Sorgleg niðurstaða - Við viljum fagmennsku en bara með réttri niðurstöðu

Ég veit að ég mun ekki afla mér vinsælda með þessari færslu, en mér finnst þessi niðurstaða, að stjórn Bankasýslunnar hafi ákveðið að segja af sér, sorgleg.  Í mínum huga sýnir hún, að við höfum ekkert komist áfram.  Ég get alveg tekið undir að ráðning Páls Magnússonar var ekki það sem flestir vildu sjá, en það er ekkert sem bendir til þess að vinnubrögðin við ráðninguna hafi verið ófagleg.  Raunar verð ég að viðurkenna, sem menntaður á sviði ákvörðunarfræði, þá hef ég ekki séð betra ráðningarferli af þeim sem hafa verið gerð opinber.  Ég segi þetta með þeim fyrirvara, að ég hef bara séð það sem fjallað hefur verið um í fjölmiðlum.

Við getum haft hverjar þær skoðanir sem við viljum á Páli Magnússyni, en mér virðist sem verið sé að kenna honum um eitthvað sem hann afrekaði ekki.  Að láta sér detta í hug að aðstoðarmaður viðskiptaráðherra hafi haft eitthvað með það að gera að S-hópurinn hafi fengið Búnaðarbanka Íslands er nú heldur langt gengið.  Í fyrsta lagi, þá sendi ríkisstjórn Davíðs Oddssonar þetta mál til einkavæðingarnefndarinnar, þar sem það fékk (vonandi) faglega meðferð, og þegar Halldóri og Davíð líkaði ekki niðurstaðan, þá tóku þeir málið yfir ásamt aðstoðarmönnum sínum, Birni Inga og Illuga Gunnarssyni.  Hvorki Páll né Valgerður komu mér vitanlega að málinu eftir það og hef þó lesið það sem segir um það í skýrslu rannsóknarnefndar Alþingis.  Í öðru lagi, þá er ákvörðunarvald Framsóknar ekki hjá aðstoðarmanni ráðherra.  Það er hjá nokkurs konar æðstaráði flokksins, en gert er grín af því að helst sé hægt að átta sig á því hverjir þar sitja með því að fylgjast með fundum Eignarhaldsfélags Samvinnutrygginga nú Gift.  Það er því barnalegt að ætla að refsa Páli Magnússyni fyrir einkavæðingu bankanna.  Hann var í versta falli nytsamt verkfæri, en ákvarðanirnar voru annarra.

Þannig að ráðningarferlið var eins faglegt og frekast er hægt að gera kröfu um og ólíklegt er að Páll hafi ráðið nokkru um að Ólafur Ólafsson fékk að kaupa stóran hluta í Búnaðarbankanum.  (Ekki ætla menn að kenna Páli um Björgólfar eignuðust Landsbankann.)  Þá stendur eftir hvort Páll hafi verið a) hæfur og b) hæfastur.

Varðandi það hvort Páll hafi verið hæfur, þá hef ég ekki hugmynd um það.  Samkvæmt upplýsingum stjórnar Bankasýslunnar, þá stóðst hann hæfiskröfur ásamt þremur öðrum og fór því í viðtöl og próf.  Ef einhver hefur nánari upplýsingar um það hvers vegna hann hefði ekki átt að teljast hæfur, miðað við rökstuðning stjórnar Bankasýslunnar á hæfismati þeirra, þá væri gott að fá að vita það.  Að aðeins fimm hafi sótt um stöðuna, segir ansi margt um starfið. Að einn hafi strax dottið út, segir að ekki voru allir hæfir í starfið og því hefði Páll dottið út á því stigi, ef það hefði verið mat þeirra sem komu að ráðningarferlinu að hann stæðist ekki lágmarkskröfur.  En hann komst upp á næsta stig.

Varðandi það hvort hann var hæfastur, þá hefur Þorsteinn Þorsteinsson, fyrrverandi formaður stjórnar Bankasýslu ríkisins, lýst því nákvæmlega hvernig Páll stóð sig á hinum mismunandi prófum.  Stundum var hann lakastur, stundum næst lakastur, stundum næst bestur og stundum bestur.  Þegar allt var lagt saman, þá reyndist Páll einfaldlega hafa staðið sig best.  Eitt er þó alveg ljóst, að enginn þessarra fjögurra sem voru metnir hæfir, sköruðu afgerandi fram úr.  Við erum því hvorki að tala um að Páll hafi verið áberandi hæfastur eða að einhver annar hafi verið áberandi sístur, a.m.k. hefur ekkert slíkt komið fram.

Gott ákvörðunarferli eykur líkur á góðri útkomu

Eins og áður segir, þá er ég með menntun á sviði  ákvörðunarfræði, þ.e. ég er með tvær gráður í aðgerðarannsóknum frá Stanford háskóla.  Ég sótti nánast alla áfanga í ákvörðunartöku (decision making), ákvörðunargreiningu (decision analysis) og ákvörðunarfræði (decision theory) sem ég vissi af í skólanum.  Eitt af því mikilvægasta sem ég lærði í þessu námi var að láta ekki eigin vilja trufla leiðina að niðurstöðu.  Hafi maður ákveðið að fylgja ferli og það ferli er hafið yfir vafa (a.m.k. eins hafið yfir hann og hægt er), þá verður maður að sætta sig við það sem út úr ferlinu kemur.  Þannig komst ég að því við vinnu lokaverkefnis míns, þvert á allt sem mér hafði dottið í hug áður, að ekki væri alltaf hagkvæmt að virkja vatnsföll og jarðgufu til að selja rafmagnið til stóriðju.  Verðið fyrir rafmagnið skipti meira máli.  Landsvirkjun líkaði ekki niðurstaðan haustið 1988, en núverandi forstjóri áttar sig á þessum sannindum.  Þar leiddi, sem sagt, ferlið mig að niðurstöðu sem mér hafði ekki hugkvæmst áður.  Hvað átti ég að gera?  Afneita niðurstöðunni, breyta ferlinu og vonast til að fá aðra niðurstöðu?  Nei, ég aftur framkvæmdi næmnisathuganir á niðurstöðunni og skoðaði hvað þyrfti að gerast svo niðurstaðan breyttist.  En niðurstaðan stóð óhögguð og hún fór í skýrsluna mína ásamt útkomu næmnisathugana.  Í dag er þetta viðurkennd staðreynd.

Margt er líkt með þessari reynslu minni og niðurstöðu stjórnar Bankasýslunnar.  Menn settu upp ferli og keyrðu umsækjendur í gegn um það.  Og út kom að Páll Magnússon var metinn hæfastur.  Hvað átti stjórn Bankasýslunnar að gera?  Átti það að vera gamla Ísland, þar sem bara þeir sem eru þóknanlegir valdhöfunum sleppa í gegn um nálaraugað eða átti það að vera nýja Ísland, þar sem allir eru jafnir gagnvart því ferli sem var notað.  (Ég hef séð menn ýja að, að ferlinu hafi verið breytt til að fá fram þessa niðurstöðu.  Auðvitað er ekki hægt að útiloka slíkt, en segja slíkar vangaveltur ekki meira um hvað viðkomandi dettur í hug, en hvað öðrum dettur í hug.)  Kannski var framkvæmd næmisgreining á niðurstöðunni til að sjá hve mikið einstakar útkomur eða vægi þeirra þyrftu að breytast svo niðurstaðan breyttist.  Það veit ég ekki, en það hefði getað bæði styrkt og veikt þá ákvörðun að ráða Pál.

Nýja Ísland eða gamla Ísland

Ég held að stjórn Bankasýslunnar hafi mátt vita að ráðning Páls yrði umdeild.  Samt var ákveðið að fylgja niðurstöðu ferlisins.   Ég get ekki séð annað, en að með því væri verið að sýna vandaða stjórnsýslu.  Verið var að kveðja gamla Ísland, þar sem niðurstöðum var breytt til samræmis við pólitískan vilja ríkisstjórnarinnar eða eitthvað þess háttar.  Vissulega hefði enginn hreyft nein andmæli fyrir Páls hönd, ef hann hefði ekki fengið stöðuna.  Á sama hátt er ekki verið að taka upp hanskann fyrir hönd eins sérstaks umsækjanda í því fjölmiðla- og bloggheimafári, sem gengið hefur yfir.  Allt hefur snúist um að Páll sé vanhæfur vegna þess að hann aðstoðaði Valgerði Sverrisdóttur árið 2003 og að stjórn Bankasýslunnar hafi dregið taum Páls vegna fyrri samskipta formanns stjórnar og Páls fyrir langa löngu.

Alveg er ljóst, að ekki er möguleiki að ráðning Páls hafi veirð pólitísk nema í gangi sé risastórt samsæri.  Verið sé að launa Framsókn fyrir stuðning við eitthvað sem ekki er ljóst ennþá hvað er.  Einnig er ljóst að Steingrímur J. hefur ekki verið að koma "sínum manni" að í stöðuna.  Hann gerði það ekki þegar Elín Jónsdóttir var ráðin og gerði það ekki heldur núna.  (Svona út frá kómísku hliðinni, þá er gott að vinna fyrir Kópavog, ætli menn að komast í forstjórastól Bankasýslunnar.  Elín var tilsjónarmaður með Lífeyrissjóði starfsmanna Kópavaogsbæjar og Páll er bæjarritari í Kópavogi.)  Ekki er Páll stuðningsmaður ríkisstjórnarinnar, þannig að sú tenging er farin.  Við getum því nokkuð örugglega útilokað pólitíska spillingu.

Mér sýnist flest benda til þess að ákvörðun Bankasýslunnar hafi verið tekin á hreinum faglegum forsendum.  Þá á ég við faglegum út frá aðferðafræði mannauðsstjórnunar.  Stillt var upp ferli, því fylgt eftir og ákvörðun um ráðningu byggð á því.  Að ráðast á stjórn Bankasýslunnar fyrir að vera fagleg er hreinlega ósanngjarnt.  Ég viðurkenni alveg, að þegar ég sá nafn Páls á lista yfir umsækjendur, þá átti ég ekki von á því að hann fengi djobbið.  Reyndin var önnur.

Eru allir bankamenn vanhæfir?

Mér finnst það hrein kaldhæðni, að loksins þegar einhver aðili vandar sig af slíkri kostgæfni við ráðniningarferli, eins og stjórn Bankasýslunnar virðist hafa gert, þá hrökklast hún frá.  Menn kalla hana vanhæfa og í henni hafi setið vanhæft fólk vegna þess m.a. að það hafi tengst gömlu bönkunum.  Steinunn Þórðardóttir fær á sig blammeringar sem standast ekki einu sinni skoðun og síðan er vitnað til þess að hún hafi starfað hjá Íslandsbanka II/Glitni.  Höfum í huga, að nær allir sem hafa alvöru þekkingu á bankamálum hér á landi, eru með tengsl við gamla fjármálakerfið.  Hinir eru svo ný byrjaðir í bransanum að þeir hafa ekki reynsluna til að taka að sér stjórnarstörf fyrir Bankasýsluna.  Hvað eigum við að gera í þessari stöðu?  Hvert eigum við að sækja hæfa einstaklinga?

Vandinn er ærinn og fyrst fyrrverandi stjórn Bankasýslunnar var talin vanhæf, þá fæ ég ekki betur séð en á hann hafi bætt.  Arion banki og Landsbankinn sóttu menn utan bankakerfisins til að gerast bankastjórar.  Ég hef heyrt ákaflega skiptar skoðanir á því hvernig það hefur tekist.  Um báða er sagt að ljóst sé að þá vanti reynslu af bankamálum.  Ég lít á það sem hrós, en ég held að undirmenn þeirra líti á það sem ókost.  Hæfisskilyrði stjórnarmanna í Bankasýslunni er að viðkomandi hafi þekkingu og reynslu tengda fjármálakerfinu.  Hvar er það fólk hér á landi sem er jafnframt "hreint" af hruninu?  Ég hreinlega veit það ekki.  Menn hafa lagt það til að sækja fólk til útlanda, en er ástandið eitthvað betra þar?  Allur fjármálaheimurinn er svo samofinn og þar sem hann er meira og minna allur í bulli, þá hefur fækkað allverulega í hópi "æskilegra".  Næst er að spyrja hvort fólk vilji setjast í þessi heitu sæti, þar sem ákvarðanir sem ekki þóknast fjöldanum munu leiða til þess að dregnar eru upp sögur um afglöp fjölskyldumeðlima.

Ég held að við verðum að fara að slaka aðeins á.  Gefið var út opið skotleyfi á mig fyrir tæpu ári, þar sem ég vogaði mér að krefjast þess að unnið væri af heilindum.   Fylgt væri réttum ferlum við úrlausn mála, en ekki ferlum sem hentuðu bönkunum.   Í dag var það stjórnarmaður í Bankasýslunni sem fékk skothríðina yfir sig, af þeirri einni ástæðu, að hún vann af heilindum.  Hvernig ætlum við að fá besta fólkið til að stíga fram og taka þátt í endurreisninni, ef ein "röng" ákvörðun verður til þess að viðkomandi er tekinn af lífi í fjölmiðlum eða bloggheimum.  Ef þetta er nýja Ísland, má ég þá biðja um það gamla aftur.

Stjórn Bankasýslu vill hætta

Athugasemdir

[Arnór Baldvinsson, 24.10.2011 kl. 23:47]

Sæll Marinó,

Ég er sammála, mér finnst þetta sorgleg niðurstaða.  Ég hef ekki hugmynd um hver þessi Páll Magnússon er, man ekki eftir að hafa heyrt talað um hann fyrr en þessi ráðning var ákveðin.  En mér finnst alveg fráleitt að ráðherrar og alþingismenn geti komið mönnum úr embættum með öskrum og ópum á opinberum vetvangi.  Með hótunum um að setja lög sem yrðu til þess að þessi maður gæti ekki haldið starfi sem hann hafði verið ráðinn í.  Eru engin takmörk fyrir því hve lágt ráðherrar og þingmenn eru tilbúnir til þess að lúta til þess að hafa sitt fram?  Fyrir mig þá setti Ísland niður við þessi læti og mér finnst alveg með eindæmum að svona lagað geti viðgengist.  Hinsvegar sé ég ekki hvernig stjórn þessarar stofnunar getur starfað áfram og jafnvel starfsfólk. 

Kveðja,

[Sigurdur Sigurdarson (IP-tala skráð) 25.10.2011 kl. 00:01]

Góður rífandi góður pistill, mikill eldmóður. Hrifinn af því.

[Jón Baldur Lorange, 25.10.2011 kl. 00:04]

Þú gleymir aðalatriðinu Marinó að mínu áliti. Það er þetta. Á næstunni fer í gang þriðja einkavæðingarlota banka. Það á að einkavæða Landsbanka og hluti ríkisins í Arion og Íslandsbanka. Að hafa þá forstjóra yfir Bankasýslu ríkisins sem er margtengdur inn í vef fyrrverandi ráðherra Framsóknarflokksins, sem áttu þátt í að taka ákvarðanir um fyrstu einkavæðingu bankanna, er náttúrulega absúrd. Það getur ekki verið hluti af Nýja Íslandi, sem þú gerir grein fyrir í pistli þínum, að hafa í forstjórastóli nokkurn þann sem tengist fyrri einkavæðingum. Þetta segi ég burt sé frá hvort Páll hafi verið hæfisti umsækjandinn, heldur skiptir máli trúverðugleiki í þeim miklvægu störfum sem framundan eru hjá Bankasýslunni. Við megum ekki við tortryggni eða sögusögnum um vinavæðingu.  

[Sigurður Haraldsson, 25.10.2011 kl. 00:08]

Samála þér Jón.

[Billi bilaði, 25.10.2011 kl. 00:09]

Ég er nú oftar sammála þér heldur en Teiti Atlasyni, en þú virðist skauta nokkuð létt fram hjá punktum sem mér finnst mikilsverðir og Teitur hefur bent á.

Það er t.d. ekki hægt að segja í einu máli að aðstoðarmaður ráðherra sé innsti koppur í búri og í öðru máli að hann hafi ekkert um mál að segja.

Það er líka dæmi um afskaplega mikla menntunarfátækt á Íslandi ef guðfræðingur er hæfasti maðurinn í starf þar sem er lögbundið að þekking SKULI vera góð (i.e. menntun skuli vera til staðar) á fjármálavafstri.

Það að viðkomandi sé vanhæfur í öllum málum eins af þrem bönkum sem hann á að vinna með er líka atriði sem hringir háværum bjöllum.

Það að fullyrða síðan að maðurinn sé hæfastur þegar búið er að sýna fram á í töflu sem útbúin er skv. upplýsingum frá BR varðandi það hvernig menn stóðu sig að það er alls ekki augljóst, og greinilega ekki hvað varðar þá lagaSKYLDU sem SKAL horfa til, er ekki, eins og þú segir sjálfur, líklegt til vinsælda.

Ég tel það afargott að stjórn BR hafi sagt af sér í dag, bæði m.t.t. þess að einn stjórnarmeðlima er í óðaönn að stofna nýjan banka (innherjaupplýsingar?) þó viðkomandi segist ekki vera að veita neina ráðgjöf í gegnum sænska fyrirtækið sitt, og einnig fyrir þann hroka sem sýndur er í uppsagnartilkynningunni og því að veita ekki viðtöl um það.

Vonandi læra menn af þessu að þjóðin lætur ekki bjóða sér hvað sem er. Vonandi læra þeir það þó ekki á þann hátt að þeir verði ennþá undirförulli við það að svíða út úr okkur síðustu eignirnar.

[ASE (IP-tala skráð) 25.10.2011 kl. 00:20]

Finnst þú færa mjög góð rök fyrir máli þínu og get á engan hátt verið á móti faglegum vinnubrögðum við ráðningar... bara er ekki nógu pólitísk til að finnast neitt annað en hæfni skipta máli!

Það sem hefur hins vegar "pirrað" mig í þessu máli (eins og held reyndar mun fleiri) er að já "Stundum var hann lakastur, stundum næst lakastur, stundum næst bestur og stundum bestur" ....

EN...  og þú leiðréttir mig ef ég hef rangt fyrir mér - hann var bara einu sinni metinn hæfastur og það var í "huglæga getuprófinu"...  Sorry, maður þarf að vera ansi "ópólitískur" ef ekki bara hreint og beint "ekki andandi" til að finnast það ekki svolítið "merkilegt"?  Huglægt getupróf, WTF is that???  Verð að viðurkenna að detta svo mörg óprenthæf dæmi um röng "huglæg getupróf" í hug... en ekkert þeirra snýst um að vera í forsvari fyrir einni mikilvægust stofnun Íslands!!!

Finnst ekki ólíklegt að þú hafir rétt fyrir þér og "að enginn þessarra fjögurra sem voru metnir hæfir, sköruðu afgerandi fram úr.  Við erum því hvorki að tala um að Páll hafi verið áberandi hæfastur eða að einhver annar hafi verið áberandi sístur, a.m.k. hefur ekkert slíkt komið fram". 

Svo af hverju að kjósa af þessum "áberandi ekki hæfustu né óhæfustu" þann sem lá fyrir að ljóst væri að mestur styrr myndi standa um?  Erum við kannski LOKSINS komin að pólitíkinni í málinu?

[Marinó G. Njálsson, 25.10.2011 kl. 00:23]

Af fyrstu athugasemdum, þá virðast menn líta svo á að færslan sé um Pál.  Svo er ekki.  Hún er um ráðningarferlið og afsögn stjórnar Bankasýslunnar.

Ég segi hvergi að ég sé sammála ráðningu Páls, bara að þetta sé niðurstaða faglegra vinnubragða.  Ég hef marglýst því yfir að best hefði verið ef Páll hefði sleppt því að sækja um.

Billi, ég segi hvergi að aðstoðarmenn séu innsti koppur í búri, bara að Halldór og Davíð hafi haft þessa tilteknu aðstoðarmenn.

Menn einblína á guðfræðimenntun mannsins, en hann er líka með mastergráðu í stjórnsýslufræðum.  Mér finnst leiðinlegt, þegar menn segja bara hálfa söguna.

Páll var metinn hæfastur af fimm umsækjendum.  Það segir ekki að hann hafi verið hæfastur í starfið.  Hæfari einstaklingar sóttu ekki um.

[Marinó G. Njálsson, 25.10.2011 kl. 00:25]

ASE, ég veit ekki á hverju endanleg niðurstaða valt.  En sá sem fær aldrei hæstu einkunn getur samt verið með hæstu meðaleinkunn.

[ASE (IP-tala skráð) 25.10.2011 kl. 00:40]

Mikið rétt... meðaltöl hafa oft verið mjög GAGNLEG?

[Magnús Birgisson (IP-tala skráð) 25.10.2011 kl. 10:48]

Það er allavega eitt atriði sem mér þykir benda til þess að ferlið við ráðninguna hefði getað verið betra.

Það kom fram í viðtalið við Þorstein Þorsteinsson í Kastljósi að matsatriðin og innbyrðis vægi þeirra var ekki ákveðið fyrr en eftir að umsækjendur höfðu verið shortlistaðir og 4 fundnir sem uppfylltu lágmarks skilyrði auglýsingar.

Þetta vekur spurningar um það hvort vægi matsatriða hafi verið sett með fram þeim hætti að það leiði til þess að einn aðili er valinn frekar en annar, t.d. "Kemur vel fram" vegur meira en "Hefur menntun á sviðinu".

Þetta hefur verið gert áður. Það var þegar vægi matsatriða var sett fram með þeim hætti að það leiddi til þess að S-hópurinn var talinn hæfastur til að kaupa Búnaðarbankann.

Skemmtileg tilviljun....

[Marinó G. Njálsson, 25.10.2011 kl. 11:44]

Magnús, það er alltaf hægt að gera betur og að sjálfsögðu átti vægi prófa í niðurstöðunni að vera ákveðið áður en auglýst var.  Menn vissu hins vegar ekki, þegar vægið var ákveðið, hvernig fólk kæmi út úr einstökum þáttum og því er ekki hægt að segja að vægið hafi verið lagað að einhverjum einum umsækjanda.

[Marinó G. Njálsson, 25.10.2011 kl. 12:01]

Ég tek eftir því að þingmenn fagna afsögn stjórnar Bankasýslunnar og sumir tala um að auka traust og trúverðugleika stofnunarinnar.  Þetta eru alveg stórmerkileg ummæli, þar sem stjórnin var einmitt að vinna af fagmennsku, en það var ekki nóg.  Með sama rökstuðningi, þá ætti ríkisstjórnin að vera fyrir löngu farin frá, þar sem landsmenn hafa margir hverjir mótmælt felstu sem frá henni hefur komið.  Stjórnin er rúin trausti almennings en gerir lítið til að auka það.

Því miður tapaði "nýja Ísland" fagmennsku í þessu máli fyrir "gamla Íslandi" sérhagsmuna.

[Gunnar Heiðarsson, 25.10.2011 kl. 12:20]

Páll var valin ásamt þrem öðrum til frekari viðræðna. Stjórn Bankasýslunar taldi þessa fjóra menn hæfa til starfsins. Eftir þær viðræður og þau próf sem fyrir þessa fjóra menn voru lögð, var mat stjórnarinnar að Páll væri hæfastur. Enginn hinna þriggja hefur mótmælt þeirri niðurstöðu.

Nú hafa fjölmiðlar ekki verið að hampa því hverjir hinir þrír eru, eða kostum og göllum þeirra, einungis er hallmælt ráðningu Páls og það á pólitískum nótum.

Auðvitað má segja að hægt sé að tengja Pál við pólitísk tengsl og hugsanlega má segja að ákvörðun stjórnarinar hafi að því leiti verið gagnrýni verð. En þá þarf að svara tveim spurningum: 1.Hvað hefði það verið kallað ef Páli hefði verið hafnað af þeirri einu ástæðu að hann hefur tengsl á pólitíska sviðinu? Það hlyti þá að kallast pólitísk ráðning. 2. Hafa hinir þrír hafi einnig pólitísk tengsl og þá við vaða flokka?

Ákafi Helga Hjörvar í ræðustól Alþingis veltir vissulega upp þeirri spurningu hvort ekki hafi verið valinn maður með tengsl við rangann flokk.

Eftir því sem séð verður er ekki með nokkrum hætti hægt að segja að ráðning Páls hafi verið pólitísk. Hún var hins vegar gerð það í ræðustól Alþingis og það sem verra er að stjórn bankasýslunar var brigslað um pólitískar starfsaðferðir.

Nú hefur þessi stjórn sagt af sér og skal engann undra. Með því hefur Helga Hjörvar tekist að eyðileggja Bankasýslu Ríkissins, honum hefur tekist að gera þá stofnun að pólitísku verkfæri. Þó skipuð verði ný stjórn yfir Bankasýsluna, mun hún alltaf hafa þennan pólitíska stimpil á sér.

Afrek Helga Hjörvar til niðurrifs hins nýja Íslands er orðið nokkuð og hafi hann skömm fyrir, ásamt þeim stjórnarþingmönnum sem elt hann hafa í þessum galdraofsóknum.

Grimd mannana kom vel í ljós í Líbíu, þegar Gaddafi var handsamaður og drepinn. Miðað við menningu og lífsviðhorf og mun Íslands og Líbíu þar um, er óhætt að fullyrða að þær pólitísku ofsóknir sem nokkrir stjórnarþingmenn viðhafa, séu síst betri hér á landi en sú grimd sem sýnd var í Líbíu. Þó ekki sé um líkamlegt ofbeldi að ræða hér, þá er opinber aftaka á mannorði manna síst skárri, sérstaklega þegar sú aftaka fer fram í ræðustól Alþingis og öllum helstu fjölmiðlum landsins!

[Billi bilaði, 25.10.2011 kl. 12:25]

„Billi, ég segi hvergi að aðstoðarmenn séu innsti koppur í búri, bara að Halldór og Davíð hafi haft þessa tilteknu aðstoðarmenn. “

Nei, þú gerir það ekki. Þarna er ég, eins og í hinum dæmunum, að vitna í upplýsingar sem koma í gegn um Teit. (Eins og hann hefur sett þær allar fram, þá hef ég keypt þær.)

Þorsteinn Davíðsson fékk þá vörn að aðstoðarmennska hans væri svona mikilvæg. Nú er tekinn akkúrat hinn póllinn í hæðina með Pál af því að það hentar betur fyrrverandi stjórn Bankasýslunnar.

Ég hef ekki sömu trú og þú að stjórnin hafi verið að vinna af fagmennsku (sjá t.d. það sem Magnús Birgisson segir), en ég tek undir með þér að ríkisstjórn íslands er rúin öllu trausti. Hún (og forsetinn) eiga að segja af sér ekki síðar en strax. (Verst að ég tel að erfitt verði að fá hæfara fólk.

ES: Ef það er svona gott að vera guðfræðimenntaður með stjórnsýslureynslu, hví þá ekki að losa Karl Sigurbjörnsson frá sínum eitraða kaleik og gera hann að forstjóra BR og gera svo Pál að biskup. Gætu ekki allir verið sáttir með það?

[Marinó G. Njálsson, 25.10.2011 kl. 12:42]

Billi, ég les aldrei það sem Teitur Atlason skrifar, þannig að ég hef ekki hugmynd um hvað hann skrifar.

Mér finnst þú gera lítið úr mastersgráðu Páls eins og hún skifti ekki máli.  Fullt af fólki er með fyrstu gráðu sína á sviði sem vakti áhuga þess eftir menntó, en fór síðan í allt annað nám síðar.  Hvort skiptir þá meira máli fyrsta gráðan eða það sem menn mennta sig í síðar á lífsleiðinni?  Má rafvirkinn sem síðar varð doktor í eðlisfræði þá ekki segjast vera doktor í eðlisfræði vegna þess að fyrsta fagmenntun hans var rafvirki.  Að benda á guðfræðimenntunina er aðferð rökþrota einstaklinga.  Virkilega ómerkilegur málsflutningur svo ég taki ekki dýpra í árina.

[Marinó G. Njálsson, 25.10.2011 kl. 12:44]

Billi, ábending Magnúsar var ekki um það að fagmennsku hafi ekki verið beitt heldur að ferlið hafi ekki verið fullkomið.

[Marinó G. Njálsson, 25.10.2011 kl. 12:45]

Þetta átti náttúrulega að vera

..eins og hún skipti ekki máli..

[Billi bilaði, 25.10.2011 kl. 12:52]

Þarna finnst mér þú vera að taka orð mín úr samhengi, jafnvel þó þurfi að setja þau saman úr báðum mínum athugasemdum.

Þegar lögboðið er að menntum í fjármálum skuli vera fyrir hendi, þá skiptir guðfræði eða stjórnsýslumenntum engu máli, og engin rökþrot þar að baki.

Magnús segir svo: „Það kom fram í viðtalið við Þorstein Þorsteinsson í Kastljósi að matsatriðin og innbyrðis vægi þeirra var ekki ákveðið fyrr en eftir að umsækjendur höfðu verið shortlistaðir og 4 fundnir sem uppfylltu lágmarks skilyrði auglýsingar.“

Þetta finnst mér alvarlegra en svo að „ferlið hafi ekki verið fullkomið“.

ES: Má rafvirkinn sem menntaði sig eðlisfræði verða læknir?

EES: Þú segir eflaust að ESsið mitt sé líka rökþrot. Það verður þá bara svo að vera, ég endist bara ekki í að skrifa jafn langt og ýtarlegt mál og þú.

[Marinó G. Njálsson, 25.10.2011 kl. 13:20]

Billi, í lögum um Bankasýsluna segir um hæfisskilyrði:

Stjórnarmenn og forstjóri skulu hafa haldgóða menntun auk sérþekkingar á banka- og fjármálum

Það segir ekki að þeir eigi að hafa menntun í fjármálum, heldur eiga þeir að hafa haldgóða menntun.  Í framhaldinu má benda á, að tveir stjórnarmenn voru lögfræðingar og tveir rekstrarhagfræðingar, þ.e. enginn var með menntun í fjármálum.  Allir höfðu aftur á móti "sérþekkingu á banka- og fjármálum" ýmist vegna starfa sinna innan bankakerfisins eða innan fjármálaráðuneytisins.  Páll Magnússon hafði bæði haldgóða menntun og sérþekkingu á banka- og fjármálum, þó var viðurkennt að sérþekking hans á banka- og fjármálum var lökust af þessum fjórum sem komust í gegn.

Já, þér finnst það alvarlegt að vægi hafi ekki verið ákveðið fyrr en búið var að shortlista.  Hvers vegna?  Þessi hæfispróf sem lögð eru fyrir menn eru ekki þannig (að ég best veit) að auðvelt sé að spila á þau.  Ekki var ljóst áður en vægið var ákveðið hver útkoma hvers og eins yrði.  Efast ég raunar um að menn hefðu getað gert sér það í hugarlund, þó þeir hefðu lagt sig fram við það.  Mér hefði fundist þetta alvarleg, ef vægi hefði verið ákveðið eftir á.  Þá hefði þetta verið fúsk.  Svo var ekki.  Mér sýnist bara menn vera að reyna að finna eitthvað til að halda í.

Gagnrýnum það sem er gagnrýnivert.  Í þessu tilfelli eru það hæfisskilyrði laganna.  Þau hefðu mátt vera skýrari og stífari.  Alveg ótrúlega margir standast núverandi hæfisskilyrði án þess að hafa burði til að gegna stöðunni.  Ef stjórn Bankasýslunnar hefði túlkað hæfisskilyrðin á annan hátt en gert var, þá hefði einn eða fleiri umsækjendur geta kvartað yfir því að brotið hefði verið á þeim.  Nei, mistökin (ef einhver voru) voru gerð inni á Alþingi og í fjármálaráðuneytinu, en ekki hjá stjórn Bankasýslunnar.  Hún vann af meiri fagmennsku en við höfum séð lengi hjá opinberum aðilum.  Sú staðreynd að niðurstaðan var ekki þjóðinni þóknanleg hefur ekkert með vinnubrögð stjórnar Bankasýslunnar að gera.  Hún er fyrst og fremst afleiðing af því ójafnvægi sem er í þjóðfélaginu.  Reiði í garð stjórnvalda fyrr og nú, reiði í garð bankanna fyrr og nú.  Alveg skiljanleg reiði, en að taka hana út á stjórn Bankasýslunnar er ótrúlega vitlaust.

[Marinó G. Njálsson, 25.10.2011 kl. 13:23]

Svo einhver misskilji eftirfarandi ekki:

Páll Magnússon hafði bæði haldgóða menntun og sérþekkingu á banka- og fjármálum

þá er best að snúa þessu við:

Páll Magnússon hafði bæði sérþekkingu í banka- og fjármálum og haldgóða menntun.

Ekki var ætlunin að tengja haldgóða menntun við banka- og fjármál.

[Sigurður #1 (IP-tala skráð) 25.10.2011 kl. 13:41]

Það veit hvert einasta mannsbarn að það var nákvæmlega ekkert í lagi við einkavæðingu bankanna á sínum tíma.

Bara nákvæmlega ekki nokkur skapaður hlutur, nema kannski kaffið og veitingarnar á fundunum þar sem þessum eignum var raðað niður á "rétta fólkið".

Alveg örugglega réði Páll engu á þessum tíma, en hann var þarna nú samt sem aðstoðarmaður viðskiptaráðherra á þessum tíma.

Að láta þennan mann í dag í það að einkavæða hluti ríkisins í bönkunum í dag er algerlega galið.

Það verður aldrei nokkurn tíman sátt um nýja eigendur eða ferlið að nýjum eigendum jafnvel þót sjálfur Jesú myndi kaupa bankana á meðan það var unnið af  Páli Magnússyni.

Þetta ferli verður að vera hafið yfir minnsta vafa, og þess vegna er alveg útilokað mál að setja þetta í hendurnar á þessum manni sem var alveg á kafi í þessari drullu með Valgerði á sínum tíma.

[Marinó G. Njálsson, 25.10.2011 kl. 13:44]

Þessi þráður er ekki um einkavæðinguna heldur hvort faglega hafi verið staðið að ráðningu forstjóra Bankasýslunnar.  Höldum okkur við það.

[Billi bilaði, 25.10.2011 kl. 13:51]

Þakka þér fyrir að segja mig ekki rökþrota aftur.

Já, ég verð að viðurkenna að ég túlka setninguna „... auk sérþekkingar á banka- og fjármálum.“ mun harðar en þú, og m.t.t. missagna um það hvenær aðstoðarmaður ráðherra öðlist sérþekkingar á málum þá ætla ég að segja að mér þykir þetta vera vísvitandi sniðganga stjórnarinnar á, eins og þú segir, vondum lögum um það hverjar kröfurnar eru.

Það eru aðrar kröfur gerðar til stjórnarmanna en forstjóra, og því finnst mér ekki sambærilegt að vísa til annarrar menntunar stjórnarmanna. Ég vísa þó aftur í það að einn fyrrverandi stjórnarmannanna er í stjórn félags sem er að stofna nýjan banka á íslandi. (Banka sem ég reyndar bind miklar vonir við.) Mér finnst það virkilega gagnrýnivert, og tel það heita að vera báðum megin við borðið.

[Marinó G. Njálsson, 25.10.2011 kl. 13:59]

Billi, það eru sömu hæfiskröfur gerðar til forstjóra og stjórnarmanna.  Sástu ekki það sem ég tók upp úr lögunum:

Stjórnarmenn og forstjóri skulu hafa haldgóða menntun auk sérþekkingar á banka- og fjármálum..

Síðan segir auk þess um stjórnarmenn: 

Gæta skal þess við skipun stjórnar að starfsreynsla og menntun stjórnarmanna sé sem fjölbreyttust á þessu sviði og þeir hafi trausta þekkingu á góðum stjórnarháttum fyrirtækja.

Ef lögfræðingar og rekstrarhagfræðingar eru taldir hæfir miðað við ofangreint hæfisskilyrði, þá get ég ekki séð að maður með mastersgráðu í stjórnsýslufræðum sé það ekki.

Til þess að haldgóð menntun hefði tengst "banka- og fjármálum", þá hefði greinamerkjasetning þurft að vera önnur og það hefði líka þýtt að enginn stjórnarmanna hefði staðist hæfiskröfur.  Mér vitanlega er t.d. enginn gráða til um bankamál a.m.k. ekki í íslenskum háskólum.

[Billi bilaði, 25.10.2011 kl. 15:04]

Ég missti af því. Ég get, held ég, að mestu skrifað upp á þetta með þér svona (nema ég hafi misst af fleiru, sem er svo sem ekkert ólíklegt). Ég tel þó (eða vona kannski) samt að fólk sem vann í bankakerfinu hafi meiri sérþekkingu að þessu leiti heldur en sá sem kemur að því að selja bankastofnanir.

„Mér vitanlega er t.d. enginn gráða til um bankamál a.m.k. ekki í íslenskum háskólum.“ Er seðlabankastjóri ekki með gráður sem snúa að bankamálum? Það er, hvaða menntunarkröfur eru gerðar í „samanburðarlöndunum“ okkar?

Þessar samræður okkur byggja bara undir þá skoðun mína að menntun þjóðarinnar sé verulega ábótavant.

[Sigurður Þórðarson, 25.10.2011 kl. 15:40]

Marinó þó!!!

Þú talar um faglega meðferð í einkavæðingarnefnd.  Formaður einkavæðinganefndar var ekki sammmála þessu og fórnaði starfinu og um leið frama sínum innan Sjálfstæðisflokksins. 

[caramba (IP-tala skráð) 25.10.2011 kl. 15:41]

Allir sem komu að einkavæðingu íslensku bankanna eru ígildi geislavirks kjarnorkuúrgangs.

[Marinó G. Njálsson, 25.10.2011 kl. 15:55]

Sigurður, eitthvað er lesskilningur þinn takmarkaður miðað við þessa athugasemd.  Það var faglegt ferli að setja sölu bankanna til einkavæðingarnefndar, það var síðan eyðilagt af H&D.  Þetta er það sem ég sagði og vertu bara "þó" þú sjálfur.

[Marinó G. Njálsson, 25.10.2011 kl. 16:12]

Billi, ég veit ekki til þess að neins staðar séu veittar gráður í bankamálum, a.m.k. ekki venjulegum háskólum.  Bankakerfið er aftur með sína skóla, en eins og ég skil það, þá er meira um námskeið að ræða.

caramba, hver er helmingurtími geislavirkninnar?  Þetta að kenna einkavæðingunni um er bara svo Samfylkingin geti þvegið hendur sínar af hruninu.  Staðreyndin er að hrunið er fyrst og fremst vanhæfi og fúski til lengri og skemmri tíma um að kenna.  Mistökin voru óendanlega mörg og þau gerðu stjórnmálamenn úr minnst þremur flokkum.  Að varpa allri sökinni yfir á Framsókn er svo aumkunarvert að manni verður illt af því að lesa slíka skýringu.  Staðreyndin er að hinum líður svo illa með sinn hlut í hruninu, að þeir eru að reyna beina athyglinni frá sér með því að kenna Framsókn um allt.  Og almenningur lætur glepjast vegna þess að fréttamiðlarnir Morgunblaðið, RÚV, Fréttablaðið, DV og Stöð 2 eru hallir undir D og S og hvaða smjörklípa er betri til að draga athyglina frá klúðri þeirra en að ráðast á Framsókn.  Með þessu tókst til dæmis að þagga niður alla þvæluna sem vall upp úr mönnum á flokksþingi Samfylkingarinnar um helgina og hefði frekar átt að vera í umræðunni.

[Sigurður Þórðarson, 25.10.2011 kl. 16:17]

Þakka þér til að byrja með  kærlega fyrir alla þína frábæru pistla.

Þetta hlaut að vera. Á það til að hraðlesa og því getur fylgt svona "takmarkaður lesskilningur".  Við erum þá sammála um kjarna málsins sem er sá að bankarnir voru ekki einkavæddir í venjulegum skilningi þess orðs heldur var þeim ráðstafað.

Mér finnst rétt að geta þess sem vel er gert Steingrímur Ari Arason fyrrv. formaður einkavæðinganefndar væri mitt fyrsta val í ábyrgðastöðu. En hann hefur ekki alltaf verið vinsæll hjá ráðherrum. 

[Marinó G. Njálsson, 25.10.2011 kl. 16:18]

Páll er búinn að afþakka starfið, þannig að nú er það úr sögunni.

[Magnús Helgi Björgvinsson, 25.10.2011 kl. 17:02]

Get tekið undir þennan pistil. Hef m.a. bent á að það sé nærri því sama hver hefði verið ráðinn í þetta embætti að svo framarlega að hann hefði starfað hér á landi þá væri hægt að finna óheppileg tengsl. Því er ég á því að í Bankasýslu ætti að ráða erlenda aðila sem ekki hafi komið að viðskiptum við við Ísland. Og forstjórinn ætti að vera erlendur. Alls ekki á að stetja þessar eignir í hendur ráðuneyta og stjórnmálamanna. Því um þær ráðstafanir eigna sem þá yrðu í framtíðinni yrði aldrei sátt.

[Sigurður Þórðarson, 25.10.2011 kl. 18:33]

Nei Marinó, nú er málið að byrja

Það verður fundinn annar flokksmaður, vonandi ekki endilega annarrsflokksmaður.

Fyrst Páll er búinn að missa áhugann gerði Fjórflokkurinn best í því að útvega honum virðulegt og vel launað starf á Biskupsstofu, þar sem hann getur setið á friðarstól.

[Ragnar Thorisson (IP-tala skráð) 25.10.2011 kl. 18:59]

Ekkert annað en HÁRRÉTT hjá Marinó.

Nú hef ég verið að velta því fyrir mér hvar varðhundar siðgæðisins voru þegar einkavinavæðingin átti sér stað. Ekki man ég eftir fjölmiðlasirkus af þessari stærðargráðunni þegar bankarnir voru seldir til útvaldra. Held meira að segja að menn hafi hreinlega verið jákvæðir í garð nýrra eigenda þarna um árið.

Þar sem mikið hefur verið talað um óhæfni Páls í forstjórastólinn, þá ætla ég að gera þá kröfu til þeirra sem lýsa yfir óhæfni Páls vegna einkavæðingarinnar að þeir sanni það að þeir hafi eindregið verið á móti einkavæðingunni á sínum tíma. Ef þið getið ekki sannað að þið hafið látið í ykkur heyra vegna spillingarinnar sem grasseraði þarna í árslok 2002,, já þá eruð óhæf núna til að hafa álit á þessu máli.

[Marinó G. Njálsson, 25.10.2011 kl. 19:14]

Sigurður, mér finnst þessi tilvísun til yfir 20 ára gráðu mannsins vera ómerkileg. Hann er bæjarritari í Kópavogi og heldur þeirri stöðu líklegast áfram.

Rétt er það, Ragnar, að menn bölvuðu í mesta lagi í hljóði í ársbyrjun 2003, þegar plottið var hvað þykkast í kringum gjafir Davíðs og Halldórs til einkavina sinna.  En öðru gleyma menn og það er að nýir eigendur bankanna komu með sárafáa nýja einstaklinga inn í bankakerfið.  Af þeim sem fremstir stóðu í hruninu voru nánast allir starfandi innan fjármálageirans hér á landi í árslok 2002.  Þeim var bara gefin lausari taumur.

[Sigurður #1 (IP-tala skráð) 25.10.2011 kl. 20:41]

Marinó, með algerlega ótakmarkaðri virðingu fyrir þér og þínum frábæru skrifum þá finnst mér þessi pistill vera svona "the computer says no", með öfugum formerkjum.

Tölvan var mötuð á upplýsingum og niðurstaðan var Páll Magnússon í forstjórastól bankasýslu ríkisins.

Alveg vonlaus niðurstaða, jafnvel þótt "tölvan" segi annað.

Niðurstaðan hefði alveg getað verið ennþá öfgafyllri, ef öfgafyllri umsækjandi hefði verið í boði.

T.d. fyrverandi Borgarstjóri, með áralanga reynslu í stjórnmálum, starfaði lengi sem Forsætisráðherra og síðar Seðlabankastjóri með afgerandi leiðtogahæfileika og vanur miklum mannaforráðum.

"faglegt ráðningarferli", þar sem tölvan ræður niðurstöðunni hefði örugglega skilað Davíði Oddssyni í Forstjórastól Bankasýslunnar, hefði hann sótt um.

Klárlega gerði Páll ekkert af sér í þessu máli, hann á enga sök aðra en að sækja um starf.

Sökin er öll stjórnarinnar, og hún var algerlega rúin trausti bæði stjórnmálamanna og þjóðarinnar eftir þessi mistök og gerði alveg hárrétt í að segja af sér.

[Sigurður Þórðarson, 25.10.2011 kl. 22:17]

Marinó þú ert að verulega hneykslaður á mér fyrir að rifja upp gilt embættispróf Páls Magnússonar í guðfræði sem þú segir vera 20 ára gamalt. En ég tók ekki eftir sömu vandlætingu þinni gagnvart bankasýslu ríkisins fyrir að telja einmitt þetta próf honum til tekna. 

Ég tók líka eftir öðru, það er að Páll Magnússon gaf það sterklega  í skyn með umsókn sinni um forstjórastól bankasýslunnar að hann vildi stíga út úr pólitíkinni. Gráða hann í stjórnsýslufræðumbendir líka til þess að hann gæti hugsað sér að vinna hjá því opinbera og að atvinnuöryggið standi traustari fótum en a náð kjósenda.  

Nýlega hefur opinber rannsóknarnefnd fundið að stjórnsýsluháttum á biskupsstofu. Mér finnst að jafn hæfur maður og Páll Magnússon gæti lagt þar gott til mála.  Hvað er svona ómerkilegt við það? 

[Billi bilaði, 25.10.2011 kl. 22:58]

Það er alveg öruggt, Marinó, að enginn fjórflokkanna getur klínt þessu á Framsókn og verið sjálfur stikk frí. Það þýðir líka að Framsókn verður ekkert stikk frí.

Ég endurtek það sem ég hef verið óspar á að segja: Ég mun aldrey kjósa fjórflokkinn aftur.

[Gunnar Th. Gunnarsson, 28.10.2011 kl. 01:25]

Sammála þér Marinó, um ráðningarferlið. Þetta eru hálfgerðar nornaveiðar.

[Jóhannes Birgir Jensson, 29.10.2011 kl. 02:11]

Ég sé ekki að það hafi verið faglegasta ráðningin að ráða í opinbert embætti mann sem vegna tengsla og fyrri starfa naut ekki trausts umbjóðenda sinna, kjósenda.

Ráðningarferlið hljómar hið hlægilegasta þó að það virðist standast ákvörðunartökukúrsa.

[Marinó G. Njálsson, 29.10.2011 kl. 13:47]

Jóhannes, tilgreindu hvað í ráðningarferlinu hljómaði hlægilega.  Orð þín eru innantóm nema þú komir með dæmi.