Leita ķ fréttum mbl.is

Lķklegast rķflega 52 ma.kr. eftir af svigrśminu eša 55%

Nś er vika sķšan ég var bošašur į fund Hagfręšistofnunar til aš sjį drög aš žeirri skżrslu sem gefin hefur veriš śt.  Viš lestur draganna féllust mér eiginlega hendur svo margt einkennilegt var ķ žeim.  Lokaśtgįfan byrjar į sömu einkennilegheitunum.

Hagfręšistofnun skilur ekki gögn sem hśn notar

Fyrsta atrišiš sem hnotiš er um ķ skżrslu Hagfręšistofnunar er į bls. 4 undir samantekt.  Žar segir:

Aš žvķ aš fram kemur ķ samantekt Samtaka fjįrmįlafyrirtękja frį október 2011 hafa ķbśšalįn veriš fęrš nišur um 144 milljarša króna vegna 110% leišar, sértękrar skuldaašlögunar og endurreiknings gengisbundinna lįna, en kostnašur vegna taps fjįrmįlafyrirtękja af gjaldžrotum einstaklinga liggur ekki fyrir.  Žį voru vaxtabętur hękkašar um 12 milljarša į įrunum 2011 og 2012 og eru žęr nś um 30% af vaxtagreišslum einstaklinga.

Sagt er aš upplżsingarnar séu fengnar śr Žjóšhagsįętlun 2012, (Skżrsla um efnahagsstefnu), bls. 8.

Sé bls. 8 ķ tilvķsušu efni lesin og samantekt SFF frį ķ október, žį kemur ekki žaš fram sem lesa mį ķ skżrslu Hagfręšistofnunar.  Ķ fyrsta lagi er eingöngu sagt aš vaxtabętur séu 12 ma.kr. en ekki greint frį žvķ aš žęr séu 30% af vaxtagreišslum einstaklinga.  Ķ öšru lagi žį segir hvorki ķ skżrslunni né samantekt SFF aš ķbśšalįn hafi veriš fęrš nišur um 144 ma.kr.  Bįšar heimildir nefna aš gengisbundin fasteignalįn hafi veriš fęrš nišur um 92 ma.kr. og SFF nefnir aš nišurfęrsla vegna 110% leišarinnar sé 27,2 ma.kr. og 5,6 ma.kr. vegna sértękrar skuldaašlögunar.  Hafa skal ķ huga aš žetta eru leišréttingar eša nišurfęrslur hjį ÖLLUM fjįrmįlafyrirtękjum, en ekki bara bönkunum žremur.

Hagfręšistofnun var bent į žetta og er raunar ALLUR textinn hér aš ofan beint upp śr athugasemdum HH til Hagfręšistofnunar.  Jį, bśiš er aš benda stofnuninni į aš hśn sé aš fara meš rangt mįl, en samt breytir hśn engu!

Fręšilegt vaxtatap en raunverulegur vaxtahagnašur

Į bls. 6-7 ķ skżrslunni talaš um "vaxtatapiš" sem bankarnir žrķr verša fyrir viš aš taka yfir śtlįn višskiptavinanna sem fęršir voru meš valdi frį hrunbönkunum.  Skošum hvaš žar segir meš leturbreytingu minni: 

Nišurfęrslum var ętlaš aš endurspegla bęši tapįhęttu og afföll vegna hįrra markašsvaxta.  Var tališ aš margir myndu eiga erfitt meš aš standa ķ skilum į lįnum į žeim krepputķmum sem fęru ķ hönd.  Žį myndu nżju bankarnir ašeins geta fjįrmagnaš sig į innlendum markaši og vextir sem žar bušust vęru hęrri en (fastir) vextir žeirra lįna sem nżju bankarnir höfšu eignast.

Žessi stašhęfing um hįa markašsvextir eru algjör steypa.  Žaš žarf ekki annaš en aš skoša stofnefnahagsreikning nżju bankanna til aš sjį aš žeir voru ekki aš fjįrmagna sig meš skuldabréfum į innlendum markaši heldur meš innlįnum.  Vextirnir sem bönkunum bušust voru žvķ verulega miklu lęgri en žeir sem voru į lįnunum.  Er žaš grafalvarlegur hlutur aš Hagfręšistofnun sé ekki gagnrżnni į žessa framsetningu, sem augljóslega heldur ekki vatni.  Tafla 1 į bls. 7 er žvķ ķ besta falli skemmtiefni og kemur efni skżrslunnar aš öšru leiti ekkert viš.

Žess fyrir utan.  Hvernig getur žaš veriš aš lįn sem tekin eru yfir į meš verulegum afslętti mynda vaxtatap?  Skżring Hagfręšistofnunar er aš "markašsvextir" hefšu veriš hęrri og žvķ hefšu bankarnir žrķr įtt aš fį afföll vegna žeirra.

Ég verš aš višurkenna, aš ég skil ekki žetta, enda er ég ekki hagfręšingur.  Hvernig getur banki sem kaupir 100 milljarša virši af lįnum į segjum 70 milljarša haft vaxtatap į višskiptunum, žegar hann heldur įfram aš rukka 100 milljarša?  Annaš hvernig getur hann veriš meš vaxtatap, žegar hann borgaši fyrir lįnin meš žvķ aš taka į sig skuldir ķ formi innlįna, sem bįru nįnast enga vexti?  Žrišja, hvernig er hęgt aš tala um vaxtatap, sem hefši oršiš ef bankarnir hefšu fjįrmagnaš sig į markaši, žegar žeir fjįrmögnušu sig ekki į markaši?  Loks mį spyrja:  Hefšu bankarnir oršiš fyrir vaxtatapi, ef lįnin hefšu oršiš eftir ķ gömlu bönkunum, lįnžegar fengiš nż lįn (į sömu vöxtum) hjį nżja bankanum, greitt gamla bankanum upp lįniš, sem sķšan hefši greitt nżja bankanum fyrir aš taka yfir innstęšurnar?  Eitt ķ višbót:  Verša nżju bankarnir fyrir tapi af žvķ aš lįna višskiptavinum sķnum į lįgum vöxtum, žegar žeir geta ekki komiš fjįrmagninu sem er inni ķ bönkunum śt?

Gömlu bankarnir fjįrmögnušu sig aš miklu leiti į markaši, en žeir nżju hafa ekki gert žaš.  Stęrsti hluti fjįrmögnunar žeirra er ķ formi innlįna og stęrstur hluti žeirra er į lįgum vöxtum.  Žaš getur veriš aš samkvęmt fręšunum, žį sé rétt aš miša viš markašsvexti skuldabréfa, en ķ raunveruleikanum žį fór fjįrmögnunin fram į allt annan hįtt.  Veršur žvķ aš hafna žvķ alfariš aš bankarnir hafi oršiš fyrir vaxtatapi viš yfirtöku lįnanna.  Enn sķšur į žetta viš eftir aš Įrni Pįll Įrnason, žįverandi efnahags- og višskiptarįšherra, og Alžingi įkvįšu aš gefa nżju bönkunum sešlabankavexti į įšur gengistryggš lįn langt aftur ķ tķmann.

Eitt ķ višbót varšandi žetta.  Bankarnir hafa allir veriš aš bjóša mun hagstęšari lįn en sem nam ķmyndušum markašsvöxtum ķ október 2008.  Meira aš segja bera sum žessara lįna neikvęša raunvexti.  Mišaš viš žaš, žį eru bankarnir aš gręša į tį og fingri į yfirteknu lįnunum. 

Talnaleikur um bókfęrt virši lįna

Į bls. 8 er fariš ķ mikla talnaleikfimi til aš skżra śt hve hįtt bókfęrt virši ķbśšalįna hefši veriš į hverjum tķma.  Nišurstaša žeirra leikfimięfinga er verštryggš lįn aš bókfęršu virši 218,8 ma.kr. voru fęrš yfir į 153,7 ma.kr. og gengisbundin aš bókfęršu virši 48,1 ma.kr. voru fęrš yfir į 36,8 ma.kr.  Alls gerir žetta aš ķbśšalįn aš bókfęršu virši 266,9 ma.kr. fóru yfir į 190,5 ma. kr.  Afslįtturinn var žvķ 76,4 ma.kr. eša 28,6%.  Eftir uršu ķ gömlu bönkunum og hjį öšrum ašilum lįn sem voru bókfęrš į 248,8 ma.kr. eša 48,2% af lįnunum.  Vil ég bišja fólk um aš muna žessa tölu žegar lengra er komiš.

Aš gengisbundin įn hefšu veriš fęrš yfir meš  ašeins 26,3% afslętti er ekki ķ samręmi viš upplżsingar ķ skżrslu fjįrmįlarįšherra um endurreisn višskiptabankanna.  Žar segir nefnilega į bls. 30:

Mat eignanna mišast viš októbermįnuš 2008 en į žeim tķma voru tugžśsundir gengistryggšra lįna ķ bönkunum sem greitt var af og engum hafši blandast hugur um aš vęru gildir gerningar. Sešlabanki Ķslands og FME höfšu lįtiš žessar lįnveitingar óįtaldar og žęr höfšu tķškast um įrabil. Um žaš leyti sem endanlega var gengiš frį samningum viš gömlu bankana heyršust raddir um aš gengistrygging lįna kynni aš vera ólögmęt. Žaš atriši var į žeim tķma umdeilt mešal lögfręšinga og algjörlega óraunhęft aš mešhöndla öll slķk lįn sem ólögmęt ķ samningunum. Bent var į aš öll gengistryggš lįn hefšu veriš afskrifuš um meira en helming viš yfirfęrslu žeirra til nżju bankanna, engin greining hefši fariš fram į lįnaskilmįlum m.t.t. ólögmętis og žótt svo fęri aš hluti žeirra yrši metinn ógildur myndu įkvęši 18. gr. laga um vexti og verštryggingu nr. 38/2001 leiša til žess aš upphaflegur höfušstóll yrši framreiknašur meš óverštryggšum vöxtum.  (Leturbreyting MGN)

Jį, žaš er stórmerkilegt aš Hagfręšistofnun kemst aš annarri nišurstöšu en fjįrmįlarįšherra gerši fyrir tępum 10 mįnušum.  Fjįrmįlarįšherra segir aš "öll gengistryggš lįn hefšu veriš afskrifuš um meira en helming" mešan Hagfręšistofnun segir aš gengisbundin lįn hafi bara veriš fęrš nišur um 26,3%. Žessi skilningur Hagfręšistofnunar var ķ drögunum og spuršu Hagsmunasamtök heimilanna śt ķ žetta ķ athugasemdum sķnum viš drögin.  Stofnunin kżs aš svara žessu ekki.

Lįn sem ekki fóru į milli

Hagfręšistofnun kemur meš upplżsingar um lįnin sem ekki fóru į milli:

  1. Kaupžing Mortage Institutional Investor Fund (KMIIF) įtti verštryggš lįn aš bókfęršu virši114 ma.kr. (bęši ķ september og október).
  2. Kaupžing hafši lagt verštryggš fasteignalįn og gjaldeyrislįn inn ķ Sešlabankann sem veš ķ endurhverfum višskiptum.  Bókfęrt virši žeirra ķ september 2008 viršist hafa veriš 71 ma.kr. (tölur ekki ljósar, en sagt aš bókfęrt virši žeirra hafi veriš 52 ma.kr. ķ janśar 2010 eftir 19 ma.kr. nišurfęrslu.  Skiptist ķ 28 ma.kr. gengisbundin lįn og 24 ma.kr. verštryggš lįn.
  3. Ķ september 2008 voru ķbśšalįn aš fjįrhęš um 50 ma.kr. flutt ķ Ķbśšalįnasjóš frį Landsbanka Ķslands og Glitni.  Hagfręšistofnun segir aš draga žurfi žau frį žegar leitaš er aš skżringu į mismuninum milli september og október.  - Hafi veriš fęrš yfir ķ september, žį er rökréttast aš įlykta aš žau hafi veriš ķ tölum Ķbśšalįnasjóšs ķ september en ekki bankanna.  Var veriš aš falsa bókhald bankanna eša kann Hagfręšistofnun ašra skżringu?
  4. Loks uršu gengisbundin lįn aš upphęš 14 ma.kr. eftir ķ gömlu bönkunum

Samkvęmt žessu fóru lįn aš upphęš 249 ma.kr. ekki yfir ķ nżju bankana viš stofnun žeirra.

Svigrśmiš vegna ķbśšalįna

Hagfręšistofnun kemst aš žeirri nišurstöšu aš svigrśm vegna ķbśšalįna hafi veriš 95 ma.kr., ž.e. 70,9 ma.kr. vegna verštryggšra lįna og 24 ma.kr. vegna gengistryggšra lįna.  En er žetta vegna allra lįnanna sem voru ķ gömlu bönkunum fyrir hrun?  Nei, langt žvķ frį.  Žetta er vegna verštryggšra lįna sem voru aš bókfęršu virši 248,6 ma.kr., en lįn aš bókfęršu virši 164 ma.kr. voru fyrir utan žetta.  70,9 ma.kr. eru 28,5% af yfirfęršu upphęšinni.  Žaš er hęrri upphęš en Hagsmunasamtök heimilanna hefur fariš fram į aš verši leišrétt!  Raunar kemst Hagfręšistofnun aš žvķ sķšar ķ skżrslunni aš krafa HH sé upp į 18,7%!  Rétti upp hönd žeir sem hafa fengiš žennan afslįtt.

Nęst eru žaš gengisbundnu lįnin.  Lįn aš bókfęršu virši 89,1 ma.kr. voru fęrš yfir og nam afslįtturinn 24,3 ma.kr. eša  26,3%!  Eigum viš aš trśa žvķ, aš verštryggš lįn hafi veriš fęrš meira nišur en gengistryggš?  Ég segi bara:  Įttu annan betri?  Žess fyrir utan, eins og getiš er aš ofan, žį kemur fram ķ skżrslu fjįrmįlarįšherra um endurreisn višskiptabankanna, aš  "öll gengistryggš lįn hefšu veriš afskrifuš um meira en helming".  Jį, öll, ekki sum.

Žar sem ég įtti von į žvķ aš menn reyndu aš fela sig ķ talnamengun, žį lagši HH aš mķnu frumkvęmi 10 spurningar fyrir Hagfręšistofnun snemma ķ vinnuferlinu.  Ein spurningin er beint um žetta efni, žar sem mér datt ķ hug aš reynt yrši aš menga talnaflóruna meš misvķsandi gögnum:

6.    Ķ skżrslu fjįrmįlarįšherra um endurreisn višskiptabankanna er į blašsķšu 30 fullyrt aš öll gengisbundin lįn hafi veriš fęrš yfir meš yfir 50% afslętti.  Óskaš er eftir stašfestingu į žvķ aš žetta sé rétt.  Nś ef svo er ekki ķ tilfelli lįnasafna heimilanna, hver er skżringin į žvķ aš skżrsluhöfundar fullyrša žetta?  Ef žetta er rétt, hvernig kemur žaš žį heim og saman viš 130 ma.kr. töluna aš ofan?

(130 ma.kr. er tala frį Samtökum fjįrmįlafyrirtękja sem enginn skilur nema kannski SFF.)

Hagfręšistofnun svaraši žessari spurningu aš sjįlfsögšu ekki.

Er svigrśmiš fullnżtt?

Jęja, žį er komiš aš žvķ aš bera saman tölur.  Stóri dómur Hagfręšistofnunar er aš svigrśmiš sé fullnżtt žar sem Samtök fjįrmįlafyrirtękja segja aš svo sé eša žvķ sem nęst.  Skżring Hagfręšistofnunar er sem hér segir:

  • Eftirgjöf į ķbśšalįnum samkvęmt 110% leišinni er 31,3 ma.kr. hjį fjįrmįlafyrirtękjum!  Ath. aš inni ķ žeirri tölu eru lķka sparisjóširnir og lķfeyrissjóšir, žannig aš talan hjį bönkunum er lęgri.  Sķšan bętir stofnunin viš aš 4,6 ma.kr. hafi veriš fęršir nišur hjį Ķbśšalįnasjóši.
  • Nišurfęrsla vegna sértękrar skuldaašlögunar er 6 ma.kr. - Hér er hvorki greint į milli hvort skuldirnar eru ķbśšalįn eša ašrar skuldir né hvaš heyrir undir bankana og hvaš undir önnur fyrirtękin innan SFF.
  • Umreikningur į gengislįnum vegnahęstaréttardóma nam aš sögn SFF 101 ma.kr.  Žessi tala er hvergi sannreynd og aftur er ekkert sagt til um hvernig skiptingin er milli fjįrmįlafyrirtękja.
  • Samtals gerir žetta 144 ma.kr. sem bśiš er aš fęra nišur ķbśšalįn hjį fjįrmįlafyrirtękjum, ķbśšalįnasjóši og lķfeyrissjóšum.

Viš lok žessarar upptalningar hjį Hagfręšistofnun segir ķ lok 2. kafla į bls. 11:

Samanlagšar nišurfęrslur bankanna eru žvķ nokkuš umfram žann mun sem fram kemur į virši ķbśšalįna ķ september og október 2008. Af žvķ mį rįša aš žaš svigrśm sem veriš hafi til aš fęra nišur ķbśšalįn hjį bönkunum hafi žegar veriš nżtt og rķflega žaš. Sérstaklega į žetta viš um gengisbundin lįn, enda var viš stofnun nżju bankanna ekki gert rįš fyrir öšru en aš žau lįn vęru lögleg.

Skošum žetta nįnar:

  1. Bankarnir žrķr fengu afslįtt upp į 95 ma.kr. vegna ķbśšalįna, žar af 71 ma.kr. vegna verštryggšra lįna og 24 ma.kr. vegna gengistryggšra lįna.
  2. Bókfęrt virši gengistryggšra ķbśšalįna bankanna žriggja var 103,1 ma.kr. ķ lok september 2008, af žeim uršu 14 ma.kr. lįn eftir ķ gömlu bönkunum, žannig aš lįn aš bókfęršu virši 89 ma.kr. voru fęrš yfir ķ tveimur fęrslum.
  3. Öll fjįrmįlafyrirtęki, Ķbśšalįnasjóšur og lķfeyrissjóšir hafa fęrt nišur lįn (önnur en bķlalįn) um 144 ma.kr. og žess vegna er svigrśmiš bśiš.

Ef žetta er fagmennskan sem višgengst hjį Hagfręšistofnun, žį legg ég til aš skipt verši um starfsliš.

  1. Nišurfęrsla sem įtt hefur sér staš į verštryggšum ķbśšalįnum bankanna er ķ allra hęsta lagi 37 ma.kr., en lķklega umtalsvert lęgri.  Ég ętla leyfa mér aš giska į innan viš 30 ma.kr.  Eftir eru žvķ rķflega 40 ma.kr.
  2. Af žessum į hįmarki 30 ma.kr. var lķklega hluti vegna lįna voru ķ eigu KMIIF og önnur sem fluttust til Ķbśšalįnasjóšs.  Sį hluti nišurfęrslunnar veršur žvķ ekki tekinn af svigrśmi bankanna, heldur lendir hann į eigendur lįnanna, ž.e. ĶLS og KMIIF.  Sé žetta ķ réttum hlutföllum, žį skrifast 12 ma.kr. į ašra eigendur en bankanna og bankarnir hafa žvķ ašeins nżtt 18 ma.kr. af svigrśminu ķ aš lękka verštryggš lįn ķ sinni eigu.
  3. Gengisbundin lįn sem fęrš voru yfir voru aš bókfęršu virši 89 ma.kr.  Ekki er nokkur möguleiki aš žau standi fyrir 101 ma.kr. nišurfęrslu.  Bankarnir fengu, aš sögn Hagfręšistofnunar, 24 ma.kr. ķ afslįtt, en samkvęmt skżrslu fjįrmįlarįšherra fengu žeir aš minnsta kosti 44,5 ma.kr. ķ afslįtt.  Hagfręšistofnun gerir heldur enga tilraun til aš reikna vaxtahagnaš bankanna vegna įhrifa Įrna Pįls laganna, en ķ mörgum tilfellum žį fengu lįntakar nįnast enga lękkun į lįnum sķnum.  Hvort sem bankarnir notušu alla žessa 24 ma.kr. eša ekki žį er allt umfram 24 ma.kr. utan svigrśmsins. Alžjóšagjaldeyrissjóšurinn lagši höfuš įherslu į aš ekki mętti fęra afslętti į milli lįnaflokka og žvķ mį ekki fęra afgang af afslętti vegna verštryggšra lįna yfir į gengisbundin lįn.

Mķn nišurstaša er žvķ aš svigrśmiš hefur ekki veriš fullnżtt.  Raunar er langur vegur ķ aš žaš hafi veriš fullnżtt.  Mišaš viš žaš sem aš ofan segir, žį eru bankarnir lķklegat bśnir aš nżta annars vegar 24 ma.kr. (mér finnst talan vera of hį) af svigrśmi vegna gengisbundinna lįna og 18-19 ma.kr. vegna verštryggšra lįna.  Alls hafa bankarnir žvķ nżtt 42-43 milljarša af svigrśminu og eftir eru 52-53 milljaršar króna.

Eftir er aš nżta 52-53 milljarša af svigrśminu eša um 55% af žvķ!

Spurningar sem óskaš var svara viš

Aš lokum vil ég birt hér spurningarnar sem óskaš var eftir aš Hagfręšistofnun svaraši og setti ég mitt mat į žvķ hvort žeim hafi veriš svaraš.

1.    Hvaša lįn heimilanna fęršust frį gömlu bönkunum til žeirra nżju?  - Žessari spurningu er ekki svaraš.
2.    Hver var upphęš einstakra lįnaflokka hjį hverjum banka um sig, annars vegar bókfęrt verš ķ gamla bankanum og hins vegar gangvirši/raunvirši ķ nżja bankanum viš yfirfęrslu?  Ž.e. hvaša afslįtt fékk hver og einn banki af mismunandi flokkum śtlįna til heimilanna (samkvęmt śtlįnaflokkun Sešlabanka Ķslands)?  -  Žessari spurningu er bara svaraš aš hluta.
3.    Hvaša lįn heimilanna uršu eftir hjį gömlu bönkunum og hvert var bókfęrt virši žeirra 30/09/2008 og hvert er bókfęrt virši žeirra nśna?  -  Žessari spurningu er bara svaraš aš hluta.
4.    Ķ hagtölum Sešlabanka Ķslands kemur fram aš lįn heimilanna lękkušu umtalsvert į milli talna ķ september og sķšan ķ lok október 2008?  Hver er skżringin į žessari lękkun milli mįnaša, ž.e. hve stór hluti er vegna lįna sem fęršust į milli gömlu og nżju bankanna og hve stór hluti er lįn sem uršu eftir ķ gömlu bönkunum og eru žvķ ekki inni ķ tölu SĶ vegna október? -  Žessari spurningu er svaraš aš mestu leiti.
5.    Samtök fjįrmįlafyrirtękja hafa fullyrt aš įšur gengistryggš lįn hafi veriš fęrš nišur um 130 ma.kr.  Hvernig er žessi tala fengin?  Hver eru įhrif endurśtreiknašra vaxta į žessa upphęš?  Eru endurśtreiknašir vextir inni ķ 130 ma.kr. eša utan?  Hvernig breyttist (įętlaš) heildargreišsluflęši (tekjustreymi) fjįrmįlafyrirtękjanna fyrir og eftir endurśtreikning?  -  Žessari spurningu er ekki svaraš.
6.    Ķ skżrslu fjįrmįlarįšherra um endurreisn višskiptabankanna er į blašsķšu 30 fullyrt aš öll gengisbundin lįn hafi veriš fęrš yfir meš yfir 50% afslętti.  Óskaš er eftir stašfestingu į žvķ aš žetta sé rétt.  Nś ef svo er ekki ķ tilfelli lįnasafna heimilanna, hver er skżringin į žvķ aš skżrsluhöfundar fullyrša žetta?  Ef žetta er rétt, hvernig kemur žaš žį heim og saman viš 130 ma.kr. töluna aš ofan?  -  Žessari spurningu er ekki svaraš.
7.    Samkvęmt Creditor Report Kaupžings frį febrśar og fram ķ įgśst 2009, žį voru lįnasöfn aš bókfęršu virši 1.410 ma.kr. fęrš yfir til Nżja Kaupžings į 456 ma.kr.  Óskaš er eftir stašfestingu į aš žetta sé rétt tala og ef ekki hver hśn var ķ raun og veru?  Ef hśn var ekki žessi tala, žį er óskaš eftir aš vita hver talan var.  -  Žessari spurningu er ekki svaraš.
8.    Ķ svari fjįrmįlarįšherra viš fyrirspurn Gušlaugs Žórs Žóršarsonar sem birt var 14. september sl. eru birtar tölur um stöšu lįnasafna ķ stofnefnahagsreikningi nżju bankanna.  Óskaš er eftir upplżsingum um žaš hvernig lįn heimilanna skiptast nišur ķ flokkaš samkvęmt śtlįnaflokkun SĶ. -   Žessari spurningu er bara svaraš aš hluta og ekki er vitnaš ķ fyrirspurn Gušlaugs Žórs ķ skżrslunni.
9.    Fjįrmįlafyrirtękin hafa fullyrt aš afskriftir žeirra vegna lįna heimilanna nemi yfir 160 ma.kr.  Hve stór hluti žessara afskrifta er leišrétting ķ bókhaldi fyrirtękjanna vegna lögbrota, hver stór hluti er hluti af žeim afslętti sem fékkst af lįnasöfnunum viš flutning žeirra og hve stór hluti er nišurfęrsla į gangvirtu höfušstóli eins og hann var skrįšur viš flutning ķ nżju bankana?  -  Žessari spurningu er ekki svaraš.
10.    Fjįrmįlafyrirtękin hafa fullyrt aš afskriftir hafi numiš 160 ma.kr.  Hafa ašrar afskriftir įtt sér staš, ž.e. svo dęmi sé tekiš į lįnum heimilanna, sem uršu eftir hjį gömlu bönkunum?  Er einhver hluti žessara 160 ma.kr. vegna afskrifta į lįnum sem ennžį eru ķ eignasöfnum gömlum bankanna og hve stór hluti, ef svo er?  -  Žessari spurningu er ekki svaraš.


mbl.is Lķklegt aš rķkiš myndi bera kostnaš viš nišurfellingu skulda
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Athugasemdir

1 identicon

Góš grein Marinó!

Žaš mį lķka alveg taka meš eitthvaš af žessum "met" hagnaši bankanna.

Hagnašurinn hefši ekki oršiš nema fyrir žaš aš žeir tóku viš góšum bśum.

Anna Kristķn Pétursdóttir (IP-tala skrįš) 24.1.2012 kl. 22:39

2 Smįmynd: Erlingur Alfreš Jónsson

Žaš er ekki fyrir alla aš skilja žess leikfimi sem fram fer ķ skżrslu Hagfręšistofnunar, en į bls. 6 er vķsaš til svars efnahags- og višskiptarįšherra viš fyrirspurn Įsbjarnar Óttarssonar žingmanns um nišurfellingu hśsnęšislįna viš yfirfęrslu til nżju bankanna og er hśn sögš hafa veriš 28% aš jafnaši.

Žess vegna hjó ég eftir upphafi kafla 2 į bls. 7 sem fjallar um virši ķbśšalįna bankanna en žar eru tilteknar tölur sem ég setti upp ķ eftirfarandi töflu til glöggvunar:

Lįn til heimila ķ milljöršum króna:

 sep.08okt.08 Hlutfall
Lękkun
Alls808,5348,743,1%56,9%
Ķbśšalįn491,5190,938,8%61,2%

Eftir frįdrįtt 50 milljarša vegna lįna sem fóru til ĶLS:

 sept 08 (-50)okt.08 HlutfallLękkun (-50)
Alls758,5348,746,0%54,0%
Ķbśšalįn441,5190,943,2%56,8%

(Hlutfallsdįlkurinn er hlutfall bókfęršs virši yfirfęršra lįna af bókfęršu virši fyrir hrun sept 08.)

Tek žaš fram aš ég var ekki bśinn aš grafa mig ķ gengum talnarugliš sem į eftir žessu upphafi kemur og fékk žvķ ekki žessa 28% tölu til aš passa en mér sżnist žś hafa fundiš uppruna hennar.  Sé ekki annaš en žessar tölur komi saman viš umręšu um afskrifitirnar hafi numiš 50-60% en ekki 28%.

Ég verš aš višurkenna aš ég hef varla geš ķ mér aš borga meira af hśsnęšislįnunum eftir aš hafa lesiš žetta bull.  Sérstaklega žar sem Glitnir gat skyldaš Ķslandsbanka til aš setja į stofn hvatningarkerfi fyrir stjórnendur bankans til aš reyna tryggja aš Ķslandsbanki hefši įsęttanlegan hvata til aš hįmarka virši skuldabréfs B, eins og žaš er oršaš ķ k-liš į bls 45 ķ skżrslu fjįrmįlarįšherra um endurreisn bankanna, en endanlegur höfušstóll žess skuldabréfs veršur vķst įkvaršašur 31.mars nk. og ber vexti frį 31.desember 2011.  Nś veit ég ekki hvort hvatningarkerfinu var komiš į en tel lķklegt aš svo hafi veriš.  Žaš er ekki skrżtiš aš Ķslandsbanki hafi lagt hart aš višskiptamönnum sķnum aš gangast viš 110% leišinni fyrir įramót! 

Afsakiš mešan aš ég ęli!

Erlingur Alfreš Jónsson, 24.1.2012 kl. 23:23

3 identicon

Pöntuš nišurstaša eins og viš var aš bśast !

Žetta er ekki spurning um bankana, heldur er veriš aš vernda ķbśšalįnasjóš og lķfeyrissjóšina.  Žar liggja upphęširnar sem allt snżst um og ekki mį ręša !

Neytandi (IP-tala skrįš) 24.1.2012 kl. 23:38

4 identicon

Ekki treysti ég hagfręšistofnun. Hśn hefur ekki gert hreint fyrir sķnum dyrum eftir hruniš.Er hśn ķ hagsmunagęslu fjįrmįlaaflanna į móti skuldurum, almennt vanhęf eša eitthvaš annaš?

Ef tugir žśsunda heimila eru meš neikvęša eignastöšu, af hverju ęttu menn žį aš vera aš halda įfram aš borga? Fresta žvķ um nokkur įr aš verša dregnir einn og einn śt śr ķbśšunum eftir aš hafa gengiš fram af sér viš aš reyna aš greiša skuldir sem voru ekki einu sinni žeirra? Vęri ekki nęr aš žessar tugžśsundir hęttu strax ķ dag og sköpušu žannig nęgan žrżsting til samninga? Viš hin sem höldum aš viš séum réttu megin viš nślliš höldum aš vķsu įfram aš hlaupa į apabrettinu, en grun hef ég umm aš dręgi af sżslumönnum aš bjóša upp og fjįrmįlastofnunum aš fara fram į žaš viš žį ef tugir žśsunda heimila hęttu samtķmis aš greiša af lįnum (sem eru hvort eš er vonlaus). Ętli žaš kęmi ekki ašeins annaš hljóš ķ strokkinn og menn fęru aš "finna" svigrśm.  Įgętur talsmašur žessara sameinušu hśsnęšis "eigenda" gęti svo veriš Hagsmunasamtök heimilanna, žvķ viš einhverja žarf jś aš semja.

Ja mašur spyr sig.

Bjarni Gunnlaugur (IP-tala skrįš) 24.1.2012 kl. 23:51

5 Smįmynd: Hólmfrķšur Bjarnadóttir

Žó ég sé ekki nógu fęr ķ aš skilja öll hugtökin ŽĮ VEIT ég aš žś hefur lagt ķ mikla vinnu viš aš fara ofan ķ saumana į skuldamįlum ķbśšaeigenda og stašiš dyggan vörš um žeirra miklu hagmuni.

Fyrir žaš er ég afskaplega žakklįt og vona svo sannarlega aš réttlįt leišrétting į forsendubresti eftir Hrun nįi fram aš ganga.

Hólmfrķšur Bjarnadóttir, 24.1.2012 kl. 23:58

6 Smįmynd: Hólmfrķšur Bjarnadóttir

Fęrslunni minni er beint til žķn Marinó

Hólmfrķšur Bjarnadóttir, 24.1.2012 kl. 23:59

7 identicon

Hafiš žiš, hjį Hagsmunasamtökum Heimilanna, žökk fyrir ykkar frįbęru vinnu ķ žįgu heimilanna og žitt framlag, Marinó, er ómetnalegt.

Žaš sem mér datt ķ hug žegar ég las blogg žitt Marinó var aš ekki sé nś von į góšu ķ žjóšfélaginu žegar Hagfręšistofnun Hįskóla Ķslands gerir sig seka um žvķlķkt óvönduš vinnubrögš. Ég spyr mig, er žetta vķsvitandi sett fram meš slķkri skekkju eša eru menn žar į bę (Hagfręšistofnuninni) virkilega svona illa aš sér? Ég tel aš sjįlfsögšu aš žetta sé vķsvitandi sett fram til aš slį ryki ķ augu fólks. Fólk hlżtur aš spyrja sig hvaš žessi menn séu aš kenna nemendum sķnum!

Sólveig Jónsdóttir (IP-tala skrįš) 25.1.2012 kl. 00:37

8 Smįmynd: Arinbjörn Kśld

Žessi skżrsla viršist vera į viš aš frétt frį NASA um aš tungliš vęri śr osti.

Kvešja aš noršan.

Arinbjörn Kśld, 25.1.2012 kl. 00:38

9 identicon

Aš auki mį hér bęta viš spurningum endurskošandans sem kom aš žessu mįli meš HH;

  1. Ķ samręmi viš IAS 39 žį gera bankarnir vęntanlega upp śtlįn sem keypt eru meš miklum afslętti (deep discount) meš ašferš virkra vaxta. Ķ žvķ ljósi žarf aš greina į milli žess hversu stóran hluta afslįttarins megi rekja til tapašra krafna og hversu stóran hluta afslįttarins megi rekja til nśviršingar. Ķ ljósi žess aš veriš er aš skoša svigrśm bankanna til nišurfęrslu lįna til heimilanna er ešlilegt aš bankarnir gefi upp ķ tölum hvernig žessi skipting var ķ upphaflegu veršmati brotiš nišur į tegund lįnasafna og hvernig bókfęrš staša afslįttarins, eftir teg., sé nś m.v. sķšasta įrshlutauppgjör ķ samanburši viš kröfuvirši. Žessari spurningu er ekki svaraš.
  2. Vegna nśviršingar „deep discount“ lįna žį hafa bankarnir vęntanlega gefiš sér einhverja įvöxtunarkröfu og mišaš viš IAS 39 er įvöxtunarkrafan sś sama śt allan lįnstķman (mišaš er viš upphaflega virka vexti) a.m.k. į ķbśšarlįnum sem bera fasta vexti. Hvaša įvöxtunarkröfu gera bankarnir til nišurfęršra lįna til heimilanna eftir tegundum śtlįna? Hefur sś įvöxtunarkrafa breyst frį upphaflegri įkvöršun ef svo er žį hvernig? Hér kemur upp sś spurning hvernig IAS 39 eigi viš hér, žegar lįnasöfn bankanna voru meira og minna keypt meš miklum afslętti og jafn mikil breytingi hefur oršiš į vaxtastigi ķ landinu frį hruni sem raun ber vitni. Vęntanlega hefur įvöxtunarkrafan veriš gerš žegar vaxtastig var óešlilega hįtt mv. žaš sem vęnta mį ķ dag til framtķšar. Spurning hvort ekki sé ešlilegt aš ašlaga žessa įvöxtunarkröfu sem gęfi ešlilegilegri nišurstöšu og aukiš svigrśm til afskrifta į lįnasöfnum. Hafa veršur ķ huga aš hér eru mjög sérstakar ašstęšur og ķ upphafi gert rįš fyrir žvķ aš stór hluti afslįttarins fęri ķ aš leišrétta lįnasöfnin fyrir žeim forsendubresti sem hruniš leiddi af sér. Aušvelt er aš „reikna afslįttinn śt af boršinu“ meš óraunhęfri įvöxtunarkröfu. HHĶ gerir einmitt tilraun til žess aš “reikna afslįttinn śt af boršinu” meš žessum hętti ķ byrjun skżrslunnar, en įn žess žó aš segja nįkvęmlega til um hvernig bankarnir eru aš skrį žaš hjį sér. Spurningunni er žvķ ekki svaraš.
  3. Žegar bankarnir gefa upp sķnar afskriftartölur er mikilvęgt aš gera sér grein fyrir forsendum sem aš baki žeim liggja. T.d. hefur bönkunum veriš gert aš tekjufęra ekki gengismun af gengistryggšum lįnum. Hér žurfa bankarnir hreinlega aš gefa upp ašferšarfręši sķna ķ žessu sambandi. Best er aš taka dęmi: Gengistryggt lįn aš kröfuvirši kr. 1.000.000 er yfirtekiš af bankanum į kr. 500.000.- Viš endurskipulagningu lįnsins er kröfuviršiš kr. 1.500.000.- Lįniš er fęrt nišur ķ kr. 1.000.000.- Hvaš myndi bankinn tilgreina aš hann hafi veitt mikinn afslįtt af lįninu ķ samręmi viš žęr tölur sem opinberlega eru ķ umręšunni? Er mismunur eftir tegundum lįna, verštryggt, óverštryggt eša gengistryggt? Žessari spurningu er ekki svaraš
  4. Hluti śtlįna bankanna til heimilanna eru žannig aš žrįtt fyrir forsendubrest žį er til stašar nęgjanlegt vešrżmi og greišslugeta lįntakenda. Hefur afslįttur sem fékkst ķ upphafi af žessum lįnum veriš tekjufęršur? M.ö.o, er litiš į žessi lįn sem fullendurskipulögš og afslįttur žvķ tekjufęršur strax? Hvernig er litiš į lįn sem fariš hafa ķ gegnum 110% leišina, eru žaš lįn sem bankarnir lķta į sem full endurskipulögš lįn? Žessari spurningu er ekki svaraš
  5. Lżsing į ašferšarfręši bankanna viš tekjufęrslu afslįttar af nišurfęršum śtlįnum til heimilanna (endurmat śtlįnasafna). Eitthvaš viršist ašferšarfręšin vera mismunandi eftir bönkum mv. framsetningu upplżsinga um vaxtainnlausn bankanna skv. įrsreikningum. Skżrslan gefur ekki nįkvęma lżsingu į ašferšarfręši bankanna - spurningu ósvaraš

Andrea J.Ólafs. (IP-tala skrįš) 25.1.2012 kl. 00:45

10 Smįmynd: Sandy

Takk fyrir greinina Marinó, žęr eru alltaf jafn góšar og mįlefnalegar.

En samt er ég aš velta žvķ fyrir mér hvernig er yfir höfuš hęgt aš tala um svigrśm bankana til aš leišrétta lįn heimilanna? Svo er veriš aš tala um eignarréttarįkvęši stjórnarskrįrinnar ķ rķkara męli en įšur. Mķn skošun er sś aš hvorugt žessara hugtaka eigi viš. 

Ķ fyrsta lagi žį eru bankarnir aš innheimta stökkbreytt lįn, sį mismunur lagast ekki af sjįlfu sér og žvķ lengri tķmi sem lķšur frį hruni žvķ erfišara veršur aš leišrétta lįnin. 

Ķ öšru lagi į eignarréttarįkvęši stjórnarskrį aš verja hagsmuni almennings jafnt og fjįrmagnseigenda, en umręšan snķst ekki um almenning. Ég var įbyršamašur lįna frį 2004 fram aš bankahruni og ég get sagt aš žetta blessaša eignarréttarįkvęši varši mig ekki ķ hruninu, ég mįtti gjöra svo vel aš greiša millj meira en ég taldi mig hafa gengist ķ įbyrgš fyrir,og vel aš merkja ekki fengiš neina leišréttingu.

Sandy, 25.1.2012 kl. 06:51

11 identicon

Žaš er alveg greinilegt į öllu aš nišurstašan var tilbśin įšur en byrjaš var aš skrifa skżrsluna.

Aš HH hafi svo veriš ętlašur einn sólarhringur til aš lesa skżrsluna og gera athugasemdir er svo aušvitaš ekkert annaš en dęmalaus dónaskapur, og sżnir aš žaš įtti ekkert aš gera neitt meš žęr athugasemdir.

Trśveršugleiki Hagfręšistofnunnar er ķ ruslflokki, og į bloggsķšum og ummęlum viš vefmišla mį sjį aš varna nokkur landsmašur tekur minnsta mark į žessari stofnun eša vinnu hennar.

Og žaš versta er, aš stofnuninni viršist vera nįkvęmlega sama um trśveršugleika sinn.

Alveg nįkvęmlega sama, og į sama tķma eru lagaprófessorar viš HĶ aš skrifa bękur, birta greinar og koma fram ķ sjónvarpsvištölum og gagnrżna įkęrur og mįlsmešferšir į žį sem settu žjóšina į hausinn og gera žaš ķ nafni stöšu sinnar viš HĶ, en eru samt į launum hjį "skrśškrimmunum" į sama tķma sem rįšgjafar.

Hvernig stendur į žvķ aš skólinn lķšur žetta, aš menn séu aš birta efni sem į aš heita fręšilegt, en er ķ raun bara įróšursefni, fjįrmagnaš af grunušum glępamönnum?

Hįskólasamfélagiš viršist engan lęrdóm ętla aš draga af hruninu frekar en ašrir.

Siguršur #1 (IP-tala skrįš) 25.1.2012 kl. 08:33

12 Smįmynd: Žorsteinn Siglaugsson

Hvaš sem lķšur getu Hagfręšistofnunar til aš reikna žetta, er žaš žį samt ekki svo aš meginhluti hśsnęšislįna komi frį Ķbśšalįnasjóši? Og er žaš žį ekki einnig svo aš žęr afskriftir sem HH fara fram į hlytu į endanum aš falla į skattgreišendur?

Žorsteinn Siglaugsson, 25.1.2012 kl. 09:34

13 Smįmynd: Marinó G. Njįlsson

Žorsteinn, bśiš er aš benda ķtrekaš į leišir til aš koma ķ veg fyrir aš eitthvaš lendi į skattgreišendum.  Eftir žvķ sem tķminn lķšur veršur žaš sķfellt erfišara.  Verši ekki meira gert, žį lendir reikningurinn lķklegast hvort eš er hjį skattgreišendum.  Nś žegar eru 60.000 fjölskyldur ķ neikvęšu eigin fé.  Ķ venjulegu įrferši eru žęr 20-25 žśs., ž.e. yngra fólk nżkomiš śr nįmi og į lķtla eign ķ hśsnęšinu sķnu.  Žessar 60.000 fjölskyldur munu aš hluta lenda į framfęri hins opinbera og ķ meira męli žegar kemur fram į elli įrin, žar sem žaš er oršiš eignalaust og getur žvi ekki selt eignir eša haft tekjur af žeim žegar fram lķša stundir.  Ķ hinu stóra samhengi er ekki bara ęskilegt aš fara ķ leišréttingar, heldur naušsynlegt.  Žess fyrir utan, žį eru hękkanir lįna afleišingar af vanhęfi, fśski, svikum, prettum, blekkingum og lögbrotum.  Ég neita aš greiša fyrir žaš.

Marinó G. Njįlsson, 25.1.2012 kl. 09:44

14 Smįmynd: Marinó G. Njįlsson

Andrea, takk fyrir žessar upplżsingar.

Marinó G. Njįlsson, 25.1.2012 kl. 09:44

15 Smįmynd: Žorsteinn Siglaugsson

Hvaša leišir eru žaš sem hęgt er aš fara til aš koma ķ veg fyrir aš skattgreišendur beri skašann. Ég hef séš tillögur um żmislegt en engar löglegar leišir. Aušvitaš vęri óskandi aš žetta vęri hęgt, en žaš viršist ekki raunhęft.

Žorsteinn Siglaugsson, 25.1.2012 kl. 09:57

16 Smįmynd: Erlingur Alfreš Jónsson

Ef rķkisvaldiš getur ekki tekiš ķ taumana įn žess aš verša skašabótaskylt er eina raunhęfa leišin lķklega sś aš fólk hętti einfaldlega aš greiša af lįnum sķnum. Varla lendir slķkur kostnašur į rķkissjóši.

Erlingur Alfreš Jónsson, 25.1.2012 kl. 10:07

17 Smįmynd: Žorsteinn Siglaugsson

Slķkur kostnašur lendir reyndar žvķ mišur į rķkissjóši vegna žess aš eigandi meginžorra lįnanna er Ķbśšalįnasjóšur. Žaš er sķfellt veriš aš halda žvķ aš okkur aš allar žessar skuldir séu viš einhverja hręgamma ķ śtlöndum. En žaš er ekki svo. Žessar skuldir eru skuldir viš rķkiš annars vegar og hins vegar viš lķfeyrissjóšina og žar meš viš lķfeyrisžegana.

Žaš eru engir peningapokar liggjandi einhvers stašar, sem hęgt er aš fara bara og nį ķ.

Žaš er engin lausn aš prenta peninga, skipta um gjaldmišil eša reyna önnur slķk trikk.

Ķ dag hlęjum viš aš gullgeršarmönnum fortķšarinnar og žeim sem dundušu viš aš reyna aš bśa til eilķfšarvélar. En erum viš eitthvaš betri?

Žorsteinn Siglaugsson, 25.1.2012 kl. 10:14

18 Smįmynd: Marinó G. Njįlsson

Žorsteinn, ein hugmynd er aš bśa til sjóš sem heldur utan um žann huta lįnanna sem klipptur er ofan af.  Sjóšnum verši skaffašar tekjur ķ formi žeirra vaxtabóta sem annars féllu ķ skaut lįntaka vegna lįnanna og mjög hóflegan eignaskatt (innan viš 0,2%) į eignir fjįrmįlafyrirtękja og lķfeyrissjóšanna, Ķbśšalįnasjóšur undanžeginn.  Sjóšurinn greiddi kröfuhöfum sķšan lįnin til baka į 25 įrum meš hóflegum óverštryggšum vöxtum.

Ķ mķnum huga er allt hęgt.  Bara er spurning um hugmyndaflug og vilja.

Marinó G. Njįlsson, 25.1.2012 kl. 10:23

19 Smįmynd: Karl Ólafsson

Hugleišingar um žaš hvort hęgt sé aš koma ķ veg fyrir aš skattgreišendur beri skašann af leišréttingu verštryggšra lįna er į villigötum. 60 žśsund eignalausar og yfirvešsettar fjölskyldur eru skattgreišendur!

Ef įhyggjuefniš er staša ĶLS, ž.e. aš skattgreišendur veriš aš koma ĶLS til bjargar ef žeir verša neyddir til aš leišrétta bókhald sitt og ķ ljós kemur aš ĶLS er ķ raun gjaldžrota, hvaša skattgreišendum er žį greiši geršur meš žvķ aš višhalda blekkingunni? Sama gildir um lķfeyrissjóšina.

Ég vil lķka minna į aš verštryggingin er mannanna verk sett meš lögum. Forsendur vķsitöluhękkana eru sama ešlis. Mannanna verkum mį breyta!

 Ég fę ekki séš aš margumtalašur stjórnarskrįrvarinn eignarréttur sé sterkari į einhverjum vęntum og śtreiknušum veršbótum skuldareiganda heldur en eignarhluta skuldarans sem nś hefur veriš geršur upptękur ķ formi veršbóta į hśsnęšislįnum hans.

Og eitt enn. Segjum aš 200 milljarša talan sem HHĶ skellir fram sé rétt. Žį vil ég minna į aš žessir 200 milljaršar uršu til sem śtreiknuš hękkun höfušstóls lįna, sem sagt žetta er śtreiknuš stęrš, ekki beinir fjįrmunir. Žessir 200 milljaršar eru ekki og voru aldrei til inni ķ hagkerfinu, heldur eru žeir óśtfylltur vķxill (žvķ talan į bara eftir aš hękka) į skuldara og ķ raun fyrirmęli til heimilanna ķ landinu aš žau skuli framleiša žessa fjįrmuni į nęstu įrum į eftirstöšvatķma lįna žeirra. Telur HHĶ aš heimili landsins hafi örugglega burši til žess aš framleiša alla žessa 200 milljarša nęstu įrin til višbótar viš annaš?

Karl Ólafsson, 25.1.2012 kl. 10:27

20 Smįmynd: Žorsteinn Siglaugsson

Jį, žaš er endalaust hęgt aš varpa fram hugmyndum, en žaš er annaš mįl hvort žęr eru framkvęmanlegar. Hver yrši nišurstašan ef lagšur yrši sérstakur eignaskattur į sum fyrirtęki? Myndu žau ekki einfaldlega fara ķ mįl og vinna žaš į grunni jafnręšiskröfu? Žaš er ég hręddur um.

Verštryggingu er hęgt aš breyta, žaš er rétt. En žaš er ekki hęgt aš breyta henni eftir į ekkert frekar en löggan geti komiš og skellt upp stöšvunarskilti viš gatnamót eftir aš žś ert kominn yfir žau og sektaš žig svo fyrir aš hafa ekki stoppaš.

Eignarréttur er grundvallaratriši. Ef žś kaupir verštryggt rķkisskuldabréf įttu žaš og žś įtt tilkall til veršbótanna. Žaš er ekki bara eitthvaš vęnt og śtreiknaš og ekki til ķ raunveruleikanum. Og žaš hefur engin eignaupptaka įtt sér staš! Fólk tók verštryggš lįn. Veršbólga fór śr böndunum. Lįnin hękkušu. Fasteignaverš lękkaši. En žaš kom enginn og tók neinar eignir. Hefši svo veriš mętti sękja žęr til hans aftur - ķ krafti eignarréttar.

Aš lokum er žaš aušvitaš ekki svo aš hśsnęšislįn 60 žśsund heimila takist ef rķkiš tekur ekki į sig nišurgreišslur. Žaš er bara žvęla. Vissulega uršu flestir fyrir skakkaföllum, en megniš af fólki heldur įfram aš greiša af lįnum sķnum.

Ég held aš žeim sem gala nś hęst um aš engin įstęša sé til aš virša lög eša eignarrétt heldur sé allt leyfilegt vęri hollt aš setja sjįlfa sig ķ spor žeirra sem žurfa aš žola eignarnįm og afturvirkar lagabreytingar. Žeim vęri lķka hollt aš velta fyrir sér hvernig fariš hefur ķ žeim rķkjum ķ fortķšinni žar sem slķku ofbeldi hefur veriš beitt.

Žorsteinn Siglaugsson, 25.1.2012 kl. 10:41

21 Smįmynd: Eišur Ragnarsson

Žaš vantar alltaf inn ķ allar fullyršingar um kostnaš viš almenna nišurfęrslu eša ašrar leišir, hver hugsanlegur kosnašur banka og Ķbśšalįnasjóš veršur fari žessi 60.000 heimili (eša hluti žeirra) ķ žrot..

Sį kosnašur ętti aš vera meš ķ žessari jöfnu til aš fį rétta mynd af stöšunni.

Eša hver kosnašur samfélagsins er žar sem Ķbśšalįnasjóšur į umtalsvert magn af eignum sem hann vill ekki selja nema į topp verši žvķ aš meš žvķ aš lęka verš og losa eignir gengisfellir hann eigin veš ķ öšrum fasteignum.

Žaš segir sig sjįlft aš mikill hluti žessara skuldugu fjölskyldna mun fara ķ žrot, meš žeim kosnaši sem žvķ fylgir, žaš er bara einfaldlega hagkvęmara og betra śrręši fyrir marga en 110% leiš eša skuldaašlögun.  Sérstaklega ef viškomandi er undir fertugu, žaš er nóg tękifęri til aš byrja aftur meš hreint borš eftir 2 įr.  Tölur um gjaldžrot einstaklinga styšja žetta, žeim hefur snarfjölgaš..

En góš samantekt Marinó.

Eišur Ragnarsson, 25.1.2012 kl. 11:06

22 Smįmynd: Žorsteinn Siglaugsson

Fullyršingin um aš "mikill hluti žessara skuldugu fjölskyldna" muni fara ķ žrot er frįleit. Hśn er rökstudd meš žvķ aš gjaldžrotum einstaklinga hafi snarfjölgaš. Žaš er alrangt.

Frį įrinu 2000 voru flestir gjaldžrotaśrskuršir įriš 2000, eša 478. Frį įrinu 2005 fękkar gjaldžrotaśrskuršum į bśum einstaklinga nokkuš og eru öll įrin innan viš 200, utan įrsins 2008 žegar gjaldžrotaśrskuršir voru 201. Įriš 2009 voru gjaldžrotaśrskuršir į bśum einstaklinga112 og voru ekki fęrri į tķmabilinu. Įriš 2010 voru gjaldžrotaśrskuršir 139. Į einungis tveimur įrum į tķmabilinu, įriš 2009 og 2006, voru gjaldžrotaśrskuršir fęrri. Frį 1. janśar til 27. aprķl 2011 voru 51 bś einstaklinga tekin til gjaldžrotaskipta. Verši tķšni śrskurša svipuš į nęstu tveim įrsžrišjungum mį bśast viš aš fjöldi gjaldžrotaśrskurša verši ašeins fleiri en įriš 2010, en svipašur og var įriš 2007.

(tekiš af vef umbošsmanns skuldara)

Žaš er mikilvęgt og gagnlegt aš ręša žessi mįl. En žį veršur aš ręša žau af viti, ekki lįta nęgja aš kasta bara fram einhverjum fullyršingum sem svo reynast rangar!

Žorsteinn Siglaugsson, 25.1.2012 kl. 11:15

23 identicon

Bankarnir hafa nś žegar reiknaš sér hįtt ķ 200 miljarša króna ķ "hagnaš" frį žvķ žeir voru stofnašir.

Žessi hagnašur er ALLUR fenginn meš žvķ aš endurmeta lįn sem žeir fengu į afslętii, grunnrekstur bankanna er ekki aš skila neinum arši sem teljandi er.

Hvernig er hęgt aš višurkenna žaš aš allur hagnašur bankanna sé byggšur į endurmati į lįnum, en į sama tķma halda žvķ fram aš svigrśmiš til leišréttinga sé lokiš?

Kolla ķ bķtinu į bylgjunni spurši Höskuld, bankastjóra Arion hvort žaš vęri ekki einhver žversögn ķ žessu?

http://vefutvarp.visir.is/upptokur?itemid=6994

Kolla spyr hann aš žessu ķ 9:45 mķnśtum og žaš viršist "rigna sandi" ķ Arion.

Siguršur #1 (IP-tala skrįš) 25.1.2012 kl. 11:21

24 Smįmynd: Žorsteinn Siglaugsson

Megniš af lįnum bankanna eru lįn til fyrirtękja. Žau voru nišurfęrš mjög duglega en hefur komiš ķ ljós aš virši žeirra var meira en menn héldu.

Žorsteinn Siglaugsson, 25.1.2012 kl. 11:29

25 identicon

Žorsteinn segir: 

"En žaš er ekki hęgt aš breyta henni eftir į ekkert frekar en löggan geti komiš og skellt upp stöšvunarskilti viš gatnamót eftir aš žś ert kominn yfir žau og sektaš žig svo fyrir aš hafa ekki stoppaš. "

Žaš var nś hęgt aš breyta vöxtum ólöglega gengistryggšra lįna, eftir į.  Allt hęgt ef viljinn er fyrir hendi.  Stökkbreyting lįna var röng, hśn var ósanngjörn og hśn er óskynsamleg fyrir žjóšarbśiš. Žaš eru semsagt bęši sanngirnisrök og spurning um almannahag aš breyta verštryggingunni afturvirkt.

En žaš merkilega er aš ķ raun vęri svo ekki um afturvirka breytingu aš  aš ręša heldur mį lķta svo į aš samiš sé um almenna skuldaleišréttingu, til jafns viš žaš sem visitala til verštrygginga hefši veriš į įkvešnum tķmapunkti. 

En til aš menn semji žarf žrżsting og hvašan į hann aš koma?

Žeir sem standa žverastir į móti skuldaleišréttingu eru ekki "vondu" kapķtalistarnir, (žeir myndu nś trślega įtta sig į aš žaš borgi sig aš gefa eftir óinnheimtanlegar skuldir til aš fį žó eitthvaš)nei žaš eru ekki sķst, hagsmunagęslumenn ónżtra lķfeyrissjóša sem vilja klķna sķnum vanda į skuldara,hanga į heimskunni eins og hundar į roši.

Minnir svo lķtiš į lżsingar į žvķ žegar franska Airbus faržegaflugvélin fórst 2009, flugmennirnir héldu vélinni ķ ofrisi alla leiš nišur meš stjórnstöngina alveg aftur žegar allt sem žurft hefši aš gera var aš żta henni fram!

Bjarni Gunnlaugur (IP-tala skrįš) 25.1.2012 kl. 11:43

26 Smįmynd: Dexter Morgan

Ég skildi fréttina ķ gęrkvöldi žannig aš: Žiš, aumingjarnir ykkar, sem voruš svo varkįr og sżnduš rįšdeild ķ skuldsetningu fyrir hrun meš "venjulegum" ķslenskum verštryggšu lįnum fįiš ekki krónu fellda nišur. Žiš veršiš "beisiklķ" aš borga brśsann, ekki ašeins ykkar stökkbreyttu skuldir, heldur lķka erlendu bķla og hśsnęšislįnin sem įhęttufķklarnir tóku og eru bśinn aš fį felld nišur. Tala nś ekki um alla žį tugi eša hundrušu MILLJARŠANA sem ašal Fósarnir og žeirra félagar hafa fengiš afskrifaš.

Marinó: žś leišréttir mig ef ég hef eitthvaš misskiliš žetta.

Dexter Morgan, 25.1.2012 kl. 11:50

27 Smįmynd: Žorsteinn Siglaugsson

Vöxtum gengislįnanna var breytt meš dómi. Žaš er allt annaš en aš breyta vöxtum eša veršbótum į löglegum lįnum meš stjórnvaldsašgerš.

Spurningin um skuldalękkun snżst vitanlega į engan hįtt um sanngirni eša réttlęti. Réttarbrot verša ekki framin nema einhver fremji žau. Hśn kann hins vegar aš snśast um almannahag, žaš er rétt. En žį žarf aš sżna fram į žaš. Žaš hefur ekki veriš gert. Žaš er svo alveg rétt aš lķfeyrissjóšir eru tregir til aš fella nišur lįn. Žeim er fališ aš gęta žess fjįr, sem vitanlega tekst misvel.

Ég veit ekki betur en bśiš sé aš reyna aš semja um žessi mįl. Žaš hefur ekki tekist. Og žį er vęntanlega ekki margt aš gera.

Varšandi erlendu lįnin voru žau fęrš yfir ķ svipaš horf og verštryggš lįn. Og engin leiš er aš taka undir aš meiri rįšdeild sé ķ žvķ fólgin aš taka verštryggš krónulįn en erlend lįn. Žaš sżnir sagan svo ekki veršur um villst.

Žorsteinn Siglaugsson, 25.1.2012 kl. 12:11

28 Smįmynd: Karl Ólafsson

Žorsteinn, žś segir hér fyrir ofan: "Žaš er mikilvęgt og gagnlegt aš ręša žessi mįl. En žį veršur aš ręša žau af viti, ekki lįta nęgja aš kasta bara fram einhverjum fullyršingum sem svo reynast rangar!". Ég get ekki annaš en veriš sammįla žessu, en verš aš benda į aš žś hefur ekki einkarétt į aš meta hvaš er "af viti" og hvaš eru fullyršingar sem reynast rangar.

Žś kemur meš mörg įgętis rök, en žvķ mišur kemur žś lķka meš fullyršingar sem e.t.v gętu reynst rangar ef grannt er skošaš og alhęfingar sem ekki stemma.

"Ef žś kaupir verštryggt rķkisskuldabréf įttu žaš og žś įtt tilkall til veršbótanna" Enginn vafi į žvķ, en žaš mį deila um hvort reiknireglur veršbótanna męttu ekki breytast (sbr. afturvirkan vaxtaśtreikning gjaldeyrislįnanna 2010; žar hefur veriš skapaš fordęmi, ekki satt?).

Rangt hjį mér aš tala um "vęntar veršbętur", en óumdeilanlega eru žęr ašeins "reiknašar" og óumdeilanlega eru žęr ekkert annaš en krafa um peningaprentun. Veršbętur reikna upphęšir inn ķ hagkerfiš sem eru ekki til og ķ raun ekkert stendur į bak viš. Žaš er kjarninn ķ žvķ sem ég sagši hér į undan.

Ég hef fyrir löngu gert mér grein fyrir žvķ aš žaš sé ekki viš žvķ aš bśast aš aušvelt verši aš fį ranglęti leišrétt aftur ķ tķmann, en getum viš ekki aš minnsta kosti sammęlst um aš kerfiš eins og žaš er geti ekki gengiš til framtķšar ž.a. börnin okkar žurfi ekki aš bśa viš žetta įstand? Žaš einfaldlega į enginn aš taka framar lįn sem gengur ekki śt į žaš aš stašgreiša af žvķ vextina!

Karl Ólafsson, 25.1.2012 kl. 12:31

29 Smįmynd: Žorsteinn Siglaugsson

Enginn hefur einkarétt į aš meta hvaš er rétt og hvaš er rangt. En žaš merkir ekki aš enginn geti metiš žaš. Og žaš veršur best gert meš žvķ aš skoša stašreyndir.

Ég er alveg sammįla žvķ aš verštryggingin er meingallaš fyrirkomulag. Žęr eru hins vegar ekki krafa um peningaprentun heldur fremur afleišing af henni.

Vandinn viš verštryggingu er aš hśn hvetur til veršbólgu. Ķ löndum žar sem ekki er verštrygging eru sterkir hagsmunaašilar sem leitast viš aš gęta žess aš veršbólga fari ekki śr böndunum. Žar eru helstir bankar, lķfeyrissjóšir og svo aušvitaš rķkiš. Hér eru allir žessir ašilar ónęmir fyrir verštryggingunni og hafa žvķ enga hagsmuni af aš halda veršbólgu nišri. Margir stjórnmįlamenn lķta meira aš segja į veršbólgu sem įgętis leiš til aš stżra hagkerfinu. Margir gervihagfręšingar s.s. Paul Krugman og fleiri hafa tekiš undir žetta og hvatt til peningaprentunar.

Žorsteinn Siglaugsson, 25.1.2012 kl. 12:38

30 identicon

Žorsteinn Sigurlaugsson.

Žaš hefur enginn dómur falliš um žaš aš vöxtum skuli breytt mörg įr aftur ķ tķmann, og jafnvel į lįn sem er bśiš aš greiša upp.

Žaš er bara enginn slķkur dómur til.

Žaš voru stjórnmįlamenn, meš Įrna Pįl ķ broddi fylgingar sem įkvįšu aš nżjir vextir skyldu einnig gilda į greiddar afborganir, og full uppgerš lįn aftur ķ tķmann.

Žaš hafa fjölmargir lögmenn lżst efasemdum um žessi lög Įrna Pįls og tališ žau brjóta į, ekki ašeins stjórnarskrįnni, heldur einnig mannréttindasįttmįlum, neytendarétti, samningarétti, kröfurétti og fjölmörgum öšrum lögum sem taka į žessum mįlum.

Hreinlega aš žessi afturvirku lög standist ekki nokkra einustu skošun sama hvernig litiš er į žau.

Ég hef hins vegar aldrei séš nokkurn lögmann lżsa žeirri skošun sinni aš hann telji žessi afturvirku lög muni standast.

Enda hafa bankarnir foršast žaš eins og heitan eldinn aš lįta reyna į žessa afturvirkni fyrir dómi og semja sig frį hverju mįlinu į fętur öšru žegar kemur aš mįlflutningi fyrir Hęstarétti.

Aušvitaš stenst žaš enga skošun aš ętla aš ógilda uggerš višskipti mörg įr aftur ķ tķmann žar sem lįntakandinn borgaši allt sem hann var rukkašur um og fékk fullnašarkvittun fyrir?????

Žetta er bara eins og hvert annaš bull aš lįta sér detta žetta ķ hug, enda byggist žetta ekki į neinu dómafordęmi žar sem žaš fordęmi er ekki til.

Dexter,

Žś greinilega veist talsvert minna en alls ekki neitt um žessi mįl.

Siguršur #1 (IP-tala skrįš) 25.1.2012 kl. 13:20

31 Smįmynd: Marinó G. Njįlsson

Žorsteinn, žś segist ekki vita betur en aš bśiš sé aš reyna aš semja.  Žaš kallast ekki samningar žegar bara annar ašilinn tekur žįtt ķ samningavišręšunum.

Dexter, mönnum er frjįlst um sķnar skošanir.  Ég hefši oršaš žetta öšru vķsi og ętla žvķ eingöngu aš leišrétta eitt atriši. Ekki voru allir įhęttufķklar sem tóku gengistryggš lįn.  Žeir treystu aš hagstjórn landsins yrši eins nęstu 15 įr og hśn hafši veriš sķšustu 15 įr į undan.  Margt er lķkt meš žeim sem tóku gengistryggš lįn nśna og verštryggš lįn 1980.  Fólk treysti kerfinu til aš virka rétt, sem žaš svo gerši ekki.

Eišur, fullkomlega réttmęt įbending.  Menn einblķna nefnilega allt of mikiš į kostnaš, en gleyma alveg įvinningnum.

Rétt hjį Sigurši #1.  Dómur Hęstaréttar frį 16/9/2010 sagši ekkert um aš reikna ętti vexti afturvirkt.  Hann kvaš bara śr um aš gera ętti mįliš upp ķ samręmi viš śtreikninga sem menn höfšu sammęlst um aš vęru réttir.  Reyna mun į žetta fyrir Hęstarétti ķ byrjun febrśar.  Raunar hefur Hęstiréttur fjallaš um žetta ķ einu mįli, en frį öšru sjónarhorni og žį var komist aš žvķ aš ekki mįtti reikna vexti afturvirkt!

Marinó G. Njįlsson, 25.1.2012 kl. 14:49

32 identicon

Žessi skżrsla var greinilega pöntuš til aš vera skjöldur ķ skjaldborginni um bankana.

Ķ mķnum huga er žaš einfalt mįl aš žaš į aš fęra höfušstól lįna ķ žį tölu sem žau stóšu ķ fyrir hrun. Hrunvaldarnir eru alfariš bankarnir og žaš er sanngjarnt og ešlilegt aš kostnašurinn lendi į žeim, ekki öšrum. Žessi skżrsla og allar ašgeršir frį hruni hafa ķ raun snśist um aš snśa hruninu į hvolf. Aš koma įbyrgšinni į žvķ og kostnašinum af žvķ frį bönkunum og yfir į almenning. Žetta er einfaldlega ranglęti. Žaš er ömurlegt kjaftęši žegar allir fręšingarnir, hįskólaelķtan og allt žetta ömurlega pakk sem hefur menntaš sig en ekkert lęrt, notiš styrkja og stušnings almennra skattgreišenda og klśšraš svo öllu sem žaš hefur tekiš aš sér og veriš trśaš fyrir ķ fjįrmįlkerfinu, stjórnsżslunni og stjórnmįlunum, segir venjulegu fólki aš halda bara kjafti og borga. Ķsland į sér engrar višreisnar von į mešan svona hįstemmdir vindhanar rįša för.

Jón (IP-tala skrįš) 25.1.2012 kl. 15:49

33 Smįmynd: Gušmundur Įsgeirsson

Žorsteinn. Žaš hefur aldrei falliš dómur um gengistryggša myntkörfulįniš į bķlnum mķnum. Hinsvegar voru sett lög sem nį til žeirra, og ķ skjóli žeirra hefur lįniš veriš endurreiknaš, en nś į skjön ašra lagagrein ķ sömu lögum og miklu hęrra en ef réttt vęri reiknaš lögum samkvęmt. Žaš viršist ekki hafa truflaš bankann viš žennan gjörning hvort hann stęšist eignarréttarįkvęši stjórnarskrįr, eša hver kostnašur minn, skattgreišenda eša lķfeyrissjóša yrši af honum. Ég var heldur aldrei spuršur įlits.

Vinsamlegast ekki móšga heilbrigša skynsemi mķna og annara lesenda meš žvķ aš segja aš ekki sé hęgt aš lękka lįn meš żmsum hętti, alveg eins og žau hękkušu vegna laga eša brota į žeim.

Gušmundur Įsgeirsson, 25.1.2012 kl. 17:13

34 Smįmynd: Žorsteinn Siglaugsson

Žaš er misskilningur aš ég sé aš verja hvernig tekiš hefur veriš į śtreikningi gengistryggšra lįna. Žótt lög hafi veriš sett ķ kjölfar dómsins į enn eftir aš koma ķ ljós hvort žau standast. Ég bendi ašeins į muninn į žvķ aš lękka lįn vegna žess aš dómstólar hafa śrskuršaš žau ólögleg og aš lękka žau meš einhvers konar stjórnvaldsašgerš eins og krafa hefur veriš gerš um. Žarna er einfaldlega reginmunur į. Annars vegar er veriš aš fara aš gildandi lögum. Hins vegar er krafist eignaupptöku eša afturvirkra lagabreytinga.

Žorsteinn Siglaugsson, 25.1.2012 kl. 21:56

35 identicon

Žorsteinn,

"Annars vegar er veriš aš fara aš gildandi lögum. Hins vegar er krafist eignaupptöku eša afturvirkra lagabreytinga."

Žś ert ekki aš nį žessu.

Annaš hvort er hęgt aš setja afturvirk lög eša ekki.

Ef žaš er hęgt aš setja afturvirk lög į almenning, žį er hęgt aš gera nįkvęmlega žaš sama viš bankana.

Ef žaš er ekki hęgt aš setja afturvirk lög į bankana, žį er ekki heldur hęgt aš setja slķk lög į almenning.

Žetta ęttu allir aš geta veriš sammįla um, nema menn komi endanlega śt śr skįpnum meš žęr skošanir sķnar aš bankakerfiš sé hafiš yfir lögin ķ landinu.

Siguršur #1 (IP-tala skrįš) 27.1.2012 kl. 09:37

36 Smįmynd: Žorsteinn Siglaugsson

Siguršur: Eins og ég hef bent į hefur enn ekki komiš ķ ljós hvort fyrirmęli laganna sem sett voru ķ kjölfar gengislįnadómsins eru rétt. Dómstólar munu skera śr um žaš į endanum. Žessi lög voru sett til aš aušvelda uppgjör žessara lįna og viš setningu žeirra var byggt į žvķ hver menn töldu lķklegast aš nišurstaša dómstóla yrši. Lögin byggšu į įkvęšum gildandi laga um hvaša vaxtakjör skyldu gilda ef ekki vęri kvešiš į um vexti ķ skuldabréfum og žeirri tślkun aš sama gilti ef vaxtaįkvęši stęšust ekki lög.

Hér var žvķ ašeins veriš aš reyna aš skżra gildandi löggjöf nįnar til aš unnt vęri aš ljśka uppgjörum. Löggjöfin er hins vegar hįš žvķ aš nišurstöšur dómstóla styšji viš hana. Geri žęr žaš ekki eiga skuldarar sem gert hafa upp sķn lįn endurkröfu į bankana.

Žetta voru žvķ ekki afturvirk lög ķ hefšbundnum skilningi, žannig aš veriš vęri aš breyta gildandi löggjöf aftur ķ tķmann lķkt og myndi eiga viš um lög sem geršu t.d. veršbętur upptękar eša breyttu meš öšrum hętti samningum manna eftir į. Žetta held ég nś aš sé öllum ljóst sem į annaš borši hafa įhuga į aš skilja mįliš.

Įlitamįlin ķ žessu eru tvö. Annars vegar hvort ólöglegt vaxtaįkvęši sé sambęrilegt viš skort į vaxtaįkvęši. Hins vegar hvort löglegt er aš endurśtreikningurinn setji skuldara ķ verri stöšu en hann hefši haft ef hann hefši haldiš lįninu įfram ķ erlendum gjaldmišli. Žetta munu dómstólar skera śr um į grundvelli žeirra laga sem ķ gildi voru žegar samningarnir voru geršir. Nżju lögin breyta žar engu og eru žvķ bersżnilega ekki afturvirk.

Žorsteinn Siglaugsson, 27.1.2012 kl. 11:04

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Höfundur

Marinó G. Njálsson
Marinó G. Njálsson
Upplýsingaöryggi og persónuvernd eru mínar ær og kýr, þó ég blaðri um allt og ekkert hér á blogginu. Er í Hagsmunasamtökum heimilanna og berst fyrir réttlæti fyrir heimili í landinu.  Loks er ég faggiltur leiðsögumaður.  Netfangið mitt er mgn@islandia.is og netfang fyrirtækisins oryggi@internet.is.

Heimsóknir

Flettingar

  • Ķ dag (29.3.): 4
  • Sl. sólarhring: 126
  • Sl. viku: 687
  • Frį upphafi: 1677709

Annaš

  • Innlit ķ dag: 2
  • Innlit sl. viku: 52
  • Gestir ķ dag: 2
  • IP-tölur ķ dag: 2

Uppfęrt į 3 mķn. fresti.
Skżringar

Mars 2024
S M Ž M F F L
          1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30
31            

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband