Skýlaus krafa að heimilin njóti alls afsláttarins

Ég vil byrja á því að þakka Breka Karlssyni fyrir að vekja athygli á þessari vitleysu.

Samkvæmt gögnum Seðlabankans, sem Breki vísar í, voru yfirdráttarlán í íslenskum krónu 251,5 milljarðar kr. í september 2008, en stóðu í 129,7 milljörðum þremur mánuðum síðar.  Hlutur heimilanna var um þriðjungur af þessari tölu, þ.e. var í september 2008 78,3 milljarðar og hafði lækkað í 46,7 milljarða í desember sama ár sem er lækkun upp á 40,4%.  Þetta er bara eitt af mörgu torkennilegu sem gerðist á þessum afdrifaríku mánuðum.  Langar mig að draga hér fram nokkrar tölur, sem tengjast skuldum heimilanna við bankakerfið, úr gögnum Seðlabankans.  Í töflunni birti ég útlán alls og síðan útlán til heimilanna.

HAGTÖLUR SEÐLABANKANS
Flokkun útlána innlánsstofnana
M.kr	des.09	des.08	sep.08	Lækkun sept - des 08
Innlendir aðilar, alls (liðir 1-9)	1.678.578	1.963.161	4.786.249	59%
Heimili	476.012	558.050	1.032.026	46%
þ.a. íbúðalán	248.451	299.387	606.494	51%
1   Greiddar óinnleystar ábyrgðir	1.929	806	826	2%
Heimili	8	3	1	Hækkun
2   Yfirdráttarlán	124.903	129.727	251.515	48%
Heimili	47.269	46.658	78.280	40%
3   Víxlar	1.624	35.752	11.463	Hækkun
Heimili	329	654	636	Hækkun
4   Óverðtryggð skuldabréf	226.837	193.519	630.305	69%
Heimili	14.948	17.970	26.724	33%
5   Verðtryggð skuldabréf	491.687	517.841	973.626	47%
Heimili / Households	300.304	344.637	627.091	45%
þ.a. íbúðalán	207.947	241.393	498.941	52%
6   Gengisbundin skuldabréf	885.623	1.194.558	2.855.024	58%
Heimili	105.269	135.570	271.950	50%
þ.a. íbúðalán	40.505	57.994	107.553	46%
7   Eignarleigusamningar	21.332	26.323	57.823	54%
Heimili	4.994	9.361	22.136	58%
8   Gengisbundin yfirdráttarlán	30.293	55.345	110.735	50%
Heimili	2.891	3.196	5.207	39%
* nýjustu tölur eru bráðabirgðatölur
Heimild: Upplýsingasvið SÍ.

Af þessum tölum sést að útlán innlánsstofnana, þ.e. banka og sparisjóða, til heimilanna hafa lækkað verulega í öllum flokkum milli september 2008 og desember sama ár nema í víxlum og greiddum óinnleystum ábyrgðum.  Aðrir liðir lækka á bilinu 33 og upp í 58%, að meðaltali er þetta 46%.  Í einhverjum tilfellum er skýringin sú að hluti lánasafnanna varð eftir í gömlu bönkunum.

Ég verð að viðurkenna, að ég er orðinn ákaflega þreyttur á þessu leikriti sem er í gangi varðandi skuldir heimilanna.  Ítrekað hefur komið fram að útlán heimilanna hafi verið færð frá gömlu bönkunum til þeirra nýju með miklum afslætti, en það má ekki gefa upp hver sá afsláttur er.  Af hverju má ekki koma hreint fram og gefa upp hve stór hluti skulda heimilanna er hjá gömlu bönkunum og hve stór hjá þeim nýju?  Ég hlít t.d. að eiga kröfu á því sem skuldari að vita hvort ég skuldi Landsbankanum undir heitinu NBI ehf. (þ.e. nýi Landsbankinn) eða Landsbanki Íslands (þ.e. gamla Landsbankanum).  Ég verð að viðurkenna, að ég hef ekki hugmynd um það og það kemur ekki fram í neinum gögnum sem ég hef undir höndum.  Ég fékk heldur enga tilkynningu frá bankanum, þar sem fram kom að tilteknar fjárskuldbindingar mínar hafi flust á milli bankanna.  Eina sem ég hef séð er það sem fram hefur komið í fjölmiðlum og hugsanlega tilkynning á vefsíðu bankans.  Það hlítur að vera eðlileg krafa að viðskiptavinir viti hver er kröfuhafinn.

En vegna þeirra upplýsinga sem koma fram í gögnum Seðlabankans vil ég minna á þau ummæli Marks Flanagans fulltrúa AGS, að AGS ætlist til þess að bankarnir láti allan afslátt, sem þeir hafa fengið vegna lána heimila, ganga til heimilanna.  Hvorki krónu minna né krónu meira.  Ég tek það síðan fram, að ég kaupi ekki þá skýringu að núvirðing lána með bókhaldsbrellu éti uppi stærstan hluta þessa afsláttar.  Þegar höfuðstóll er lækkaður um 25% en vextir hækkaðir um 4-6%, ef ekki meira, er lánið núvirt á sléttu, þar sem greiðslubyrði lánsins breytist ekki neitt.  Bankinn fær sama flæði inn, munurinn er að hærra hlutfall greiðslunnar fellur undir vaxtahlutann.  En með einhverjum bókhaldsbrellum, þá finna menn út að lækkun höfuðstóls um 25% þýði 30% lækkun lánsins á núvirði!  Því miður, ég kaupi þetta ekki.

Nýju bankarnir fengu yfirdráttinn með afslætti

Athugasemdir

[VJ (IP-tala skráð) 29.5.2010 kl. 19:47]

Sæll

Þú segir 'Ég verð að viðurkenna, að ég er orðinn ákaflega þreyttur á þessu leikriti sem er í gangi varðandi skuldir heimilanna.´
Ég er líka orðinn mjög þreyttur og eins finn ég fyrir ákveðnri uppgjöf og það er eins og við ætlum að láta þetta að einhverju leiti yfir okkur ganga. Við vitum að við erum að fara lengri leiðina, því við vitum að þetta mun aldrei ganga upp. Ekki heldur fyrir þá stjórnmálamenn sem við höfum kosið yfir okkur sem ætla að láta reyna á að þetta muni bara gang yfir. Að við munum bara taka þessu ráni eins og hverju öðru hundsbiti. Það verður ekki. Hvað getum við gert, hvernig getum við staðið saman?

[Guðmundur Ásgeirsson, 29.5.2010 kl. 21:17]

Við búum í illa skrifuðu leikriti þar sem leikararnir eru óæfðir, hvíslarinn er fullur og leikstjórinn löngu stunginn af, en leiktjöldin standa í ljósum logum og hrynja allt um kring á meðan áhorfendur eru smám saman byrjaðir að yfirgefa sýninguna.

Ætli það hafi verið kannað hver yrðu áhrifin ef byrjað yrði að innheimta allar skuldir hér á raunvirði? Augljóslega hefði það lítil áhrif á hina nýju efnahagsreikninga bankanna, en á hinn bóginn er ég viss um það myndi virka sem vítamínsprauta á efnahagslífið með því að stórauka ráðstöfunartekjur fólks og óbeint skattekjur ríkisins. Ætli menn skorti kannski kjark til að láta verða af þessu eða hvað veldur eiginlega?

Fyrir marga gæti þetta breytt því hvort viðkomandi hafi efni á þaki yfir höfuðið eða þurfi að setjast upp á nákomna til að hafast við. Hversu mörg störf og hversu miklar skattekjur ætli tapist við að leggja niður eitt stk. heimilisrekstur?

[Þorsteinn Briem, 30.5.2010 kl. 02:50]

Marinó.

Þegar fólk tekur lán á það að greiða lánið til baka ásamt raunvöxtum.

Hvorki ég né aðrir hafa áhuga á að lána þér eina milljón króna í eitt ár án þess að fá þessa upphæð til baka ásamt raunvöxtum.

Ef verðbólgan er 5% á ári verð ég því að fá að minnsta kosti 5% vexti á ári ef ég á ekki að tapa á því að lána þér þessa eina milljón króna og verð að fá hærri vexti til að ég hafi áhuga á að lána þér þessa eina milljón króna í eitt ár.

Og sparifjáreigendur hafa að sjálfsögðu engan áhuga á að gefa þér eða öðrum peninga.

Fjölmargir Íslendingar voru með einnar milljónar króna yfirdrátt í bönkum hér fyrir skömmu þegar yfirdráttarvextir voru 24% og ársvextir af einnar milljónar króna yfirdrætti því 240 þúsund krónur á ári, eða um það bil útborguð mánaðarlaun hjá flestum Íslendingum.

Það var nú ekki beinlínis gáfulegt og lántakendur eiga að sjálfsögðu að súpa seyðið af því.

Mér sýnist þú heldur ekki vera beinlínis flæðiskeri staddur þar sem þú varst hér fyrir skömmu, ef ég man rétt, að auglýsa eftir hlutum í nýbyggt hús þitt og skil því engan veginn yfir hverju þú ert að kvarta.

Með kveðju,

[Marinó G. Njálsson, 30.5.2010 kl. 03:08]

Steini, raunvextir geta verið neikvæðir.  Annars tel ég þessar röksemdir þínar ekki halda vatni, þar sem þú ert að segja, að lántaki eigi að bera alla áhættu af láninu, en lánveitandinn enga.

En þess fyrir utan, þá er innlegg þitt ekki að fjalla um eitt eða neitt í færslunni minni.  Hvað fjárhagsstaða mín kemur þessu máli við, er mér síðan óskiljanlegt.  Má ég ekki kvarta af því að ég er að byggja?  Ekki er það burðug röksemd, þó ég taki ekki dýpra í árinni.

[Þorsteinn Briem, 30.5.2010 kl. 03:35]

Marinó.

Sonur minn hefur greitt skólagjöld í Kvikmyndaskóla Íslands, 1,2 milljónir króna á ári, peninga sem hann hafði lagt fyrir frá sex ára aldri.

Finnst þér líklegt og eðlilegt að hann hefði gefið syni þínum, sem einnig hefði verið í Kvikmyndaskólanum og tekið lán fyrir skólagjöldunum, peninga til að kaupa bíl á láni til sjö ára án þess að greiða raunvexti af láninu?!

Ef ég hefði lagt hálfa milljón króna inn á reikning sonar míns fyrir tíu árum og skólagjöld í Kvikmyndaskóla Íslands hefðu þá einnig verið hálf milljón króna en hækkað upp í 1,2 milljónir króna nú vegna verðbólgunnar ættu að sjálfsögðu einnig að vera nú minnsta kosti 1,2 milljónir króna á reikningnum.

Annars hefði sonur minn tapað að eiga þessa upphæð á reikningnum og verðbólgan er ekki honum að kenna.

Ungt og gamalt fólk á stóran hluta sparifjáreignar í landinu og á verðbólguárunum hér á áttunda áratugnum tók fólk sem ekki var á þeim aldri lán að andvirði 20 þúsund íbúða í Reykjavík sem það greiddi ekki til baka.

Þetta finnst þér eðlilegt, ekki koma þér að neinu leyti við og finnst eðlilegt að sonur minn gæfi syni þínum peninga til að kaupa bíl.

[Marinó G. Njálsson, 30.5.2010 kl. 14:54]

Steini, viltu halda þér við efni færslunnar.  Það snýst um að nýju bankarnir hafi fengið afslátt á lánasöfnum heimilanna við flutning þeirra frá þeim gömlu og kröfuna um að heimilin njóti þessa afsláttar.  Hún snýst ekki um að skattgreiðendur eigi að greiða eitt eða neitt, hvað þá að sonur þinn eigi að fórna einhverju af lífgæðum sínum.  Annars er einmitt tryggingin á innstæðunum að kosta skattgreiðendur gríðarlegar upphæðir og erum við ekki búin að bíta úr nálinni með það.

[Guðmundur Ásgeirsson, 31.5.2010 kl. 14:45]

Hjartanlega sammála Marínó.

Mér dettur í hug samlíking: Ef kaupmaður nær hagstæðari innkaupasamningum, ætti hann þá ekki að láta kaupendur vörunnar njóta góðs af því með verðlækkun? Það skilar sér í bættri samkeppnishæfni, aukinni sölu og hagnaði. Þannig græða allir, bæði kaupandi og seljandi, en ekki síst hagkerfið í heild.

Í þessari samlíkingu eru gömlu bankarnir heildsalinn, nýju bankarnir kaupmaðurinn, og neytendur.... tja þeir eru auðvitað bara neytendur. Blekkingin sem bankarnir beita fyrir sig felst hinsvegar í því að telja neytendum trú um að það sé einhver grundvallarmunur á bönkum og öðrum fyrirtækjum, sem geri það að verkum að um þá gildi allt önnur lögmál en þau sem birtast í samlíkingunni. Þetta er í rauninni bara "too big to fail" rökleysan í öðrum búningi.