Álit lögfræðings ráðuneytisins segir gengistryggingu óheimila, en snerist um ranga spurningu

Viðtal Helga Seljan við Gylfa Magnússon, efnahags- og viðskiptaráðherra, í Kastljósi var alveg ótrúlegt.  Ég veit ekki hversu oft Helgi gaf Gylfa færi á að segja að kannski hafi hann misskilið eitthvað eða hann hafi kannski ekki alveg farið með rétt mál, en Gylfi roðnaði frekar og svitnaði en að nýta sér þessi tækifæri.

Ég búinn að skoða þetta mál frá ýmsum hliðum síðustu daga, en uppákoman í kvöld er toppurinn á vitleysunni.  Skoðum enn og aftur hvers Ragnheiður Ríkharðsdóttir spurði:

Ragnheiður Ríkharðsdóttir (S):

Frú forseti. Í ljósi þessarar fyrirspurnar langar mig að spyrja hæstv. viðskiptaráðherra. Svo virðist sem myntkörfulánin séu í raun hrein krónulán en með erlendu viðmiði. Því spyr ég hæstv. viðskiptaráðherra: Telur hann lögmæti slíkra lána hafið yfir allan vafa þegar höfð eru til hliðsjónar lög nr. 38/2001, um vexti og verðbætur? Þar kemur fram að ekki megi miða lán við neitt annað en það sem þar stendur. Því spyr ég hæstv. viðskiptaráðherra: Telur hann lögmæti myntkörfulána hafið yfir allan vafa?

Hún spyr um myntkörfulán og hvort lögmæti þeirra sé hafið yfir allan vafa.  Og þá er það svar Gylfa við spurningu Ragnheiðar:

Viðskiptaráðherra (Gylfi Magnússon) (U):

Frú forseti. Ég vík fyrst að fyrirspurn Ragnheiðar Ríkharðsdóttur um lögmæti lána í erlendri mynt. Lögfræðingar bæði í viðskiptaráðuneytinu og annars staðar í stjórnsýslunni hafa vitaskuld skoðað það mál. Niðurstaða þeirra er að lánin séu lögmæt. En það er auðvitað ekki framkvæmdarvaldsins að skera úr um það. Ef það réttarágreiningur í máli sem þessu er það dómstóla þannig að ég tel að telji einhverjir að þessi lán séu ólögmæt þá liggi beinast við að dómstólar skeri úr um það. Það er alla vega hvorki á valdi viðskiptaráðuneytisins né annarra arma framkvæmdarvaldsins að gera það.

Hann svarar fyrirspurn um lögmæti lána í erlendri mynt.  En Ragnheiður spurði um MYNTKÖRFULÁN.  Þegar ráðherra segist vera að svara fyrirspurn Ragnheiðar "um lögmæti lána í erlendri mynt" er nokkuð óeðlilegt að þingheimur hafi skilið það þannig, að hann væri að meina MYNTKÖRFULÁN.  Hann plataði mig, svo eitt er víst.

Nú næst er að benda á orðin: 

Lögfræðingar bæði í viðskiptaráðuneytinu og annars staðar í stjórnsýslunni hafa vitaskuld skoðað það mál. Niðurstaða þeirra er að lánin séu lögmæt.

Fyrri setningin er rétt, þ.e. að lögfræðingar í ráðuneytinu og annars staðar í stjórnsýslunni höfðu skoðað málið, en síðari setningin er röng ef miðað er við það sem Gylfi segist vera að svara, þ.e. spurningu Ragnheiðar um MYNTKÖRFULÁN.  Hún er aftur rétt sem svar við allt annarri spurningu, sem enginn var að spyrja.

Í fyrsta lagi hafði aðallögfræðingur Seðlabankans komist að þeirri niðurstöðu að bannað væri að nota gengistryggingu.  Sigríður Logadóttir var mjög afgerandi í afstöðu sinni.  Hún ekki bara endurtekur efni úr áliti LEX lögmannsstofu, heldur bætir við eigin athugunum.  Svo segir hún:

Undirrituð tekur undir lögfræðiálitið.

Ég spyr bara, er hægt að tala skýrar?

Í öðru lagi hafði talsmaður neytenda sent viðskiptaráðuneytinu í apríl 2009 efasemdir sínar um lögmæti gengistryggingar.  Kannski telst talsmaður neytenda ekki undir lögfræðinga í stjórnsýslunni?

Í þriðja lagi er grundvallarspurningin sem Sigríður Rafnar Pétursdóttir, lögfræðingur viðskiptaráðuneytisins allt önnur, en felst í spurningu Ragnheiðar og því var ekki hægt að nota niðurstöðu Sigríðar Rafnar við spurningunni til að svara Ragnheiði.  Hver var spurningin sem Sigríður Rafnar leitaði svars við?

Eru lánveitingar í erlendum gjaldmiðlum, tengdar gengi erlendra gjaldmiðla, ólögmætar?

Satt best að segja skil ég ekki hvernig Sigríði datt í huga að spyrja hennar.  Var einhver að velta vöngum yfir þessu?  Nei, ekki svo ég viti til.  Sigríður Logadóttir, Gísli Tryggvason, Björn Þorri Viktorsson og fleiri voru að velta fyrir sér hvort heimilt væri að tengja höfuðstól í íslenskum krónum við gengi erlendra gjaldmiðla. Ekki hvort heimilt væri að tengja lán í erlendri mynt við erlenda gjaldmiðla!

En gefum okkur nú að Sigríður Rafnar hafi verið að meina þetta.  Hvað segir þá í áliti hennar?  Jú, hún bendir á texta athugasemda með frumvarpi að lögum nr. 38/2001, þar sem segir að gengistrygging sé bönnuð og rétt sé að taka af allan vafa um það.  Einnig bendir hún á framsöguræðu ráðherra, þar sem hann segir að felldar séu niður heimildir til að gengistryggja skuldbindingar í íslenskum krónum.  Nú hún kemst líka að því, að eingöngu er hægt að verðtryggja íslenskar krónur með vísitölu neysluverðs.  Mér finnst þetta vera nokkuð skýrt fram tekið hjá Sigríði Rafnar að gengistrygging sé óheimil.  Það eina sem vefst fyrir henni (eins og mjög mörgum í dag) er hvaða lán teljast til hvaða flokks.  Það er nefnilega alveg á hreinu að lán í erlendri mynt eru lögleg að uppfylltum ákveðnum skilyrðum.  Í álitinu segir:

Það getur verið álitaefni hvort um ræði lánveitingu í erlendum gjaldmiðli  eða  lánveitingu í íslenskum krónum.  Lánssamningar eru mismunandi og túlkun þeirra skiptir máli.  Úr slíku álitaefni verður að skera á grundvelli þeirra samningsskilmála sem við eiga hverju sinni, með hliðsjón af atvikum við samningsgerð, stöðu samningsaðila o.s.frv.  Heildarmat verður að fara fram á efni samnings, þ.m.t. samningskjörum, enda kunna atvik eða skilmálar að renna stoðum undir að lán sé í þeirri mynt sem tilgreind er eða jafnvel benda til þess að lán sé í raun í annarri mynt þrátt fyrir tiltekið orðalag.

Ekki geri ég athugasemd við þetta og tel þessa ályktun Sigríðar Rafnar vera mjög vandaða, sem og þá næstu sem hún kemur með:

Ákvæði lánssamnings í íslenskum krónum  (eða lánssamnings sem túlka má þannig að sé í raun og veru í íslenskum  krónum) um verðtryggingu í erlendum gjaldmiðli  („gengistryggingu“) kann að koma til álita að ógilda fyrir dómstólum á þeim grundvelli að sérstaka heimild hefði þurft til að semja um tengingu við gengi erlendrar myntar.

Ég verð að viðurkenna, að ég sé ekki betur en að Sigríður Rafnar taki í grófum dráttum undir álit nöfnu sinnar Logadóttur.

En þar sem spurning Sigríðar Rafnar Pétursdóttur var hvort erlend lán væru lögleg eða ekki, þá fjallar niðurstaða hennar náttúrulega um það.  Hún er mjög skýr:

Að mati undirritaðrar verður þó ekki lagður sá skilningur í ákvæði 13. og 14. gr. laga nr. 38/2001 um vexti og verðtryggingu, út frá umræddu ákvæði, að þau banni lánveitingar í erlendum gjaldmiðli og tengingu við gengi þeirra í lánssamningum með hliðsjón af gildissviði VI. kafla laganna og meginreglunni um samningsfrelsi.  

Þetta er gott og blessað, en fjallar bara nákvæmlega ekkert um spurningu Ragnheiðar Ríkharðsdóttur og því er það algjört klúður hjá Gylfa Magnússyni að vitna í þessa niðurstöðu, þegar hann svara Ragnheiði.  Ef hann hefði notað málsgreinina sem byrja á "Ákvæði lánssamnings.." sem ég vita í hér fyrir ofan, þá hefði hann verið að svara Ragnheiði.

Spurningin sem ég hlýt að spyrja er hvort ráðherra hafi ekki skilið álit Sigríðar Rafnar eða hvort hann hafi ekki skilið spurningu Ragnheiðar.  Það er ekki um nema þetta tvennt að ræða.  Mér finnst álit Sigríðar Rafnar vera mjög skýrt, þegar ég var búinn að skoða það í ró og næði, og einnig spurning Ragnheiðar.

Sigríður Rafnar veltir fyrir sér í lok álits síns hvernig væri farið með lánin ef gengistryggingarákvæðið yrði ógilt.  Spurði Gylfi sig aldrei af hverju Sigríður var að skoða þetta?  Hún var náttúrulega að því, vegna þess að henni fannst líklegt að á það reyndi.  Eða þannig skil ég vangaveltur hennar.  Hún kemst að svipaðri niðurstöðu og héraðsdómari komst að um daginn, að eitthvað sanngjarnt viðmið kæmi í staðinn.  Hún aftur varar við því að þetta sanngjarna viðmið geti verið breytilegt eftir gerð samninga eða eins og hún segir:

Ef á reyndi myndi dómstóll væntanlega kveða á um það við hvað sanngjarnt væri að miða í staðinn fyrir ógilda gengistryggingu láns í íslenskum krónum (t.d. verðtryggingu, þ.e. þróun vísitölu neysluverðs á lánstímanum).  Fordæmisgildi slíkrar dómsniðurstöðu takmarkast við sambærilega staðlaða lánssamningsskilmála (og atvik við samningsgerð).

Það þýðir líklega, að Sigríður telur líklegt að mismunandi vaxtaviðmið geti verið dæmd á ólíka samninga.

Ótrúlegur skilningur eða skilningsleysi Gylfa

Niðurstaða af þessu öllu er að Gylfi misskilur gróflega spurningu Ragnheiðar og svara í reynd allt annarri spurningu.  Hann misskilur líka álit Sigríðar Rafnar, þar sem hann skoðar svar við spurningu sem enginn spurði.  Nú verst af öllu er að vegna þess að Gylfi er að svara allt annarri spurningu en hann var spurður, þá segir hann ekkert um málið sem spurt var um, en það gátu þingmenn og almenningur ómögulega vitað.  Það er því alveg ljóst að viljandi eða óviljandi afvegaleiddi Gylfi þingheim og almenning með svörum sínum.

Nú veit ég ekki hvort er verra að Gylfi fóru villu vegar viljandi eða óviljandi.  Hafi hann gert það viljandi, þá á hann ekki um neitt annað að ræða en að segja af sér (þó ég sé ekkert viss um að við höfum betri einstaklinga í starfið á reiðum höndum).  Hafi hann gert það óviljandi, þá verður hann maður með meiru að koma fram og biðjast afsökunar.  Ég skil alveg að hann hafi ruglast, þar sem álitið sem hann var með í höndunum er að leita að svari við allt annarri spurningu, en umræðan á þingi og í þjóðfélaginu snerist um.  Það er aftur grafalvarlegt mál, ef ráðherra skilur ekki gögnin sem hann er með í höndunum.  Ætli það sé eitthvað fleira sem hann hefur misskilið?

Mátti ekki dreifa minnisblaði

Athugasemdir

[Theódór Norðkvist, 11.8.2010 kl. 00:25]

Oft er sagt um (eða var) um einhver lélegar smíðar, vélar, eða bíla sem voru alveg komnir að því að falla í sundur, að viðkomandi hlutur hangir saman á lyginni. Auðvitað myndlíking þar sem vélar geta ekki logið (nema einhverjir ráðherrar eða þingmenn séu vélmenni!)

En það lítur út fyrir að ríkisstjórnin hangi saman á lyginni í bókstaflegum skilningi. Reyndar líka þeim táknræna þar sem flest sem frá henni kemur eru hrákasmíðar.

[sr (IP-tala skráð) 11.8.2010 kl. 00:35]

Þegar lygunum lýkur taka orðaleikirnir við.

Maður trúir ekki orðið eigin augum og eyrum þegar maður sér þessa trúða í fjölmiðlum. Hversu lágt leggjast ráðherrar og stjórnvöld næst?

Þetta er orðið svo óraunverulegt að engin orð lýsa bullinu.

[Einar Björn Bjarnason, 11.8.2010 kl. 00:53]

Þú ert of góður maður, Marínó -

• - því sú sleppir 3. möguleikanum að hann hafi skilið spurninguna rétt, en samt kosið að svara með þessum hætti.

Með öðrum orðum, hafi hann leikið klassískan pólit. leik sem er að komast hjá því að svara spurningu sem hann vill ekki svara, með þeim hætti að snúa svarinu yfir í að vera svar við allt annarri spurningu.

Kv.

[Jóna Kolbrún Garðarsdóttir, 11.8.2010 kl. 01:17]

Gylfi kaus að halda áfram að ljúga og villa um fyrir fólki í Kastljósi kvöldsins. 

[Hólmfríður Bjarnadóttir, 11.8.2010 kl. 01:23]

Sæll Marinó

Ein smá leiðrétting - fréttamaðurinn er Helgi Seljan (ekki Hjörvar)

Er að fara að horfa á Kastljósið. Kannski ekki hollt fyrir svefninn og þó........

[Guðl. Gauti Jónsson, 11.8.2010 kl. 01:25]

Ég sé ekki þessa kenningu um að Gylfi hafi ekki svarað spurningu Ragheiðar. Hann gerði það skýrt og vel og notaði nákvæmara orðalag en þingmaðurinn gerði. Reyndar notaði Helgi (Seljan) aftur og aftur ónákvæmt orðalag sem er algjör óþarfi eftir að hæstiréttur felldi sinn dóm. Við verðum að gæta að því að ENGINN VISSI hvort lánin væru ólögleg fyrr en eftir þann dóm. Fram að því gátu með aðeins haft skoðun á því eða getið sér til um það. Það var og er líka rétt hjá Gylfa að það var ekki á hans verksviði að kveða uppúr með lögmæti eða ólögmæti lánanna.

[Arnór Valdimarsson (IP-tala skráð) 11.8.2010 kl. 01:49]

Ráðherraábyrgð!

Þessari þjóð var nauðgað af þessari stétt (Ráðherrunum), í aðdraganda hrunsins. Og  Enn hefur enginn verið dreginn til ábyrgðar.

Við þjóðin,  verðum að koma því svo fyrir að þeir sæti ábyrgð í hlutfalli við  laun og vægi ábyrgðar sem þeirra embætti hefur á líf borgaranna.

Það er augljóst að Alþingi  hefur ekki það eftirlit með þeim sem løgboðið er svo kerfið er ekki að virka.

Aðskilnaður Løggjafavalds og Framkvæmdavalds er það sem þarf. Það er engin sem tekur á løgbrotum og lygum þessara manna.

Hafðu annars kæra þøkk fyrir að vera stærri en fjórflokkurinn í að aflúsa þeirra ømurlega, samspillta kerfi.

[Hólmfríður Bjarnadóttir, 11.8.2010 kl. 01:53]

Er það ekki skylda okkar allra að koma því á framfæri við þar til bær yfirvöld, ef við höfum grun um að lög í landinu hafi verið brotin.

Þegar ráðherra sem er yfirmaður viðskipta í landinu er ekki upplýstur um grun á lögbrotum í viðskiptum með lánsfé, hlýtur það að vera undarlegt vinnulag.

Að viðkomandi ráðherra geri ekki athugasemd við slíka yfirsjón eru líka undarleg vinnubrögð.

Að Seðlabankinn hafi ekki komið upplýsingum um sama grun um lögbrot til skilanefnda bankanna, eru líka afar undarleg vinnubrögð.

Að yfirmaður viðskipta í landinu sjái ekki ástæðu til að gera athugasemd við það vinnulag er líka stórundarlegt.

[Guðmundur Ásgeirsson, 11.8.2010 kl. 03:09]

En hvað með starfsleyfin? Ég er enn að bíða eftir að Gylfi efni loforðið frá Borgarafundinum og fylgi því eftir hvernig á því stóð að FME hefur látið viðgangast um árabil að mörg fjármálafyrirtæki hafa stundað tiltekna leyfisskylda starfsemi án þess að hafa til þess fullnægjandi starfsleyfi. (Sjá hér í seinni hluta myndskeiðs)

[Billi bilaði, 11.8.2010 kl. 04:55]

Guðl. Gauti: Lestu þér til um muninn á erlendum lánum og myntkörfulánum.

[Arnór Baldvinsson, 11.8.2010 kl. 07:36]

Sæll Marinó,

Eftir að hafa verið að velkjast með þetta í hausnum í allt kvöld fór ég og las þessar fyrirspurnir frá því 1. júlí 2009 á vef Alþingis.  Þetta er svolítið snúið. 

Upphaflega fyrirspurnin kemur frá Birki Jóni Jónssyni, er í fjórum hlutum og fyrsti hlutinn er:

"Hversu margir einstaklingar eru með erlend lán þar sem bifreið viðkomandi er sett að veði?"

Gylfi svarar:

... "Mér hefur borist fyrirspurn í fjórum liðum frá Birki Jóni Jónssyni hv. þingmanni um bílalán í erlendri mynt."

Ragnheiður spyr:

"Í ljósi þessarar fyrirspurnar langar mig að spyrja hæstv. viðskiptaráðherra. Svo virðist sem myntkörfulánin séu í raun hrein krónulán en með erlendu viðmiði. Því spyr ég hæstv. viðskiptaráðherra: Telur hann lögmæti slíkra lána hafið yfir allan vafa þegar höfð eru til hliðsjónar lög nr. 38/2001, um vexti og verðbætur? Þar kemur fram að ekki megi miða lán við neitt annað en það sem þar stendur. Því spyr ég hæstv. viðskiptaráðherra: Telur hann lögmæti myntkörfulána hafið yfir allan vafa?"

Gylfi svarar:

"Ég vík fyrst að fyrirspurn Ragnheiðar Ríkharðsdóttur um lögmæti lána í erlendri mynt."

Þetta er því svolítið snúið, þar sem Ragnheiður spyr um annað en er fjallað um í upphaflegu fyrirspurninni.  Gylfi annað hvort tekur ekki eftir því að hún er að spyrja um myntkörfulán en ekki erlend lán, eða hann kýs að líta framhjá því og halda umræðunni við upphaflegu fyrirspurnina, um erlend lán.

En ég veit ekki til þess að það hafi einhvertíma verið vafi um lögmæti erlendra lána (ætla nú ekki að sverja fyrir slíkt enda ekki fylgst með því).  Ég held að upphaflega fyrirspurnin hafi átt að vera um myntkörfulán en ekki erlend lán, þ.e. upphaflegi fyrirspyrjandi spurði rangrar spurningar sem Gylfi virðist hafa svarað réttilega.  Þessi tvö hugtök virðast hafa flækst fyrir bæði fyrirspyrjendum og ráðherra og mér sýnist það vera næsta ómögulegt að segja til um hver var að spyrja um hvað og hver svaraði hverju. 

Kveðja,

[Hrafn Arnarson (IP-tala skráð) 11.8.2010 kl. 07:57]

Þetta er hreint alveg ótrúlegt. Mikil leit að sökudólgi! Yfirlögfræðingur Seðlabanka skrifar greinargerð um mikilvægt mál. Stjórnendur bankans fá greinargerðina í hendur. Seðlabankinn er banki bankanna og kjarninn í kerfinu. Aðeins forsætisráðherra er yfir bankanum. Af hverju í ósköpunum er málið ekki kynnt fyrir ráðherranum?var það ekki talið nógu mikilvægt? greinargerðin er afhent lögfræðingi viðskiptaráðuneytis til einkanota að því er virðist. Hvað átti hann síðan að gera? Láta lögfræðing í fjármálaráðuneytinu frá greinargerðina. Víkjum að Ragnheiði og Gylfa. Ragnheiður spyr um lögmæti gengistryggrða lána? Svo góð sem spurningin er þá er hún á vitlausum stað. Þessari spurningu hefur verið svarað á réttum stað, þ.e. í Hæstarétti. Gylfi kýs að svara um erlend lán og að dómstólar verði að skera úr um lögmæti erlendra gengistryggðra lána. Hver er niðurstaðan ? Seðlabankinn og Fme hafa brugðist. Eitthvað er meir en lítið bogið við verklag í ráðuneytum landsins.

[Valsól (IP-tala skráð) 11.8.2010 kl. 08:27]

Mig langar að spyrja þig Marinó einnar spurningar: Hvað ef allir lánþegar á Íslandi hefðu verið með gengistryggð lán? Ætti þá dómurinn að standa þannig að allir Íslendingar yrðu skuldlausir á sama tímapunktnum? Ættu börnin okkar þá að borga skuldirnar? Eða hver ætti að borga ef allir hefðu verið með gengistryggð lán? Það sér það auðvitað hver heilvita maður að þetta gengi ekki upp, ríkið myndi fara beinustu leið á hausinn og þar með við sjálf. Það væri líka óréttlátt að láta börnin okkar og næstu kynslóðir borga svo við hin gætum orðið skuldlaus. En þetta er nú einmitt það sem þið gengislántakendur eru að fara fram á og þú á meðal, að þeir sem ekki eru með slík lán borgi brúsann. (Tek það fram að ég er sjálfur með gengislán en dettur ekki í hug að láta aðra þjóðfélagshópa borga svo ég verði skuldlaus).

Mig langar síðan að spyrja þig hvernig gangi með baráttuna um að leiðrétta verðtryggð, nei, segjum öll lán á Íslandi, hvernig gengur sú barátta? Já alveg rétt, þú ert sjálfur með stórt gengislán og hefur kannski þess vegna ekki minst á verðtryggð lán opinberlega eftir að dómur féll í mynkörfulánunum, allt púður farið í að reyna fá ákveðin hóp í samfélaginu skuldlausan. Allir sem eru með verðtryggð lán hljóta að þakka þér fyrir baráttuna, við getum kallað hópinn Gleymda hópinn hjá Hagsmunasamtökum ákveðinna heimila.

[Sigurður Pálsson (IP-tala skráð) 11.8.2010 kl. 09:50]

Eftir að hafa hlustað á Kastljósþáttin liggur það alveg á hreinu að Gylfi er ekki að misskilja spurninguna. Hann veit nákvæmlega um hvað Ragnheiður var að spyrja en tekur þá ákvörðun að ljúga að þingheimi.

Ef hann segir ekki af sér þá á Jóhanna engan annan kost en að reka hann úr ríkisstjórn þ.e ef hún hefur einhvern snefil af áhuga á að endurvekja traust almennings.

[Sigurður Haraldsson, 11.8.2010 kl. 10:05]

Traustið er horfið og tími uppgjörs er framundan!

Varðandi lánin þá hef ég bent á leið að þau verði öll tekin fyrir og sett í pakka sem bæði bankar og almenningur geta sætt sig við en óbreytt ástand er ekki í boði því að þá hrinur allt kerfið eins og spilaborg.

Þegar ég tala um óbreitt ástand á ég við að erlendu lánin með óbreyttum samningsvöxtum eftir leiðréttingu eru ekki sanngjörn gagnvart þeim innlendu því ætti að færa öll lán niður að vissu marki og sameina vextina að því sem er í öðrum löndum umhverfis okkur mun færri færu á hausinn hagkerfið myndi halda áfram að virka og bankarnir fengju peninga inn í stað þess að taka eignirnar og losna ekki við þær nema að litlu leiti.

[Flosi Kristjánsson, 11.8.2010 kl. 10:14]

(þó ég sé ekkert viss um að við höfum betri einstaklinga í starfið á reiðum höndum). 

Þessi tilvitnun í skrif Marinós tek ég undir.

[Marinó G. Njálsson, 11.8.2010 kl. 10:34]

Valur B (þ.e. Valsól), eins og spurningar þínar ere alveg ágætar, þá eiga þær nákvæmlega ekkert erindi inn í þessa umræðu um skilning og ekki skilning Gylfa Magnússonar á a) spurningu Ragnheiðar Ríkharðsdóttur og b) áliti Sigríðar Rafnar Pétursdóttur.  Til að afvegaleiða ekki þessa umræðu, þá vil ég bara benda á fjölmörg svör sem þú hefur fengið við þessu á Eyjunni síðustu vikur.  Freistandi væri að spyrja þig hvað þú hefur gert í baráttunni fyrir leiðréttingu verðtryggðra lána, en ég læt það vera.

[Marinó G. Njálsson, 11.8.2010 kl. 10:35]

Mig langar svo að benda á frétt í Fréttablaðinu í dag, en þar segir Sigríður Logadóttir, aðallögfræðingur Seðlabanka Íslands, að engar hömlur hafi verið á dreifingu minnisblaðs hennar.  Það hafi eingöngu verið álit LEX sem ekki hafi mátt dreifa víðar.

[Ómar Harðarson (IP-tala skráð) 11.8.2010 kl. 10:36]

Það er augljóst að Gylfi Magnússon var ekki að svara spurningunni sem Ragnheiður lagði fyrir. Það eina sem hann hafði í höndum var álit lögfræðings ráðuneytisins sem hafði verið kynnt honum viku áður.

Það má benda á að fyrirspurn Ragnheiðar kom í umræðum um fyrirspurn um erlend bílalán, sem ráðherrann hafði undirbúið sig. Það litla sem ég veit um þingsköp er að ráðherrum er jafnan gefinn kostur á að kynna sér málin áður en þeir svara. Hér svaraði ráðherrann eftir bestu getu og hefði vafalaust gert það betur ef hann fengið tíma.

Það er ljóst að álit lögfræðings ráðuneytisins var ekki beinlínis til að hjálpa ráðherranum, þótt hann sé alla jafna skarpur, til að greina núansana í lögfræðilega vandanum. Lögfræðilega álitið talar nefnilega um "lánveitingar í erlendri mynt, tengdar gengi erlendra gjaldmiðla". Síðan segir að það geti verið álitaefni hvort lánssamningur sé raunverulega í íslenskum krónum, en það sé úrlausnarefni fyrir dómsstóla.

Það getur verið skemmtilegt fyrir fólk að bera pólitískum andstæðingum á brýn að fara ljúgandi upp í ræðustól Alþingis. Þegar málið er hins vegar skoðað af sanngirni þá eru engin efni til þess. Síst verður það þó til að bæta stjórnmálaumræðu á Íslandi.

[Marinó G. Njálsson, 11.8.2010 kl. 10:48]

Ómar Harðarson, þú segir það sama og ég er að segja, þ.e. að hann var með álit sem svaraði allt annarri spurningu.  En af hverju viðurkennir maðurinn ekki bara að hann hafi gert mistök í svari sínu til Ragnheiðar.  Nei, í staðinn þá grefur hann sig dýpra og dýpra.

Hitt er annað mál, að álit Sigríðar Rafnar fjallaði að meira leiti um gengistryggð lán en "lánveitingar í erlendri mynt, tengdar gengi erlendra gjaldmiðla".  Mun meira púðri var veitt í gengistrygginguna og þar fer ekkert á milli mála, að Sigríður er þeirrar skoðunar að dómstólar muni líklegast dæma einhvern hluta þessara lána vera með ólöglega gengistryggingu.  350 milljarða spurningin er:  Skyldi Gylfi ekki þann hluta álitsins eða kaus hann að skauta framhjá þeim hluta? 

[Guðmundur Ásgeirsson, 11.8.2010 kl. 10:51]

Var maðurinn ekki dósent í hagfræði, og valinn sem ráðherra vegna meintrar sérfræðiþekkingar sinnar á því sviði? Ef hann hefur einfaldlega verið að ruglast á gjaldmiðilslánum og gengistryggðum, þá er það svipað og ef ég, kerfisfræðingurinn, ruglaði saman bitum og bætum. (Fyrir þá sem ekki vita er áttfaldur munur á þessum tveimur stærðum.) Ég held í alvöru talað að við þurfum ekki fleiri sérfræðinga, heldur bráðvantar heiðarlega stjórnendur með heilbrigða skynsemi!

[Jón Baldur Lorange, 11.8.2010 kl. 11:53]

Vönduð heimildarvinna hjá þér að vanda Marinó. Vonandi les forsætisráðherra þetta. Ég sé ekki miðað við þessi ófaglegu vinnubrögð ráðherra, og miðað við hve þýðingarmikið mál þetta er fyrir fjölskyldur og fyrirtæki í landinu, að efnahags- og viðskiptaráðherra geti setið lengur í ráðherrastól. Ef hann var ekki að segja þingheimi ósatt þá annað hvort var hér um ósvífin pólitíksan refskap að ræða gagnvart þingheimi eða þá, eins og þú bendir á, algjört skilningsleysi á viðfangsefninu sem hlýtur að teljast vanræksla í starfi, þá lítur þetta allt illa út. Það er bara eitt orð yfir þetta, sama orðið og var notað um ráðningu umboðsmanns skuldara og Icesave, allsherjarklúður.

Takk síðan fyrir vandaða pistla þína Marinó og fórnfúst starf þitt fyrir hagsmunasamtök heimilanna.

[Ómar Harðarson (IP-tala skráð) 11.8.2010 kl. 11:57]

@Guðmundur Árnason. Það að vera dósent í hagfræði, hafandi skrifað doktorsritgerð um búferlaflutninga, gerir mann ekki að sérfræðingi í lögum.

@Marinó. Það eina sem munaði til að svara Ragnheiði beint, var að útskýra nánar hvað átt væri við með réttarágreiningi (þ.e. ágreining um hvort lánin væru raunverulega í erlendri mynt eða í íslenskum krónum). Ég hygg þó að Ragnheiður hafi skilið það þannig og ráðherrann líka, enda óskaði hún ekki eftir frekari skýringu.

Það hentar hins vegar vel núna fyrir óprúttna pólitíkusa eins og Eygló Harðardóttur að reyna að búa til úlfalda úr mýflugu. Í fréttaleysinu nú um þessar mundir eru margir aðrir, fjölmiðlamenn og bloggarar, tilbúnir til að snúa út úr orðum ráðherrans þá og nú sér til skemmtunar en alvarlegri stjórnmálaumræðu til bölvunar.

[Jón Baldur Lorange, 11.8.2010 kl. 12:05]

Alltaf skal Ómar Harðarson verja stjórnarþingmenn með kjafti og klóm. Sama hve málstaðurinn er vondur að verja. Virðingarvert.

[Marinó G. Njálsson, 11.8.2010 kl. 12:10]

Ómar, í fyrirspurnartíma svara sá sem er spurður bara tvisvar.  Fyrst svarar hann upphaflegu fyrirspurninni, næst fá þingmenn aðrir en fyrirspyrjandi færi á að taka til máls, þá talar fyrirspyrjandi og loks sá sem fyrirpurninni var beint gegn.  Ragnheiður hafði því ekki tækifæri til að fá nánari svör frá Gylfa í fyrirspurnartímanum.  Mér virðist líka af orðum hennar í gær, að hún hafi talið hann vera að svara sér með orðunum um að erlend lán væri lögleg.  En ég á ekki von á því þú samþykkir þessa skýringu mína.

[Þórdís Björk Sigurþórsdóttir, 11.8.2010 kl. 12:48]

Svo horfir maður baka og sér þetta í samhengi, byrjað var að reyna að færa lánin yfir í verðtryggð ISK (höfuðstólslækkun hjá fyrirtækjunum) og troða frumvarpi í gegn rétt fyrir dóm Hæstaréttar, eins var byrjað að hóta lagasetningu fljótlega eftir dóm Áslaugar Björgvins. 12.feb.  Sigurmar K. Alberts talaði líka um það þegar hann flutti mál sitt fyrir Hæstarétti að Alþingi myndi hugsanlega setja lög (hvernig vissi hann það?) ef Hæstiréttur féllist ekki á rök hans (Sigurmars). Það vissu allir í stjórninni að Hæstiréttur myndi dæma eins og hann gerði. Síðan er strax valið nýtt mál og því flýtt í gegnum kerfið og útkoman eins og tilmælin frá FME og SÍ og dómarinn giftur Lagastoðslögfræðingi. Sigurmar starfar þar líka.

[Marinó G. Njálsson, 11.8.2010 kl. 13:03]

Þórdís, þegar maður horfir til baka, þá er ég á þeirri skoðun að dómur héraðsdóms skiptir engu máli.  Hann var bara aðgöngumiði að Hæstarétti.  Hitt finnst mér verra mál, hvernig Lýsing og Sigurmar handvöldu það mál, sérstaklega í ljósi þess að búið var að draga það til baka.

Nú er þetta allt liðið og við getum bara sýtt glötuð tækifæri.  Álit Sigríðanna tveggja standa þó upp úr og eru til merkis um að æðstu lögfræðingar SÍ og viðskiptaráðuneytisins voru og eru sammála áliti okkar sem höfum lengi talið þessi mál á tæru.  Ég hef raunar heyrt að dómarar Hæstaréttar hafi talið að lögin hafi verið mjög skýr og lítinn vafa hafa leikið á ólögmæti gengistryggingarinnar.  Verst að þeir hafi ekki verið spurðir strax út í vextina.

Ég er að undirbúa formlega fyrirspurn til ESA, en stofnunin hefur sagt mér að niðurstaða þeirra komi þó aldrei fyrr en eftir dóm Hæstaréttar.  Mín fyrirspurn mun byggja á töluliði c í 36. gr. laga nr. 7/1936 og sambærilegu ákvæði í neytendaverndartilskipun ESB.   Nú vantar mig bara tíma til að sinna þessu, en hann er af skornum skammti þessa daganna.

[Ómar Harðarson (IP-tala skráð) 11.8.2010 kl. 13:34]

@Marinó. Þakka þér innilega fyrir að gera mér upp skoðanir. Það sparar mér mikil heilabrot. :)

Ragnheiður er þingmaður. Hún hefur leyfi til að leggja fram fyrirspurnir. Hún þarf ekki að lauma sínum fyrirspurnum inn í fyrirspurnir annarra. Ef hún gerir það á hún á hættu að fá ekki hárnákvæm svör.

Svörin sem Ragnheiður fékk voru hins vegar sannleikanum samkvæm og í samræmi við bestu vitund. Ég efast um að hún hefði fengið yfirlýsingu um að ráðuneytið teldi öll lán með erlendri gengisviðmiðun ólögmæt. Til þess þyrftu lánin að vera í íslenskum krónum og það álitamál yrði að leysa fyrir dómsstólum með hliðsjón af "atvikum hverju sinni, efni samnings og atvikum við samningsgerð" eins og segir í lögfræðiáliti Sigríðar Rafnar. Á það benti og ráðherrann.

@Jón Baldur l'Orange. Stundin er alltaf rétt til að gjöra það rétta.

[Theódór Norðkvist, 11.8.2010 kl. 15:19]

Ómar Harðarson kl. 11:57.

Allt af eftirtöldu flokkast undir hagfræði eða viðskiptafræði:

1. Í hvaða mynt höfuðstóll láns er tilgreindur.
2. Hvernig verðtryggingu lánsins er háttað.
3. Í hvaða mynt lánið skuli endurgreitt.

Hafi viðskiptaráðherra landsins ekki gert sér grein fyrir þeim muni sem var á hinum ýmsu lánum sem kölluðust erlend lán, eða hvernig þau flokkuðust eftir ofangreindum töluliðum, var hann alveg úti að aka og ekki starfi sínu vaxinn.

Hafi hann aðeins verið að svara um einn tiltekinn flokk lána, raunveruleg erlend lán þar sem höfuðstóll er tilgreindur í erlendri mynt, greitt er til baka ásamt vöxtum í erlendri mynt og lántaki fær erlenda mynt útgreidda eða millifærða á reikning, var hann að koma sér undan spurningunni og vísvitandi að villa fyrir um þinginu, sem hann á að starfa fyrir.

Spurning Ragnheiðar snerist augljóslega um myntkörfulán sem væru í íslenskum krónum en tækju breytingum eftir gengi annarra mynta. Það skilja þetta allir sæmilega greindir einstaklingar.

[Marinó G. Njálsson, 11.8.2010 kl. 15:24]

Ómar, lagni þín við að snúa út úr umræðunni er aðdáunarverð.  Að gera spurningu Ragnheiðar tortryggilega og segja að hún sé sökudólgurinn með því að spyrja ekki frekar er dæmi um það.  Svörin sem Ragnheiður fékk voru við allt annarri spurningu en þeirri sem spurt var.  Ragnheiður og aðrir í þingsal gátu ekki vitað að Gylfi skyldi ekki spurninguna, var að snúa út úr henni eða skyldi ekki svarið sem hann gaf.

[Ómar Harðarson (IP-tala skráð) 11.8.2010 kl. 16:40]

@Marinó. Ég þakka hrósið :) Ég á það þó varla skilið. Markmið mitt er ekki að snúa út úr heldur benda á að sanngirnistúlkunin er í þessu máli eins og oftast betri en sú sem gerir ráð fyrir illgirni og illvilja.

Þú bendir réttilega á að Gylfi gat aðeins farið tvisar í ræðustól vegna fyrirspurnar Ragnheiðar, hún gat ekki farið aftur og óskað skýringa. Venjulega næst betri skilningur í samræðum milli fólks (give-and-take) (hér verð ég að undanskilja þessa samræðu okkar). Þarna gafst ekki færi á slíku vegna þess að Ragnheiður laumaði sér inni í aðra fyrirspurn frá Birki Jóni. Hefði Ragnheiður verið óhress með svarið hefði henni verið í lófa lagið að leggja fram eigin fyrirspurn síðar.

Þá bendi ég á að þó svo ráðherrann hefði svarað nákvæmlega hefði svarið ekki efnislega orðið annað. Hann gat ekki svarað spurningunni um lögmæti þessara lána, aðeins bent á að ágreining hvort um væri að ræða raunverulega lán í íslenskum krónum, og því ólögmæta gengisviðmiðun, yrði að leysa fyrir dómsstólum. Hins vegar væri alveg klárt að lán í erlendri mynt (þ.e. ekki íslenskum krónum) væru lögmæt.

[Valsól (IP-tala skráð) 11.8.2010 kl. 18:06]

Málið er Marinó að þú svarar aldrei þeim spurningum sem falla ekki að markmiði þínu um að dómurinn standi í myntkörfumálinu. Svo langar mig að benda þér á að ég hef aldrei spurt þessara spurninga áður á eyjunni sem ég pósta hérna, enda svara þú hvorki þessum spurningum né öðrum sem ég hef sent á þig, og hvað varðar það hvað ég hef gert til að berjast fyrir leiðréttingu verðtryggðra lána, þá hef ég ekki gefið mig út fyrir að vera einhver hagsmunamaður einhverra heimila eða baráttumaður eins og þú hefur gert, en réttlætishugsjón hef ég engu að síður og ef ég væri í stjórn Hagsmunasamtaka heimila, þá get ég lofað þér því að ég hefði barist fyrir réttlæti öllum til handa og ekki skipt þjóðninni niður eftir tegundum lána.

 

 

Önnur spurning sem þú hefur heldur aldrei svarað þó ég hafi hvað eftir annað verið í samræðum við þig á netinu með þessari spurningu, en hún er eftirfarandi: Hvers vegna var tækifærið þegar dómurinn féll í hæstarétti ekki notað af Hagsmunasamtökum HEIMILANNA til að hefja baráttu um leiðréttingu ALLRA lána?  Getur þú ekki svarað þessu eða hentar þessi spurning illa hagsmunum þínum eða viltu bara ekki blanda verðtryggingunni saman við gengislánin því þá myndu líkur minka á að gengislánadómurinn fengi að standa?  Er það ekki akkúrat málið, þú vilt ekki blanda þessu saman af ótta við að missa spón úr aski.

 

 

Hvernig heldur þú að málin stæðu ef allir lánþegar á Íslandi væru með myntkörfulán, finndist þér þá í alvöru að dómurinn ætti að standa, og gera þar með ALLA Íslendinga skuldlausa á einu bretti og setja þar með þjóðina á hausinn og senda börnunum okkar reikninginn? Þetta er það sem þér virðist þykja sjálfsagt í dag, miðað við málflutninginn, þ.e. að arðir borgi skuldirnar þínar.

 

 

Annars er ég orðinn svo leiður á að spyrja þig og fá aldrei svör að ég nenni þessu ekki lengur og mun í framtíðinni ekki beina spurningum til þín, enda er það bæði tímaeyðsla og það fer heldur ekkert á milli mála að ef spurningarnar tengjast ekki hagsmunum gengislánþega, þá verður þeim hvort eð er ekki svarað.

[Marinó G. Njálsson, 11.8.2010 kl. 19:19]

Valur B (Valsól), það er óþarfi að vera með upphrópanir

Það er rangt að ég svari ekki spurningum þínum.  Ég hef ítrekað svarað þeim, en það er ekki þar með sagt að þú hafir lesið þau.  T.d. hef ég bent á að HH hafi rætt við alla bankastjóra stóru bankanna.  Hvað heldur þú að sé rætt þar?  Mataruppskriftir!  Fyrirgefðu að ég hafi ekki sagt þér frá öllu sem fer fram á fundunum, en ég get sagt þér að verðtryggingin er mun stærri hluti umræðunnar en gengistrygging.  Ég og Friðrik Ó Friðriksson, formaður HH, vorum kallaðir fyrir viðskiptanefnd Alþingis í maí, þar sem verðtryggingin var til umræðu.  Ég hef líka ítrekað sagt og m.a. í svari til þín, sem þú nennir greinilega ekki að lesa, að mun meiri tími okkar hjá HH hafi farið í verðtryggðu lánin en gengistryggðu lánin, enda var það og er okkar stærsta baráttumál að fá 4% þak á árlegar verðbætur afturvirkt til 1.1.2008.

En þú segir að ég svari engu.  Hér er af Eyjunni frá 19. júlí 2010:

Valur B, hvar hefur þú lesið að ég sé á móti ESB? Ég hef enga forsendur til að dæma um það hvort innganga í ESB sé heppileg eða ekki. Ég held aftur að burtséð frá því hvort við förum þangað inn, þá eigum við að byrja að laga alla efnahagsstjórn að þeim kröfum sem aðildarríki þurfi að uppfylla. Þessar spurningar þínar eiga enga tilvísun í mín baráttumál, en á hinn bóginn, þá skil ég ekki af hverju Samfylkingin getur ekki samþykkt frumvarp Eyglóar Harðardóttur og fleiri framsóknarmanna um 4% þak á árlegar verðbætur, fyrst að það á að fást fram með ESB aðild.

Meðan ESB á að leysa allt, þá vill Samfylkingin ekki gera neitt, því annars gæti það gerst að það sem yrði gert myndi leysa það sem ESB á að leysa. Þetta er kjarninn í ruglinu sem er í gangi í stjórnarráðinu. Ég segi aftur, að ef við viljum inn, þá þurfum við fyrst að koma þjóðfélaginu í það stand að við þurfum ekki á ESB-aðild að halda og síðan að taka ákvörðun um aðild. Við eigum ekki að fara eins og beiningarmenn til búðar.

Varðandi að ég hafi farið hamförum vegna gengistryggðra lána, þá vísa ég því til föðurhúsana. Ég ræð því aftur ekki hvað fjölmiðlar birta af því sem ég segi við þá. Baráttan gegn verðtryggingunni stendur yfir og henni er ekki lokið. Fjölmiðlafárið hefur aftur verið í kringum hitt. Á undanförnum vikum höfum við hjá HH hitt tvo nýju bankastjórana og farið yfir okkar áherslu. Við höfum mætt á fundi hjá nefndum Alþingis, m.a. opinn fund viðskiptanefndar, þar sem þessi mál hafa verið rædd. Við héldum fundi með grasrótarhópum í stjórnmálaflokkunum í febrúar, þar sem fókusinn var m.a. framtíð lánakerfisins ýmist án verðtryggðra lána eða verðtryggð lán með 4% árlegu þaki á verðbætur. Fyrir þessu hef ég talað margoft, en kannski heimsækir þú ekki bloggið mitt nógu oft til að fylgjast með. Auðvitað tjáir maður sig mest um það sem er í fréttum hverju sinni, en ég ræði um það í öllum viðtölum, þar sem það á við, að ennþá eigi eftir að útkljá umræðuna um forsendubrest verðtryggðra lána.

Og annað frá sama dag, sem þú hefur ekki svarað:

En af því að þú hefur svo gaman af því að bulla sömu vitleysuna aftur og aftur, þá langar mig enn einu sinni um að spyrja þig hvað þú veist um kröfur Hagsmunasamtaka heimilanna. Einnig langar mig að vita hvort þú, sem greinilega ert með verðtryggð lán, hefur gert eitthvað til að berjast fyrir réttindum þeirra sem eru með verðtryggð lán og þá í hverju sú barátta hefur fólgist.

Svona gæti ég haldið áfram, en ég nenni því ekki.  Þó ég svari þér ekki prívat og persónulega, þá innifel ég marg oft svör við þínum spurningum í athugasemdum mínum.  Ef þú vilt fá persónuleg svör, þá getur þú pantað ráðgjafatíma hjá mér og borgað útseldavinnu.  Ég hætti að svara þér beint, eftir að ég tók eftir því að þú svaraðir ekki spurningum mínum.  Því fer ég til 19. júlí, þar sem þá hættir þú að svara mér.

Varðandi spurningu þína um skuldleysi, þá sýnir hún lítinn skilning á  vandanum.  Hvernig færðu það út að fólk verði skuldlaust við það að gengistryggingin er dæmd ólögleg?  Ég kannast ekki við þá stöðu.  Og að heimilin í landinu fái óheyrilegan háan reikning vegna þess að gengistryggð lán heimilanna beri bara samningsvexti, er algjört rugl.  Lestu þessa færslu:  350 milljarðar vegna lán heimilanna orðnir að innan við 12 milljörðum.  Í henni kemur fram útreikningur minn byggður á tölum FME.  Ég reyni ekki að breyta tölum FME, heldur eingöngu finna út hve stór hluti af hugsanlegum 100 milljarða skell sem FME spáir í sinni allra svartsýnustu sviðsmynd að geti fallið á ríkissjóð, sé vegna skulda heimilanna.  Niðurstaðan er 12 milljarðar og þá á eftir að taka tillit til endurgreiðslu á vaxtabótum.  Ég svara ekki spurningum sem innifela kolvitlausar forsendur.  Þú getur alveg eins spurt mig hvað ég myndi gera ef viðskiptaráðuneyti og Seðlabanka tæki ákvörðun um að gera allar eignir mínar upptækar.  Fáránleg staðhæfing, en mun líklegri niðurstaða en það sem felst í spurningu þinni.  Má ég síðan benda á, að það þótti alveg sjálfsagt að ég og þú og allir landsmenn greiddu 6-700 milljarða vegna innstæðna í bankakerfinu, einhverja milljarða tugi ef ekki á annað hundrað milljarða inn í peningamarkaðssjóði, en þegar bæta á lántökum forsendubrest lána vegna glæpa fjármálafyrirtækjanna, þá fer allt í háaloft.  Og bara fyrir þig, Valur, stærsta krafan um leiðréttingu á forsendubresti er vegna verðtryggðra lána, en þar er mesti vandinn vegna stöðu Íbúðalánasjóðs.

Nei, þú gefur þig ekki út fyrir að gæta hagsmuna eins eða neins.  Þú bara gagnrýnir flesta sem gera það. 

Hvað þú gerir í framtíðinni er þitt mál, en að bera upp á mig að ég hafi aldrei svarað þér, er svona sannleiks hagræðing eins og tíðkast innan stjórnsýslunnar.  Heitir þú kannski Gylfi?

[Georg (IP-tala skráð) 11.8.2010 kl. 19:45]

vá einn neikvæður ég held að valsól sé toppnum

[Kristján H Theódórsson, 11.8.2010 kl. 20:41]

Það sem Valsól blessaðri eða blessuðum skjöplast  í gegndarlausri gagnrýni á þá afreksmenn sem þó eru að gera eitthvað í baráttunni við ræningjaflokkana, er sú staðreynd, að þessir dómar sem féllu um tiltekin gengistryggð lán,  eru tilkomnir fyrir framtak einstaklinga sem ofbauð liðleskjuleg viðbrögð stjórnvalda sem virtust ætla átölulaust að leyfa fjárglæfrafurstunum að rífa varnarlítinn almenning á hol fjárhagslega. Einstaklingar sem risu til varnar fyrir dómstólum.

Nú er það auðvitað umhugsunarvert, hversvegna þolendur verðtryggingaroksins íslenska hafa ekki sem einstaklingar haft þor til að stefna inn málunm gegn misnotkun á verðtryggingunni og hreinlega í ljósi annars forsendubrests vegna glæpsamlegrar hegðunar bankanna og annarra fjármálafyrirtækja.

Líklega er skýringin sú ,að menn hafa of lengi látið Móra þennan ríða hér röftum , og einhver sefjun átt sér stað að hann verði ekki kveðinn niður. Þetta er kannske ekki jafnborðleggjandi lögbrot þótt ýmsir telji sig finna rök sem megi benda á sem hníga að því.

[Gunnar Skúli Ármannsson, 11.8.2010 kl. 22:30]

Sæll Marinó,

ég vil enn og aftur þakka þér fyrir frábært og óeigngjart starf í þágu almennings á Íslandi. Takk!

[Magnús Helgi Björgvinsson, 12.8.2010 kl. 11:01]

Marinó ágætt að sjá þetta svona samantekið. Sé að margir í umræðunni hér lesa eitthvað allt annað út úr þessari samantekt. Ég skil þig þannig að í vinnslu bæði í ráðuneyti og Þingi voru menn til skiptis að fjalla um epli og appelsínur. Þ.e. gengistryggði lán og svo lán í erlendri mynt. Finnst með ólíkindum að Gylfi viðurkenni ekki bara að hafa gert mistök þarna á Alþingi þ.e. að svar hans miði við lán í erlendri mynt en ekki lán í íslenskum krónum með gengistryggingu. 

En held að menn verði náttúrulega að átta sig á því hvenær þetta var! Þetta var náttúrulega haustið 2009 þegar að bæði ráðherra og ráðuneyti sem og Seðlabankin voru undir gríðarlegu álagi . Það var verðið að reyna að koma á nýjubönkunum, sem og að halda hér öllu gangandi. Það var mikil óvissa og manni skilst að starfsfólk ráðuneytis og allir hafi hér starfað nær allan sólarhringinn þannig að það er nú ekki ólíklegt að einhverjir hnökrar hafi orðið á samskiptum eða samvinnu milli fólks. Og ráðherra sem er í miðju þessa les sennilega oft upp svör sem samin eru fyrir hann af embættismönnum án þess að hafa tækifæri sjálfur til þess að kanna allar heimildir.