanna að þetta "óráðsíufólk" eins og sumir í VG hafa nefnt það, sjái engan tilgang lengur í að halda áfram greiðslum og greiðsluvilji hverfur ?

Það kunna fleiri á excel en sérfræðingar bankanna og ríkisstjórnarinnar !  Hver og einn verður að hugsa um sinn framtíðarhag.  Ef það á að halda áfram til streitu þá hættum við einfaldlega að greiða og tökum gjaldþroti.  Það er mun hagstæðari leið til næstu 10 ára en halda þessarri vitleysu áfram.

[Edda Karlsdóttir, 10.11.2010 kl. 22:09]

Það er alveg með ólíkindum hvernig ríkisstjórninni tekst að raka saman svokölluðum hagfræðingum og spekingum sem reikna og reikna vikum saman og ekkert kemur út sem gagnast skuldsettum heimilum. Í Kastljósinu var talað um hvaða aðgerð væri hagkvæmust rétt eins og verið væri að fara í gegn um bestu tilboðin á útsölum í Kringlunni eða Smáralind. Nýjasti spekingurinn með voðalega "kjút" spékoppa, útskýrði tilboðin og brosti sínu breiðasta og þóttist jafnframt engin áhrif hafa á hvaða niðurstaða væri valin, starfar þó sem ráðgjafi á sviði efnahags- og atvinnumála fyrir forsætisráðherra! Auðvitað er hagkvæmast fyrir bankana og lífeyrissjóðina að gera lítið fyrir heimilin, það segir sig sjálft!! Þeir halda áfram að hirða til sín allt sem þeir geta. Hélt samt að umræðan ætti ekki að snúast um hvað væri best fyrir þær stofnanir heldur það fólk sem býr ennþá í þessu landi, hefur komið sér upp húsnæði og hefur engan áhuga á að láta það af hendi til banka eða annarra lánastofnana og þurfa síðan að fara í leiguhúsnæði sem vafalaust verður í eigu bankanna.  Lítið réttlæti í því!

[Marinó G. Njálsson, 10.11.2010 kl. 22:24]

Neytandi, yfirskuldsetning er ekki vandamál nema annað af tvennu komi til:

1.  Fólk hafi ekki efni á að greiða af lánum sínum og þá er það greiðsluvandi ekki skuldavandi.

2.  Fólk sé að selja eign sína, en getur það ekki vegna yfirskuldsetningar og þá er það skuldavandi.

Í reynd eru því mjög fáir í skuldavanda, en þess stærri hópur í greiðsluvanda.  Auk þess er mjög margt fólk sem er með yfirveðsetningu í yfirvofandi greiðsluvanda, það hefur dregið mjög mikið úr útgjöldum sínum eða gengið á sparnað.  Loks er allstór hópur fólks sem á bara ágætlega auðvelt með að greiða af öllum sínum lánum án tillits til skuldsetningar.

Mín skoðun er að grípa þarf til aðgerða til að bjarga fyrstu tveimur hópunum með verulegri leiðréttingu lána, þeir sem eru í yfirvofandi greiðsluvanda þurfa hógværa leiðréttingu í dúr við tillögur HH, en síðasti hópurinn verður líklegast að sitja uppi með sína stöðu án leiðréttingar.  Málið er að bankarnir vilja bæta stöðu allar sem eru með yfirveðsetningu án tillits til efnahags.

Edda, hann Sigurður er reyndar allur af vilja gerður, en það er yfirmaður hans sem ræður ferðinni, þ.e. Jóhanna.

Við verðum að skilja að meðan heimilin eru í þessar spennutreyju mun hærri greiðslubyrði en þau ráða með góðu móti við, þá verður enginn bati í hagkerfinu.  Tjón lánveitenda mun ekkert gera annað en að aukast.  Það hlýtur að vera betra fyrir fjármálafyrirtæki að lántaki greiði sem nemur 60% af greiðslu, en að hann greiði ekki neitt.   Markmið allra aðgerða á að vera að færa sem mest af lánum úr því að vera óvirk (þ.e. ekki er verið að greiða af þeim) yfir í að vera virk.  Annað markmið þessu skylt í flestum tilfellum er að heimilin í landinu eiga að geta séð sér farborða.  Ef við klikkum á þessum tveimur markmiðum, þá er leikurinn tapaður.

[Neytandi (IP-tala skráð) 10.11.2010 kl. 22:36]

Sæll Marínó,

Nú er ég ekki að skilja þig...

Þessi fámenni hópur sem er í skuldavanda er greinilega bara í kringum mig.  Þú hefur tekjur í dag til að standa undir greiðslum en það er ekki ávísun á tekjur morgundagsins !   Það er stutt í atvinnuleysi, það getur skollið á þér á morgun, eftir ár o.s.frv.  Margir eru fastir í sínu húsnæði, geta hvorki stækkað við sig né minnkað þótt breytingar hafi orðið á heimilishögum. 

Að lokum, ég sé ekki að margir séu tilbúnir að sitja í skuldafangelsi árum saman og sjá ekki fram á að hafa neinn möguleika til þess að eignast neitt í þínu húsnæði og geta þig hvergi hreyft !

[Marinó G. Njálsson, 10.11.2010 kl. 22:44]

Neytandi, lestu það sem ég skrifa.  Við erum ekki ósammála, bara köllum hlutina mismunandi nöfnum.  Það sem ég er að segja, er að yfirskuldsetning (sem þú kallar skuldavanda) er ekki skuldavandi nema greiðsluvandi fylgi.  Þetta er því fyrst og fremst greiðsluvandi.  Eða ert þú að segja, að ef fasteignamat hækkaði um 30%, þá hætti fólki að vera í vanda?  Sá sem er í greiðsluvanda er það án tillits til skuldsetningar.  Mér sýnist sem fólkið í kringum þig sé einmitt í greiðsluvanda eða yfirvofandi greiðsluvanda vegna tekna sinna.

Ég er alveg sammála þér varðandi skuldafangelsið.  Það er framtíð til að fagna.

[Sigurður Sigurðsson, 10.11.2010 kl. 22:59]

Ansi merkilegur punkur hjá þér með yfirmann Sigurðar. Er það staðreynd að Jóhanna sé hörðust á móti því að leiðrétta skuldir heimilana.

Er þá ekki morgun ljóst að það verður að "tunna" hana úr forsætisráðuneytinu. 

[Neytandi (IP-tala skráð) 10.11.2010 kl. 22:59]

Jæja, þá skil ég þig betur.

Ég vill hinsvegar meina að við séum í skuldafangelsi ef skuldir eru umfram það sem fæst fyrir eignina í dag.  Aðgerðir nú þurfa að miða að því ná til flestra; ekki skilja eftir eftir þá sem eru eru með erlend lán og vel yfirveðsettar eignir eingöngu vegna þess að þeir geti greitt í dag.

Eins og ég nefndi, þú verður að geta séð leið út.  Hafa möguelika á því að selja ef þú vilt eða halda áfram að greiða.  Ef ekkert er gert fyrir þennan hóp þá er ég viss um að hann gefst upp og bætist við í vanskilahópinn.  Hópurinn er ekki í greiðsluvanda í dag, hann sér einfaldlega að það er betra að fara í gjaldþrot. Hætta að greiða, safna pening á meðan og leigja næstu árin en að standa kannski uppi eftir 3 - 5 ár með þá hugsanlega 150% veðsetningu á markaðsvirði eignar.  Hvað ertu lengi að greiða það upp ????

[Marinó G. Njálsson, 10.11.2010 kl. 23:02]

Sigurður, vandinn er sá að við fengum ekkert erindisbréf og því var aldrei almennilega ljóst hvert hlutverk hópsins var.  Það breyttist miðað við okkar upphaflega skilning sl. laugardag og varð það til þess að efni sem hafði verið unnið fór ekki inn í skýrsluna.

[Marinó G. Njálsson, 10.11.2010 kl. 23:04]

Neytandi, þess vegna tel ég að finna þurfi leið fyrir fólk sem er með yfirveðsetningu og vill selja, þó svo að það hafi haft næga greiðslugetu.

[Neytandi (IP-tala skráð) 10.11.2010 kl. 23:08]

P.s.  Eða í raun; hvað kemurðu til með að greiða mikið á lífleiðinni versus það að hætta greiðslum, taka gjaldþroti og byrja uppá nýtt.  Tala ekki um ef þú tekur 2 ára gjaldþrotið og kaupir eftir 2 -3 ár að nýju þegar fasteignaverð á að vera í lágmarki.  Þetta er það sem ég nefni þegar ég tala um Excel æfingar sérfræðinga.

[Sigurður Sigurðsson, 10.11.2010 kl. 23:17]

Þetta efni sem ekki fékk að fara inn í skýrsluna verður það gert opinbert eða verður þetta allt í sama opna og gagnsæja ferlinu sem er ástundað grimmt af norrænu velferðarstjórninni

[Marinó G. Njálsson, 10.11.2010 kl. 23:22]

Sigurður, ég mun birta ýmislegt sem ég hefði viljað sjá í skýrslunni auk fleiri atriða, sem aldrei náðist að ræða um.

[Þorsteinn Siglaugsson, 11.11.2010 kl. 09:22]

Það var einkennilegt að heyra í fréttum að einungis 1500 heimili hefðu hag af almennri lækkun skulda. Þau eru auðvitað langtum fleiri eins og þú bendir réttilega á.

Vandinn er aftur sá að niðurfellingin er dýr. Megnið af húsnæðislánum fólks kemur frá Íbúðalánasjóði og lækkun þeirra verður ríkið að fjármagna.

Ég held að menn verði að horfa framan í þessar tvær staðreyndir ef einhver skynsamleg niðurstaða á að fást í þetta mál. Það gengur ekki að annar aðilinn haldi því fram að lausn hins aðilans gagnist næstum engum og hinn aðilinn haldi því fram að hún kosti næstum ekkert.

[Billi bilaði, 11.11.2010 kl. 09:59]

Og alltaf kemst stjórnin upp með að kalla þetta aðstoð við fólk í vanda (alls konar fyrir aumingja), í stað þess að leiðrétta glæpi framkvæmda af vinum þeirra.

Frekar býð ég syndinni í kaffi en þessu fjórflokkspakki.

[Hallur Magnússon, 11.11.2010 kl. 14:21]

Því miður er "misskilningurinn" að líkindum ekki misskilningur heldur tilraun til blekkingar.

[Hallur Magnússon, 11.11.2010 kl. 14:48]

Sambærileg pólitísk "frétt" er frétt á visir.is undir fyrirsögninni: 

Helmingur vill stjórnarflokkana áfram við ríkisstjórnarborðið

þegar eðlileg fyrirsögn væri:

Ríkisstjórnin nýtur einungis stuðning 21,7% kjósenda

http://visir.is/helmingur-vill-stjornarflokkana-afram-vid-rikisstjornarbordid/article/2010111299739 

Raunverulega fréttin er  að núverandi ríkisstjórnnýtur nýtur einungis stuðnings 21,7% kjósenda - en visir.is reynir eftir megni að leyna þeirri staðreynd og setur upp jákvæða fyrirsögn sem nánast er fölsun!

[Jón Aðalsteinn Jónsson, 11.11.2010 kl. 23:04]

Erum við ekki ríkið. Lækkun lána verður ríkið að fjármagna er oft sagt en hverjir fjármagna hækkunina er það ekki við það er ríkið.
Nema náttúrulega að ríkið sé Jóhanna og sé orðin eins og konungurinn sem sagði ríkið það er ég.

Ég veit ekki annað en að ég sé hluti af þessu ríki og ég veit ekki til þess að ég hafi tekið lán í uppsveiflunni neitaði þeim meira að segja og afþakkaði fjölda tilboða upp lánabreytingar frá þjónustufulltrúum sem að skildu ekkert í vitleysingnum að vera svona einfaldur.

Samt hef ég nú orðið fyrir því eins og margir aðrir þó ég sé bæði tryggður og svo gætinn að ég er með kerfi frá vottuðu eftirlitsbatteríi að það hefur verið ráðist inn í líf mitt og öll eignamyndun mín í langan tíma þurrkuð upp og ekki nóg með það heldur skilst mér að ég sé flokkaður sem óreiðupési í fjármálum eins og margir aðrir í minni stöðu af því að ég er ekki tilbúin til að kokgleypa þetta og vill ekki borga hluti sem að ég tel mér beri engin skilda til að borga.

[K (IP-tala skráð) 12.11.2010 kl. 10:55]

www.austurvollur.is